Yılbaşı tenzilatı

New York’ta sıradan dükkanların vitrinlerinde kocaman kocaman duyurular: “Etiket üzerinden % 50+30 ikincisi bedava (!)
Gazetelerde ünlü zincir mağazaların sayfa sayfa ilanları. Her gün bir farklı üründe yüksek oranda tenzilat.
New York’un durumu İstanbul’a benzemiş. Tenzilatsız gün yok. Oranlar havalarda uçuşuyor. Ama piyasa durgun. Moraller mi düzelmemiş, gelirler mi düzelmemiş bilemiyorum ama, insanlar uyur gezer...
Ama tüm piyasa bu durumda değil. Durgun olan piyasa ortanın altı gelir grubunun satın aldıkları malların piyasası. (Tüketici sayısı bakımından da en büyük piyasa bu piyasa.) Tenzilatlı ürünler bu kesimin satın aldığı ürünler. Ortanın üstü gelir grubunun ilgi duydukları markalarda bir kuruş tenzilat yok. Tersine onlar fiyatları devamlı tırmandırıyorlar. Kadın çantasından kadın ve erkek ayakkabısına, kol saatlerinden takılara, markalı giysilere yüksek gelir grubunun ilgi duyduğu mallarda fiyat ne kadar yüksek ise, talep de o kadar artıyor.

‘Türk malı’ çekilmiş
New York’a her gelişimde ortanın altında gelir grubunun alışveriş ettiği mağazalarda Türk malı ararım. Eskiden havlularda, yatak çarşaflarında, kadın ve erkek giysilerinde ve de cam bardaklarda “Made in Turkey” etiketini görür sevinirdim.
Geçtiğimiz günlerde sadece H&M mağazasında satılan elastik kadın pantolonlarında “Made in Turkey” etiketine rastladım. Dükkanın en ucuz malı idi. Tenzilatsız fiyatı 14.99 olarak yazılıydı.
Kasım ayının son perşembesi Şükran Günü. Şükran Günü’nden 25 Aralık’a kadarki süre “Holiday Season” (Tatil Dönemi)... Bu dönemde ABD genelinde perakende kesim, yıllık toplam satışlarının yüzde 20-yüzde 40 bölümünü gerçekleştiriyor.

Yıl boyu indirim var
Şükran Günü’nü izleyen cuma gününde perakendecilerin yüksek tenzilat yapmaları adet haline gelmiş. O gün ihtiyaç sahipleri erken saatlerde dükkanlara hücum ederek ucuzluktan yararlanmaya çalışıyor. Kara Cuma ve onu takip eden cumartesi, pazar ve pazartesi ise perakendeciler yıllık toplam satışlarının yüzde 10-yüzde 15’ini yapıyor.
İnternet satışları başlayalı, teknoloji ürünlerine talep artalı Kara Cuma’ların karakteri de değişti. Kara Cuma’da insanlar genellikle büyük ekran TV satın almak için mağazalara hücum ediyor. Giysilerde nasıl olsa yıl boyu tenzilat var. İnternet satışlarında talebin yüzde 25’i akıllı telefonlara, yüzde 14’ü tablet bilgisayarlara yönelmiş
ABD koskoca bir ülke. Bu yıl Şükran Günü’nü takip eden günlerde 141 bin Amerikalı internetten veya mağazalara giderek alışveriş yapmış. Ortalama harcama 407 dolar. (Geçen yıl 423 dolar idi.) Toplam satışlar 57 milyar dolar. (Geçen yıl 59 milyar dolar idi.)
Bunlara bakarak “ABD ölmüş, gitmiş” sanılmasın.
Üst gelir grupları duruma hakim. Hayat devam ediyor.