Yağmur yağmayınca su sorununu hatırladık

Bizim kullanılabilir yüzey suyumuz (yılda) 98 milyar m3, çekilebilir yeraltı suyumuz 14 milyar m3, toplam kullanılabilir yıllık (net) su potansiyelimiz 112 milyar m3'tür. Bu su potansiyeline göre kişi başına yıllık kullanılabilir su miktarımız 1.500 m3'tür. Nüfusumuz artıyor. 2030'da bu 1.000 m3'ün altına inecek. Dünya ölçülerine göre, yıllık kişi başına düşen su miktarı (1) 1.000 m3'ten az ülkeler su fakiri, (2) 2.000 m3'ten 3.000 m3'e kadar ülkeler az suyu olan, (3) 8.000 m3'ten fazla ülkeler su zengini ülkeler olarak adlandırılıyor. Biz şimdilik suyu az ülkeyiz. Nüfusumuz arttığı için yakın gelecekte su fakiri ülke durumuna düşeceğiz. Yağmur yağmayınca "Bu yıl su bulamayacak mıyız?" korkusuna kapıldık. Bu korkuyla "Acaba ne kadar suyumuz var?" diyerek defterleri karıştırmaya başladık. Biz, genelde, "Çok çok suyumuzun olduğunu, komşularımıza bol bol su satabileceğimizi sanıyorduk". Ama gördük ki, suyumuz yokmuş. Kullanılabilir (net) 112 milyon m3 suyumuzun şimdilik yüzde 36'sını, 40 milyon m3'ünü kullanıyoruz. Sulamada 29.6 milyar m3, içme suyu olarak 6.2 milyar m3, sanayi için 4.3 milyar m3 su kullanıyoruz. Su çok çok önemli. (1) İnsanların yaşaması, içmesi, temizliği günlük ihtiyacı için önemli. (2) Tarımsal üretim için önemli. (3) Elektrik üretmek için önemli. (4) Sanayide üretimi sürdürmek için önemli. 78 milyar hektar olan toplam topraklarımızın, sadece üçte biri, 28 milyar hektar arazi tarıma elverişli. Bunun 8.5 milyar hektarını mevcut su potansiyeliyle ve teknolojiyle sulama şansımız var. Şimdilik 4.9 milyar hektarı sulanabiliyor. 2.8 milyar hektar arazinin sulanması DSİ tarafından inşa edilen sulama sistemleri sayesinde mümkün olabildi. Suyumuz çok değil, az Türkiye'de irili ufaklı 555 baraj gölü var. 210 baraj inşa halinde. 53'ü DSİ tarafından yapılan, 82'si özel sektörün yaptığı 135 barajın suyuyla çalışan hidroelektrik santrallar toplam elektrik üretiminin yüzde 20'sini gerçekleştiriyor. Su potansiyelimizin azalmaması için yıllık yağışlar çok çok önemli. Türkiye yarı kurak bir iklim kuşağında. Yıllık yağışlar düzensiz. Bizim yıllık ortalama yağış miktarımız 643 mm/m2. Bu yılın yağış durumuna ait en son gösterge, 1 Ekim-31 Aralık 2006 dönemine ait 3 aylık yağış rakamları. Bu dönemde topraklarımız 199.1 mm/m2 yağış almış. Bu dönem için ortalama yağış rakamı 224.0 mm/m2. Bir önceki yılın aynı dönemindeki yağış miktarı 217.7 mmn/m2. Demek ki 2006 yılının son üç ayındaki yağış miktarı, bir önceki yıla göre yüzde 8.5, ortalamaya göre yüzde 11.1 oranında az durumda. Bütün bu rakamlar, halkımıza su sorununun boyutunu anlatmanın, halkımıza su kullanırken tasarruf etmesini hatırlatmanın önemini, zorunluluğunu ortaya koyuyor. Yağış yoksa su da olmaz 1 Ocak 2005 DSİ'ce Diğer ToplamBARAJ (adet) 544 11 555(Büyük su işleri) 201 11 212(Küçük su işleri) 343 - 343HES (adet) 53 82 135(Kurulu güç-MW) 10215 2416 12631(Yıllık üretim-GWh) 36461 8844 45325GÖLET (adet) 47 617 664SULAMA (milyon ha) 2.77 2.12 4.89İÇME SUYU (milyar m3) 2.50 0.46 2.96 HES: Hidroelektrik santralı n Kaynak: DSİ guras@milliyet.com.tr Barajlarımız, sudan elde edilen elektrik, sulanan alan