Türkiye’de kişi başına yıllık zeytinyağı tüketimi 2 litreymiş. Zeytin Hasat Günleri için geldiğimiz Ayvalık’ta en inanamadığım rakam bu oldu.
* Sofralık zeytin tüketiminde dünya birincisiymişiz.
* Son yıllardaki yatırımlar sayesinde üretimde İspanya, İtalya ve Yunanistan’ın ardından dünya dördüncüsü olmuşuz.
* Ne var ki Yunanistan’da kişi başına yıllık zeytinyağı tüketimi 21 litre, İtalya’da 12 litreyken bizde sadece 2 litre; o da son yıllarda yürütülen kampanyalarla 1 litreden n2 litreye çıkabilmiş.
Evimize giren tek yağ
Evin bütün alışverişini ben yaparım. Kabaca bir hesap yaptım; bizim evde kişi başına zeytinyağı tüketimi 20 litreden az değil. Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Salih Madra ile sohbetimizde şunu anladım ki bizim evde Ayvalık’lılar kadar zeytinyağı tüketiliyor.
Meme kanserinden sonra beslenme biçimimiz epey değişti. Örneğin sabah kahvaltısında mutlaka erken hasat zeytinyağıyla (çünkü çok lezzetli) yapılmış bol yeşillikli bir salata oluyor. Artık eve zeytinyağından başka yağ girmiyor. Beşamel sosta bile tereyağı yerine zeytinyağı, beyaz un yerine kepekli un kullanıyorum. Tavsiye ederim, ıspanak-pazı püresi harika oluyor. Zaten onkoloğum Prof. Dr. Gökhan Demir’in tavsiyesi de Akdeniz usulü beslenme.
Kürşat’ta slow food
Ayvalık’ta ilk durağımız Kürşat Tarım Aile İşletmesi’nin zeytinyağı fabrikasıydı. Fabrikanın bahçesinde yediğimiz yerel tatlar, uzun süre hem damağımda, hem de belleğimde kalacak. Çok yerde lor peynirli kabak çiçeği dolması yedim, ama hiç bu kadar lezzetlisini yememiştim.
Kıymalı puf böreği, karadiken, cibez, sardalya, sinarit... Hepsini Mustafa Kürşat Bey’in eşi Fatma hanım ile çocukları Ali ve Zeynep yapmışlar.
Sevgiyle hazırlanmış bir yemek olduğu çok belliydi.
Boyner’in damadı
Bana puf böreği servisi yapan yakışıklı genç, meğer garson değil, Ali Kürşat’mış. Amerika’nın en iyi üniversitelerinde okumuş; sonra da annesi-babası ve ablasıyla birlikte çalışmak üzere Ayvalık’a dönmüş. Ana-baba için ne büyük mutluluk...
Ali’nin çok da güzel yemek yaptığını öğrenince babasına teyid ettirmek istedim; gelinini göstererek “Emine’ye sorun” dedi. O sırada intikal ettim ki elinden puf böreği yediğim genç, eylül başında Ayvalık’ta Cem Boyner’in küçük kızıyla dillere destan bir düğünle evlenen damat Ali Kürşat.
Ay Işığı Manastırı’nda...
Ayvalık’ta bir sonraki durağımız, Suzan Sabancı-Haluk Dinçer çifti tarafından onarılarak 6 ay önce açılan Ay Işığı Manastırı’ydı. Ünlü İtalyan Şef Carlo Bernardini’nin yemek sunumu ve Filiz Ali’nin master class öğrencilerinin klasik müzik dinletisi eşliğinde güneşi batırdık.
Ayvalık’a giderken yol boyunca yeni yetme zeytin ağaçlarından geçilmiyor. Çünkü son yıllarda zeytine ciddi yatırımlar yapıldı. Anadolu Grubu, Soros’un da ortağı olduğu yabancı fonlar... 3-5 yıl sonra o ağaçlar da zeytin verecek ve üretimde büyük artış olacak. Dolayısıyla zeytin üreticilerinin de 2023 hedefi var:
Kişi başına yıllık tüketimi
5 litreye çıkartmak.
Detayları bir sonraki yazımda...