Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu tür açıklamalara yabancılar "Good morning after supper" (Akşam yemeğinden sonra günaydın) derler... Döviz açığı bir günde ortaya çıkmadı. Bu sütunda 29.9.2003 tarihinde şu uyarı yer almıştı: "2003 yılının ilk 7 ayındaki döviz hesabı 4.5 milyar dolar açık verdi. Bu ciddiye alınmaz, gereken yapılmaz ise iş kötüye gider..." Bu yazı yayımlandıktan sonra 2003 yılında döviz açığı 8.0 milyar dolar, 2004 yılında 15.6 milyar dolar ve 2005 yılında 22.8 milyar dolar büyüklüğünde) gerçekleşti. Kemal Derviş pazartesi günü CNN Türk ekranından iç ve dış piyasalara mesaj verdi. Hiçbir ülkenin milli gelirinin yüzde 6-7'si oranına ulaşan bir cari açıkla (döviz açığıyla) uzun süre yaşayamayacağını söyledi. Sorunun adını koymakta yarar var: Döviz açığının büyüklüğü bugün rahatsızlık veren, yarın sorun yaratabilecek boyuta ulaştı, dedi. Daha sonra alınabilecek tedbirleri sıraladı. Bu sütunda, cari açık sorunu devamlı gündeme getirildi. IMF destekli politikalarda düzeltme yapılması gereği anlatıldı. Aldıran olmadı. Bunların bu sütunda 3 yıldır yazılması başkadır, 3 yıl sonra IMF destekli programın mimarı Kemal Derviş'in Türkiye'ye koşa koşa gelerek TV'den açık büyüdü, tehlike var diyerek konuşması başkadır.Zamanlama çok yanlıştır: Merkez Bankası Başkanı'nın görev süresi sona eriyor. Merkez Bankası'nın yüksek faiz, ucuz döviz politikasının değiştirilmesi için baskılar başladı. Ekonomik dengelerin bıçak sırtında olduğu günlerde Kemal Derviş "tetiği çekti." Kendi mimarı olduğu programı tek bacağından da değil, iki bacağından vurdu. Bundan sonra olacakları hep birlikte izleyeceğiz. Derviş tetiği çekti Tekstil ve giyim sanayicileri Çin malları ucuz satılıyor diye yakınıyordu. Hükümetimiz KDV'yi yüzde 18'den 8'e indiriyor. Tüketici Çin mallarını da bundan böyle yüzde 10 daha düşük fiyatla satın alabilecek.KDV'yi içeride mal ve hizmet satın alanlar öder. Üretici ödemez. Hükümet bir malda KDV'yi aşağıya indirdiğinde, mutlaka bir başka malda bindirir.Başbakanımız tekstil ve giyim eşyasında KDV'nin yüzde 18'den 8'e indirileceğini müjdeledi. Ciddi ve namuslu perakendeci, vitrindeki tekstil ve giyim eşyasının KDV'li fiyatını yüzde 10 aşağıya çekecek. KDV yükü üretici üzerinde kalmaz. KDV'yi sadece nihai tüketici öder. Ama tekstil ve giyimde iç piyasaya faturasız mal veren kayıt dışı kesim yüzde 18 uygulaması dışında kalınca, kayıt içi ve dışının fiyatları arasında yüzde 18 fark oluşuyor, bu da haksız rekabete yol açıyordu. Bundan sonra bu fark yüzde 18'den 8'e iniyor. İhracatçı ödediği KDV'yi devletten tahsil ediyordu. Ama bu geri alma işlemleri için 2 ay bekliyordu. KDV alacağının 2 aylık finansman yükünden yakınıyordu. Şimdi yüzde 8'lik KDV iadesi için 2 ay bekleyecek. Hükümet, "Tüketiciden alınacak KDV'nin yüzde 18'den yüzde 8'e inmesi vergi kaybına yol açacak ama, ihracatçıya da yüzde 18 yerine yüzde 8 KDV iadesi yapılacak. Kayıp ile kazanç birbirine denk" iddiasında. guras@milliyet.com.tr Çin mallarının KDV'si de yüzde 8 oldu