Tuzluca Kars’a 110 kilometre uzaklıkta. Doğubeyazıtlı Nuri Öztürk ile İsa’nın kahvesinde bir çay içmek istedik. Boş iskemle yoktu. Foto Asım’ın yanında Cevizaltı kahvesinde boş bulduğumuz iki iskemleye iliştik. Masadakilerle tanıştık. Selamünaleyküm... Aleykümselam... Hemen konuya girdik... "N’olacak memleketin hali?"
Tezekci köyü eski muhtarı Abdül Özlü, "Eskiler gitmeli... Yenilere oy vereceğiz" diyor. "Yani İsmail Cem - Kemal Derviş mi?" diye sorunca itiraz ediyor. "İsmail Cem’in nesi yeni? Derviş dışarıdan geldi. Sıkışırsa kaçar. Biz kaçacak yeri olmayan yenileri arıyoruz..." Kimleri yani? diye sorunca da, "Hoca ben Kürt’üm ya kendime veririm, kendime veremezsem dinime veririm" cevabını veriyor.
Masanın etrafına toplananlar "HADEP Meclis’e girmeli, dışarıda kalmamalı... HADEP’i anladık AKP’den neden korkuluyor? Bu ülkede kanun var. Kanuna karşı hareket eder ise kapatırlar" diyor. Tuzluca’da Cevizaltı kahvesindeki köylüler daha başka ilginç şeyler de söylüyor. Örneğin hepsinin uyum yasalarından haberi var. "Çok iyi oldu. AB’ye mutlaka girmeliyiz" diyorlar. Servet Başkurt ve Zeki Ertakuş hem besici, hem tarlaları var. Bu yıl tarladaki ürünlerini soğuk vurmuş. Ziraat Bankası’na borçlarını ödeyememekten yakınıyorlar. Besiciler yaylaların bir bölümünün köylüye açılmasından memnun. Fakat hâlâ yaylaya çıkacaklar için jandarmanın özel belge (pasaport) çıkarmasındaki çarpıklığı dile getiriyorlar.
Dün Kars’ta Hükümet Konağı önünde Karslılarla sohbet ettik. Esnaf dertli, siftah edemeden kepenk kapamaktalar. 2000 yılı verilerine göre gelir sıralamasında ilk kez Kars Türkiye genelinde 73’üncü sıraya, Ardahan 77’nci, Iğdır 71’inci sıraya düşmüş. Bölge halkı on yıldan beri Ermenistan - Türkiye arasındaki Doğu Kapısı’nın açılmasını bekliyor. Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu, Ermenilere uygulanan vizenin kaldırılmasının ve Doğu Kapısı’nın açılmasının sınır ticaretini artıracağını ve Kars ekonomisini canlandıracağını söylüyor.
Milliyet TIR’ının önünde sohbet ettiğimiz Karslıların tamamı, (1) Eski 3 milletvekilini eleştiriyor, (2) Bu seçim partiye değil Kars’a hizmet edecek insana oy vereceğiz diyor, (3) Hiç kimse isim belirtmiyor. Sadece "Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu gibi biri olmalı" diyor. Ama Naif Alibeyoğlu bu seçimde aday olmuyor. Ahmet Sönmez ümitsiz. "Listeyi biz yapmıyoruz. Parti genel merkezleri yapıyor. İstemediğimiz insanları listeye koyarlarsa tek yapabileceğimiz oy vermemek" diyor. Avşar Şahdedeoğlu da "Eskilerin pili bitti. Kars yeni ve genç insanlara oy verecek" diyor. Özgül İstinyol "Kriz vatandaş için var. Siyasetçi için yok. Kriz var ise dün 150 trilyon lira seçim ödemesini nasıl çıkardılar? Memurlara verecek para yok ise memur almayı neden serbest bıraktılar" diye soruyor. Temraz Tanyıldız "8 derslikteki öğrencileri 1 öğretmen okutuyor. Bu gençler AB’ye girmiş ne yazar" diyerek dertleniyor.
Kars’ta birçok şey Türkiye ortalamasının üzerinde. Ama Kars halkı Kars’ın layık olduğu çizginin altında olduğu inancında. Herkes yakınacak bir konu buluyor. Türkan Alin’e göre "İstanbul’un denizi mürekkep, Sarıkamış’ın ormanı kâğıt olsa Kars halkının sorunlarını yazmaya yetmez!.."