Yurtdışındaki işçilerin paralarıyla kurulan holdinglerin çoğu yok oldu

İyi niyet vardı, kötü niyet vardı... Ekonomide "niyet" önemli değil, netice önemli... Yurtdışındaki işçilerin alın terleriyle oluşan tasarruflarını Türkiye’ye çekmek için kurulan holdinglerin çoğu bugün "yok"... Bu tip holdingleşmenin Anadolu’da yaygınlaştığı şehir Konya idi... Saman alevi gibi parlayıp sönen bu holdingler Konya’yı da olumsuz etkilemiş ama, Konya’daki sağlıklı ekonomi ve sanayi yapısı "holding" krizini aşmış durumda.
Konya Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Dr. Seyit Karaca diyor ki: "Türkiye genelinde tartışılan ekonomik krize ek olarak Konya iki kriz daha yaşadı. Bunlardan biri, geçen yılki kuraklıktır. Konya’da tarım halen büyük önem taşıyor. Kimse tarımda olan bitenle ilgilenmiyor. Ama geçen yıl hububat eken biçen ve bire yedi veya sekiz ürün alanlar, bire iki ürün aldı. Ürün, tohum, gübre ve mazot masrafını karşılamadı. İkinci kriz holdinglerin çüküşü oldu. Konya, ‘Holdingler Şehri’ olarak biliniyor. Büyük ölçüde yurtdışındaki Konyalıların, bir ölçüde Konya’daki insanların tasarruflarını değerlendirerek iş yapan 33 holding vardı. Bunların 30’u battı. Sadece paralar batmadı. Bunlara bağlanan ümitler ve bunların yarattığı doğrudan ve dolaylı istihdam imkanı da yok oldu."
Anlı şanlı 33 holdingden bugün faaliyetini sürdürenler Kombassan, İttifak ve Kamer Holding.
Konya Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mustafa Kaşıkçı, Kombassan’ın Konya’daki kağıt, Karaman’daki tekstil (eski Sümerbank fabrikası) tesisleri ile Komderi, Alfa Alışveriş Mağazaları, Acar Hidrolik Vinç, Özyatağanlı Tarım Makineleri ve Medikal 2000 hastahane ve sağlık araç gereçleri tesislerinin faaliyetini sürdürdüğünü anlatıyor.

Konya’da Kombassan’ın kağıt, matbaa, basım ve ambalaj yatırımını gezdim. İdare ve finanstan sorumlu Muzaffer Aydemir, "Bu tesis Kombassan’ın ilk yatırımıdır" diyor. "Konya Matbaacılık ve Basım Sanayii"nin kısaltılmışı olan Kombassan, daha sonra dev holdinge isim vermiş.
Entegre tesiste, ithal selülozdan birinci hamur kağıt üretiliyor. 290 kişinin çalıştığı tesis, birinci hamur kağıtta Türkiye üretiminin yüzde 40’ını, defter kağıdında yüzde 50’sini gerçekleştiriyor. Tesisin baskı ve ambalaj bölümleri, iç ve dış pazar için çalışıyor. Üretim üç vardiyada kesintisiz devam ediyor.
1988 yılında kurulan, yirmi farklı şirketi şemsiyesi altıda toplayan İttifak Holding Yönetim Kurulu üyesi, Konya Sanayi Odası Başkan Vekili Mehmet Ali Korkmaz, "Kimseden elimizden tutmasını istemiyoruz, ama lütfen elimizi de tutmasınlar" diyor. Mehmet Ali Korkmaz, "Ankara’nın Konya’ya önyargı ve şüphe ile yaklaşımından" yakınıyor. "Konya’daki her holding kötü niyetli, her işadamı vergi kaçırır, her başarının arkasında mutlaka bir üçkağıt vardır yaklaşımı Konyalının gelişmesini önlüyor" diyor. Ve ekliyor, "Siz Konya’dan veya Konyalı işadamlarından söz edecekseniz, şu firma çok yatırım yapmış, şu firmanın işi iyi, bu adam başarılı diye yazmayınız. Çünkü Konyalı vergi şampiyonu, ihracat şampiyonu olarak isminin geçmesinden korkuyor. İsmi çıkan kuruluş veya kişi hakkında hemen denetim, tahkikat başlıyor. Bir açığının yakalanmasına çalışılıyor. Bu yüzden imkanı olan, büyüdüğünde yönetim merkezini Konya’nın dışına taşıyor."

İttifak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Seyit Mehmet Buğa, "On bin dolayında ortakları olduğunu, Selva, un, irmik ve makarna tesislerinin, Konya ve diğer şehirlerdeki Adesa alışveriş merkezlerinin, Selet tavuk çiftlikleri ile İmas değirmen makineleri fabrikasının faaliyetini sürdürdüğünü" anlatıyor.
Kemer Holding’in Konaltaş Alüminyum tüp ambalaj tesisleri tam kapasitesi çalışıyor. Tesisin "Nasaş" deneyimli, genç, dinamik, bilgili ve iddialı bir genel müdürü var. Ömer Lütfi Türkmen. Tam kapasite, üç vardiya çalışan tesisin üretiminin yüzde 80’e yakını ihracata dönük. Kemer Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adem Kocakafa. holdingin diğer iki alüminyum tesisi ile un, su şişeleme, tavukçuluk ve turizm tesislerinin iyi işlediğini söylüyor.
Holding fırtınası Konya’ya önemli ölçüde zarar vermiş. Konya ekonomisini yakından izleyen gazeteci dostum Yusuf Baltacı, diyor ki: "Batan holdingler ile İhlas Finans, yurdışında ve içeride yaşayan Konyalıların birikimlerinin en az yarısını yok etti... Buna rağmen Konya ayakta. Konyalıların birikiminin kalan kısmı bu şehri koşturmaya ve çoşturmaya yeter..."