11 Kasım’da yedi gazete...

BİRAZ argoya kaçan, avam bir deyim vardır: “Bayram değil, seyran değil, eniştem beni niye öptü?” derler.
İnan Kıraç’tan gelen kutuyu açınca öyle dedik.
Kutuda 11 Kasım 1938 tarihli yedi gazetenin tıpkıbasımları çıktı, Atatürk’ü kaybettiğimiz günün ertesi günü çıkan gazeteler... Hepsinin birinci sayfası “Büyük Kayıp”la dolu.
* * *
GAZETELERLE birlikte İnan Kıraç’tan bir mektup:
“Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’le ilgili olarak medya ve kamuoyunda yaşanan karmaşayı dikkatle, üzüntüyle ve kaygıyla izliyorum.“
* * *
Anlaşıldı, bayram da var, seyran da, İnan Kıraç’ın gazetelerin tıpkıbasımlarını göndermesinin sebebi meydanda, biz anlamamışız, bu da bizim gafletimiz...
İnan Kıraç diyor ki:
“Bu duygularla Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü arşivinde bulunan ve Ata’nın vefatını müteakiben 11 Kasım 1938 tarihinde yayımlanmış yedi gazetenin birer kopyasını sizlerle paylaşıyorum.
Bizlere insanımızın Ata’ya olan sevgisini, takdirini ve duyarlılığını, hep birlikte bir kez daha değerlendirme imkânı veren bu belgelerin tarafınızca ilgiyle okunacağını ve günümüzde yapılan değerlendirmelere ışık tutabileceğini düşünüyorum.” (x)
Gazeteler: “Tan, Bugün, Akşam, Cumhuriyet, Ulus, Kurum, Yeni Sabah”
* * *
HER gazetenin birinci sayfasında, başyazarlar Atatürk’ün ardından yazı yazmışlar. “Hüseyin Cahit Yalçın, Yunus Nadi, Falih Rıfkı Atay, Necmeddin Sadak.”
En çarpıcı başlık “Tan”da:
“Babamızı kaybettik”
Zekeriya Sertel’in başyazısı:
“O bize müstakil bir vatan bırakıyor.
Genç ve zinde bir cumhuriyet bırakıyor.
Hamleli ve atılgan bir inkılap bırakıyor.
Milletine bu kadar büyük bir miras bırakarak hayata gözlerini rahatça kapayan pek az adam yetişmiş veya hiç yetişmemiştir.
H
Atatürk’ün ikinci bahtiyarlığı, gözlerini ebediyen kaparken, hayatı pahasına kurduğu bu büyük eserin muhafaza edileceğinden emin olmasıdır. Yetiştirdiği yeni nesil bu eserin bekçisidir. 17 milyon Türk onun bekçisidir. Ve bütün Türk milleti, Türk gençliği Atatürk’ün cenazesi arkasında onun büyük eserini korumaya ve yaşatmaya yemin edecektir.
Zaten büyük matemimizi bize unutturacak yegâne kuvvet de budur.”
* * *
SONRA?
Bunları yazan insanın, Zekeriya Sertel’in Tan gazetesini, on yıl sonra “Kahrolsun komünistler/Komünistler Moskova’ya” diyerek bastılar, tahrip ettiler, “Serteller, Sabiha ve Zekeriya, yurtdışına çıktılar, vatana hasret ömürlerini sürdürdüler.
* * *
NE garip rastlantı...
Yarın “Tan olayı”nın 63. yıldönümü; “Serteller”i anacağız, onların demokrasi savaşını sürdürdükleri için Prof. Dr. Emre Kongar ile Strateji dergisini çıkaran “Cumhuriyet”e ve TUSAM’a ödül verilecek. (xx)
————————-
(x) Atatürk hakkında araştırma yapmak isteyenlere Suna ve İnanç Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün kapıları açıktır.
(xx) Ödül töreni yarın (perşembe) saat 16’da; Türkocağı Cad. No:1 Cağaloğlu.