"Okula dönüş" piyasaya can verecek

ABD ekonomisinde "back to school" (okula dönüş) diye adlandırılan bir dönem var. Bu dönem, ABD ekonomisinde "Christmas" kadar önemli bir dönem. Bu dönemde "Christmas" harcamaları kadar çok harcama yapılıyor. Bu dönem ekonomiye hareket veriyor. Canlılık yaratıyor. Ekonominin yazdan çıkışını sağlıyor.
Çünkü okullar açıldığında her öğrenci bir şeyler satın alıyor. Giyim eşyası, okul malzemesi, yurtlarda kalan öğrenciler yatak, çarşaf, havlu, TV satın alıyor.
Şu günlerde ABD'de "back to school" dönemi için büyük hazırlık var. Üreticiler öğrenci kesiminin talebine dönük stoklarını tamamladı. Satıcılar piyasanın açılmasını bekliyor.
ABD ekonomisindeki benzer bir hareket bizde de görülecek. Bizler okul çağındaki nüfusun önemini gözden kaçırıyoruz. Öğrencilerin toplam talebi etkileme gücünü bilemiyoruz.
Bu yazının altındaki tabloyu DİE'nin son verilerine dayanarak hazırladım. Rakamları yuvarladım.
Tabloda görülen şudur: 65 milyonluk Türkiye nüfusunun nerede ise yüzde 20'si öğrenci. Okula gidiyor.
Bu yıl 13 milyona yakın çocuğumuz, gencimiz eylül - ekim ayları içinde okula başlayacak.
Bunların hepsinin bir ihtiyacı olacak. Hepsi için az veya çok para harcanacak. Önlük, pantolon, fanila, çorap, ceket, kazak alınacak. Defter, kalem alınacak.
Böylece piyasaya bir para girecek. 13 milyona yakın öğrenci yanında yaklaşık yarım milyon da öğretmen kendilerine göre bir harcama yapacak.
İşin ilginç yanı bunların ülke üzerindeki dağınıklığı. Bu harcamalar sadece belli şehirlerde toplanmıyor. Her yerleşim bölgesinin o yerleşim bölgesinin çapına göre bir harcaması var. Açık anlatımıyla hareket ülkenin her yanında görülecek.
Bu hareket "durgunluktan yakınan" esnafa, tekstilciye, kırtasiyeciye, matbaacıya "moral verecek."
Bir yanda, dar ve sabit gelirli aileler, okul harcamaları nedeniyle üzülürken, öte yanda ekonomideki canlılık yüzleri güldürecek.
Biz bunları olağan hareketler olarak umursamadan geçiştiriyoruz. Halbuki gelişmiş ekonomiler bu konjonktürel hareketleri birer "fırsat" olarak görüyor. Tüm ekonomi bu fırsatı değerlendiriyor. Biz ise, okul dönemini "önlükçü, çantacı, kitapçı, defterci" sınırı içinde küçültüyoruz.
Piyasa nasıl canlanacak, ne zaman canlanacak, ne sebeple canlanacak diye dertlenenlere "işte fırsat."



Kaynak: DİE verilerine dayalı, yuvarlatılmış rakamlardır.


Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr