Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yılın ilk 9 aylık sanayi üretimi “öldük bittik” bir durum olmadığını gösteriyor. Ve de anlaşılıyor ki, yılın ilk 7 ayındaki sanayi üretimi sayesinde, “Biz bu yılı kurtarırız”. O kadarla da kalmayız. Biz bu yılı yüzde 2 ile 3 arasında bir “büyümeyle tamamlarız”.
Şimdi de sayın okuyucularıma bu değerlemelere yol açan gelişmeleri özetleyeyim:
- Türkiye’de büyümenin lokomotifi sanayi üretimidir. Sanayi üretiminin göstergesi ise TÜİK’in (Türkiye İstatistik Kurumu) her ay yayımladığı “Aylık Sanayi Üretim Endeksi”dir.
Bu endeks, 2005 adet önemli sanayi maddesinin üretimindeki aylık değişimi gösterir. 1997 yılı üretimi 100 varsayılarak her ay, üretimin ne olduğu belirlenir.
1997 yılı=100 endeksiyle sanayi üretimi, 2008 yılının ilk 7 ayında, geçen yılın endeks sayılarının devamlı üzerindeydi. Ağustos ve eylül aylarında geçen yılın üretim endeksinin (göstergesinin) altına indi.

Az artıyor ama artıyor
- 2008 yılının ilk 9 ayında sanayi üretimi ortalama olarak yüzde 2.5 oranında arttı. Geçen yıl aynı dönemde ortalama yüzde 5.5 artmıştı. Açık anlatımıyla, artış hızı geçen yılın altında oldu ama 9 ayda gene de geçen yıla göre bir artış gerçekleşti.
- İmalat sanayiinde geçen yılın ilk 9 ayında yüzde 4.7 olan artış, bu yıl yüzde 1.9‘a geriledi. Ama geçen yıla göre gene de artış var.
Yılın son 3 aylık sanayi üretim endeksleri açıklanmadan yılın tamamı hakkında “ahkâm kesmek” erken olur ama, bazı göstergelere bakılarak ekonominin bu yılı nasıl tamamlayacağı tahmin edilebilir.
- GSYİH (milli gelir) geçen yılın ilk yarısında yüzde 5.3 büyümüştü. Yıllık artış yüzde 4.6 olarak gerçekleşmişti.
n Bu yılın ilk yarısında milli gelir artışı yüzde 4.2 idi. Sanayi üretiminin 9‘uncu aya kadar (göreceli biçimde) iyi gittiği görülüyor. Kalan son 3 ayda sanayi üretimi kötü olsa bile, bu durumda Türk ekonomisi 2008 yılını yüzde 2 ile yüzde 3 arasında bir büyümeyle tamamlayabilir.

Gene de iyi durumdayız
- Evet, yüzde 2 ile yüzde 3 arasında bir büyüme bizim için iyi bir büyüme değildir ama,
Dünyanın anlı şanlı ve de dev ekonomilerinin gerileme içine girdikleri bir dönemde “Buna da şükür!” demekten başka yapacak şey yoktur. Geçmişe değil, önümüze bakalım. Üretim çok çok önemlidir. Üretimin gerilemesini önleyecek tedbirleri tartışalım. Uygulayalım... Krizle boğuşmakta moral çok önemlidir.
“Öldük bittik... Türk ekonomisi çöktü... Sanayinin üretimi durdu“ havasına girmeyelim. Evet, doğrudur. Sanayinin üretiminde yavaşlama var. Çok sayıda sanayi kuruluşu zor durumda... İşçi çıkarmalar başladı. Ama biz bu zorluklarla ilk defa karşılaşmıyoruz. Biz ne krizler, ne güçlükler atlattık. Bunu da atlatırız. İşin başında pes etmeye gerek yok.

Yılın ilk yarısı sayesinde yılı kurtaracağız

ÇİZİM: Aylık Sanayi Üretiminin Göstergesi
Göstergeye (Endekse) göre Sanayi Üretimi Yılın ilk 7 ayında geçen yılın
üzerinde. Ağustos ve Eylül ayların da geçen yılki üretimin altına iniyor.