Levantenler 1600lü yıllardan itibaren (dört yüz yıldan bu yana) Hollandadan, İngiltereden, Almanyadan, İtalyadan, Fransadan gelerek İzmire yerleşen dinlerini koruyarak yerli halkla bütünleşen aileler.Bu aileler İzmire ülkelerindeki kültürü, yaşam tarzını, mimariyi, medeniyeti, okul, hastane ve postane gibi hizmetleri de taşımışlar. İzmirde kültürün, sanatın, edebiyatın gelişmesine öncülük etmişler. Yaşamlarında ve işlerinde kaliteyi öne çıkarmışlar. Ege Bölgesinin ürünlerini dış pazarlara çıkarmışlar. İzmirde denizciliğin, bankacılığın, ticaretin gelişmesine, İzmir Ticaret Borsası ve İzmir Ticaret Odasının kuruluşuna öncülük etmişler.İzmir Ticaret Borsası dergisinde Ahmet Usman ile Sinan Doğanın "Son Levantenler" ile ilgili araştırması yayımlandı. Bu araştırmadan öğrendiğime göre, şimdilerde İzmirde bin beş yüz dolayında levanten yaşıyor. Bunların sekiz yüzü İtalyan, üç yüzü Fransız kökenli.Levanten kelimesi Fransız dilinde "Doğuya yerleşmiş" anlamına geliyor ama bizde ticaret yapan yabancı kökenliler için de kullanılıyor. Fuarda Milliyet standında Milliyet okuyucuları ile söyleşi yapmak için İzmirdeyim. İnsanıyla, insanlarının yaşam tarzı ile İzmirin, dışarıdan gelenleri etkileyen bir yanı var. İzmir uzmanı araştırmacı yazar Yaşar Aksoyun anlatımıyla acaba bu şehrin "Batının en Doğusu, Doğunun en Batısı" olmasından mı kaynaklanıyor? Yoksa İzmiri renklendiren İzmire bir başka tat veren sayıları giderek azalan levantenler mi? Pek çok konuda öncülük ettiler Ahmet Usman ve Sinan Doğanın araştırmasında Giraud, Micaleff, Arkas, Dutilh, Baltazzi, Buttigieg aileleri İzmirdeki levantenlerin son temsilcileri olarak anlatılıyor.Şimdilerde Karavan Turizm İşletmesinin başında bulunan Alex Baltazzinin 1745 yılında Venedikten Anadoluya gelen ataları Osmanlının ilk bankası olan "Dersaadet Bankası"nı kurmuş. "Şirket - i Hayriye"nin ilk gemilerini getirmiş.İki yüz yıl önce Hollandadan gelen Dutilhlerin çocukları Karel ve Hendrik kardeşler, 16 yıl İzmirin, 4 yıl Türkiyenin vergi şampiyonu olmuş. Bu iki kardeş Dutilh Denizcilik İşletmesini geçtiğimiz yıllar Anadolu Deniz Ticaret Şirketine bırakarak iş hayatından ayrılmış.1850lerde İzmire yerleşen Micaleff ailesinin son temsilcisi Noel Micaleff, zeytinyağı pazarında büyük ağırlığı olan ve Kristal markası ile yağ pazarlayan Ticaret ve Sanayi Kontuvarının başında. Whittalller, Pattersnlar, Lafontenler, Giraudlar, Aliottiler, Micaleffler, Dutilhler, Pennettiler, Alibertiler, Mainettiler, Solariler, Korsiniler İzmirde bankacılığı, sigortacılığı, gemiciliği geliştirmiş, pamuk, zeytinyağı, tütün, kuru incir ve kuru üzüm gibi ürünlerin işlenmesi ve ihracatına öncülük etmiş, İzmir ürünlerini "İzmir" markası ile birlikte Avrupaya taşımış aileler. Onlarsız İzmir düşünemiyorum Ruggero Mainettinin kuru meyve işleme ve ihracatı yaptığı, Pierro Corsininin Cemal Özgörkey ile birlikte ambalaj ve baskı işinde Koretada ortaklığının bulunduğu, Enriko Alibertinin otomotiv sektöründe olduğu biliniyor.Yaşar Aksoy, Milli Mücadelede Atatürkün yanında yer alan, bugüne kadar İzmiri terk etmeyen levantenleri küreselleşmenin acımasız dinamiklerinin ezmeye başladığını, bu olumsuz gelişme karşısında sermayelerini ve geleceklerini koruma arayışında levantenlerin yavaş yavaş ticaretten ve sanayiden çekilerek ranta yöneldiklerini, İzmiri terk ederek İstanbula ve Avrupanın başka şehirlerine taşınmaya başladıklarını anlatıyor.Ben levantensiz İzmirin nasıl olacağını düşünemiyorum... guras@milliyet.com.tr Fransanın Nice kentinden 1742 yılında İzmire gelip yerleşen Giraud ailesi önceleri Whittaller ile çalıştıktan sonra tekstil sektöründe kendi yatırımlarını gerçekleştirmiş. Herve Giraud, İzmir Pamuk Mensucat, İzmir Basma Sanayii gibi dev sanayi tesislerinde üretim ve ihracatı sürdürüyor.
