Özel tüketim % 5.1, gıda harcaması % 3.1 arttı

Olayların içinden Farklı yıllara ait, enflasyondan arındırılmış (sabit fiyata dönüştürülmüş) milli gelir rakamları arasındaki fark ekonominin büyüme, ülkenin kalkınma hızını ortaya koyar.2007 yılında gayri safi yurt içi hasılamız (GSYİH) 576 milyar YTL oldu. Demek ki biz bütün yıl çalışarak (2006 yılı fiyatlarıyla) bu kadar mal ve hizmet üretebildik. Katma değer yarattık. Bu üretimin karşılığı olarak da (bu kadar katma değer yaratabildiğimiz için de) toplam gelirimiz (kira+ücret+faiz+kâr) 576 milyar YTL oldu.Açık anlatımıyla, her şeyin başı üretimdir. Ne kadar mal ve hizmet üretebilirsek (katma değer yaratabilirsek) o kadar gelirimiz oluyor. Eğer gelirimizi yetersiz buluyorsak, daha fazla üretme zorundayız. Milli gelir belli bir sürede üretilen mal ve hizmetlerin parasal (katma) değerini gösterir. Enflasyondan arındırılmış (sabit) fiyatlarla yapılan karşılaştırmalar gösteriyor ki 2007 yılında üretimimiz ve üretim karşılığı toplam gelirimiz (GSYİH) bir yılda yüzde 6.1 oranında büyümüş. Yurtiçinde yabancıların yaptığı üretim karşılığı yurtdışına çıkan katma değer ile yurtdışındaki Türklerin Türkiye'ye getirdikleri katma değerin neti yurt içi üretim rakamına eklenir/çıkarılırsa, (GSMH) milli gelir rakamı elde ediliyor. 2006 yılında (cari fiyatlarla) yurtiçindeki yabancılar yurtdışındaki Türklerin getirdiğinden çok (katma değeri) dışarı çıkarmış. Cari fiyatlarla çıkan girenden 600 milyon YTL daha fazla. Bu nedenle, milli gelirin (GSMH'nin) büyüme oranı yüzde 6'ya düşüyor.Mal ve hizmet üretimi değişik sektörlerde gerçekleşiyor. Her sektörün toplam mal ve hizmet üretiminde ağırlığı farklı. Örneğin gayri safi yurt içi hasılada sanayinin ağırlığı yüzde 29.7 iken, inşaatın ağırlığı yüzde 4.8 ve tarımın ağırlığı yüzde 11.2 oranında. Üretmeden olmuyor Bu nedenle sektörlerdeki üretim/gelir artış oranı tek başına bir anlam ifade etmiyor. Toplamdaki ağırlığı ölçüsünde ülkenin büyümesine katkı sağlıyor.En önemli sektör, sanayi sektörü. Ağırlığı yüzde 29.8 oranında olduğu için, sanayinin büyümesi ekonominin büyüme oranını belirliyor. Sanayinin büyümesi, ticareti, ulaştırma, finans, ithalat-ihracat kesimlerini de etkiliyor.Yıl içinde ülkede elde edilen gelirin nasıl harcandığını gösteren rakamlar da çok önemli. Toplam gelirin yüzde 71.4'ünü yıl içinde tüketiyoruz.Harcamalarda yüzde 64.4 ağırlığı olan özel tüketim harcamaları geçen yıl yüzde 8.8 oranında artmıştı. Bu yıl yüzde 5.2 oranında arttı. Alt gelir grubunun gelirindeki değişimin göstergesi gıda harcamalarındaki artıştır. Geçen yıl gıda harcamaları yüzde 8.2 artmıştı. Bu yıl GSYİH yüzde 6.1 büyürken, gıda harcamaları sadece yüzde 3.1 oranında arttı. Toplam harcamalarda yüzde 29.7 payı olan yatırım harcamaları geçen yıl yüzde 24.0 büyümüştü. Bu yıl yüzde oranında 14.0 büyüdü. Sanayi önemli Harcama ağırlığı (yüzde) 2006 büyümesi (yüzde) 2005 büyümesi (yüzde)Özel tüketim 64.4 5.2 8.8 - Gıda, içki 32.8 3.1 8.2 - Dayanıklı tük.mal. 21.1 2.9 15.0 - Yarı day.tük.mal. 17.8 15.8 12.9 - Ulaştırma, haberleşme 11.1 2.0 -0.1 - Hizmetler 10.3 5.0 7.8 - Konut sah. 6.8 2.2 1.5Kamu tüketimi 7.0 9.6 2.4Yatırım 29.7 14.0 24.0 - Kamu 16.7 -0.2 25.9 - Özel 83.3 17.4 23.6 - Makineler 70.4 13.9 21.4 - Bina 29.6 26.4 29.9 guras@milliyet.com.tr Milli geliri nasıl harcadık?