Önce "kurumsal olmayan nüfus" nedir onu anlatayım. Sonra "istidam" konusuna geçelim.Kurumsal olmayan sivil nüfus "okul, yurt, otel, çocuk yuvası, huzurevi, hastane, hapishane, kışla ya da orduevlerinde ikamet edenlerle yabancı uyruklular" dışındaki nüfustur. Bu nüfusun 15 yaşın üzerindeki bölümü ise çalışma imkanı nüfus olarak adlandırılır.Kurumsal olmayan sivil nüfustan çalışanlar (istihdam edilenler) ile işsizler toplamı, ülkenin toplam işgücünü oluşturur.2002 yılının ikinci yarısında Türkiyede toplam çalışan nüfus 20.8 milyon ama... Aması var... Bizde (1) Kayıtlı işçi / kayıtsız işçi ayrımı var. (2) Bizde ücretli ve yevmiyeli işçi yanında kendi hesabına çalışan ve de ücretsiz aile işçisi diye adlandırılan bir nüfus var. Özellikle kayıtsız işçi ile ücretsiz aile işçisinin ne yaptığı, kaç kişi olduğu bilinemez. Tahmin edilir.20.8 milyon toplam çalışanın sadece 10 milyonu kayıtlı çalışandır. 20.8 milyon toplam çalışanın sadece 8.7 milyonu ücretli, 1.5 milyonu yevmiyeli çalışandır. 4.8 milyonu kendi hesabına çalışmakta, 4.4 milyonu ücretsiz aile işçisi olarak adlandırılmaktadır. Türkiye nüfusu 67 milyon. 67 milyon, 46.5 milyonu 15 yaş ve daha yukarı yaştaki "kurumsal olmayan sivil nüfus". 46.5 milyonun ise sadece 20.8 milyonu çalışıyor. 2.2 milyonu işsiz. İstihdam azalıyor Toplam istihdamın yüzde 28.5u (5.9 milyonu) kadın. İlginçtir ki toplam istihdam azalırken, kadın istihdamında bir yılda yüzde 2ye yakın (109 bin) artış oldu.Ama genelde istihdam edilen kadınların yarısı ücretsiz aile işçisi statüsünde.Türkiye genelinde 12 - 17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 1 milyon 59 bin. Geçen yılın aynı dönemine göre çocuk işçi sayısında yüzde 9 oranında (100 bin) azalma var. Çocuk işçilerin yüzde 34ü kentlerdeki işyerlerinde çalışıyor. Gelelim 2002 yılının ilk yarısı sonunda Türkiyenin istihdam durumuna... Geçen yılın aynı dönemine göre işgücü 392 bin artaken, istihdamda 258 bin kişilik azalma görüldü. Kamuda çalışan sayısı artıyor Toplam istihdam içinde kamu çalışanlarının payı yüzde 14ten yüzde 15e tırmandı. Kamuda çalışanların sayısı artıyor. Burada bir açıklamaya ihtiyaç var. Bizim "kurumsal olmayan sivil istihdam" rakamları içine emniyet güçleri, asker, jandarma girmiyor. Bunlar "sivil olmayan istihdam". Bunların sayısı kamu çalışanları içinde yer almıyor. Kamu istihdamı rakamları sadece sivil çalışanları gösteriyor. 2002 yılı ikinci üç aylık dönemi sonunda kamu sektöründeki sivil istihdam rakamları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5.4 artış gösteriyor. Kamuda 3 milyon 127 bin sivil istihdam görülüyor. İstihdamın yarısı kayıt dışı Kentsel yerlerde çalışanların yüzde 34.1i yaptığı iş ile ilgili bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı değil. Tarım sektöründe çalışanların yüzde 84.6sı kayıt dışı.Türkiye genelinde tarım sektöründe çalışan 7.2 milyonun yarıdan fazlası (3 milyon 882 bini) ücretsiz aile işçisi. Çalışanlar kayıt altında ise, bir sosyal güvenlik kuruluşu ile bağlantılı olmak zorunda. Buradan hareketle yapılan tespitler ilginç. 20.8 milyon toplam istihdam rakamının 10.9 milyonunun kayıt dışı olduğu görülüyor. İnformal sektör Şirketleşmemiş (hukuki durumu ferdi mülkiyet, ya da adi ortaklık olan) basit usulde vergilendirilen veya hiç vergi vermeyen ve 1 ile 9 kişi arasında çalışanı olan, tarım dışındaki tüm iktisadi birimler "informal sektör" olarak adlandırılıyor. Türkiyede informal sektörde kendi hesabına veya işveren olarak çalışanların sayısının 1 milyon 182 bin olduğu belirtiliyor. Tarım dışı kesimlerde kendi hesabına veya işveren olarak çalışan 3 milyon 54 bin kişinin yüzde 38i informal sektör mensubu. Tarım dışı sektörlerde çalışanların yüzde 13.1i informal sektörde çalışıyor. İşsizler artıyor 2001 yılının ilk yarısında Türkiyede 1 milyon 567 bin işsiz vardı. İşsiz sayısı 650 bin arttı. 2 milyon 217 bine çıktı. İşsizlik oranı yüzde 6.9dan yüzde 9.6ya tırmandı. Önemli olan kent işsizliği. Kentlerdeki işsizlik oranı bir yılda yüzde 10.4ten yüzde 13.5a çıktı. Kentlerde eğitimli gençlerin yüzde 29.1i işsiz. Unutmayınız. Bunlar kayıtlı işsiz! Türkiye toplamı Kent toplamı Kır toplamı1. Toplam 20.869 11.256 9.613a) šcretli 8.776 7.056 1.720b) Yevmiyeli 1.588 1.075 513c) İşveren 1.244 1.017 226d) Kendi hesabına 4.843 1.560 3.283e) šcretsiz aile işçisi 4.418 548 3.8702. Tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık 7.219 563 6.656a) šcretli 32 10 22b) Yevmiyeli 273 98 175c) İşveren 83 29 55d) Kendi hesabına 2.949 237 2.711e) šcretsiz aile işçisi 3.882 189 3.6933. Tarım dışı faaliyetler 13.650 10.693 2.957a) šcretli 8.745 7.046 1.698b) Yevmiyeli 1.315 976 339c) İşveren 1.160 989 172d) Kendi hesabına 1.894 1.323 572e) šcretsiz aile işçisi 536 359 177 Çalışan nüfusun tarım ve tarım dışında ücret durumu (BİN KİŞİ) Toplam SSK Emekli Sandığı Bağ - Kur Kayıtlı değil DiğerTürkiye toplam 20.869 5.542 2.038 2.375 10.908 6a) šcretli 8.776 4.971 2.038 0 1.766 2b) Yevmiyeli 1.588 189 0 0 1.397 1c) İşveren 1.244 127 0 875 239 2d) Kendi hesabına 4.843 158 0 1.499 3.184 1e) šcretsiz aile işçisi 4.418 97 0 0 4.321 0 Çalışan nüfusun sosyal güvenlik kuruluşlarına kayıt durumu (BİN KİŞİ) TšRKİYE 2001 TšRKİYE 2002 KENT 2001 KENT 2002 KIR 2001 KIR200215 ve daha yukarı yaştaki kurumsal olmayan sivil Nüfus (bin kişi) 45.582 46.528 28.628 29.537 16.954 16.992İşgücü (bin kişi) 22.694 23.086 12.323 13.015 10.371 10.070İstihdam (bin kişi) 21.127 20.869 11.037 11.256 10.090 9.613İşsiz (bin kişi) 1.567 2.217 1.286 1.759 281 458İşgücüne katılmaoranı (%) 49.8 49.6 43.0 44.1 61.2 59.3İstihdam oranı (%) 46.3 44.9 38.6 38.1 59.5 56.6İşsizlik oranı (%) 6.9 9.6 10.4 13.5 2.7 4.5Eğitimli genç (*) 23.2 27.2 25.3 29.1 17.2 21.6 Türkiye'deki işgücü ve istihdam guras@milliyet.com.tr (*) 15 - 24 yaş grubu içinde, lise ve daha yüksek eğitimli olanlar.
