İngiltere’de 32.2 milyon kişinin cebinde toplam 73.5 milyon kredi kartı var. Bu 32.2 milyon kredi kartı sahibinin % 66’sı, borcunu peşin ödüyor. (Bizim ülkemizde de benzeri bir durum söz konusu).
İngilizlerin % 11’i ise minimum ödeme yapıyor. Bu oran Türkiye’dekine göre hayli düşük, zira İngiltere’de kredi kartı minimum geri ödeme oranı çok düşük: % 1.5-2. (Bizde % 20)
Kredi kartı sahiplerinin % 23’ü ise faiz yükünü hafifletmek için, aylık geri ödemeyi minimum orandan daha yüksek tutuyor.
İngiltere, küresel krizden en ağır etkilenen ülkelerden biri. Royal Bank of Scotland başta olmak üzere İngiliz bankaları, toksik kâğıtlarla varlıklarını erittiler ve yükümlülüklerini karşılayamaz hale geldiler. Çoğu ancak kamu kaynaklarıyla ayakta tutulabildi ve bugün gelinen noktada bankaların sahibi devlet -dolayısıyla vergi mükellefleri oldu.
Dürüst Ticaret Ofisi
Bu vergi mükellefleri, aynı zamanda kredi kartı sahipleri olunca, “yıllardır mağdur edildiklerini” düşündükleri bankalara karşı isyan bayrağını açmaları uzun sürmedi. “Bankalar bizim üzerimizden haksız kazanç sağlıyorlardı, şimdi bu haksız kazancın rövanşını alma zamanı geldi” diyerek kolları sıvadılar. 80’li yıllarda toplumu peşinden sürükleyen tüketici liderlerini anımsatır önderler (Martin Lewis) ortaya çıktı ve çağa uygun olarak internet üzerinden kampanya açarak, kredi kartı sahiplerini yönlendirdi.
Geçen gün de yazmıştım: Eşiyle birlikte sahip oldukları 9 kredi kartının toplam 35 bin sterlinlik borcunun geri ödemesi için, 1 yıl önce ayda 1000 sterlin ödeyen Murat Bey, bugün sadece 150 sterlin ödüyor. Üstelik geçen yıl her ay ödedikleri 1000 sterlinin 850’si faize giderken, şimdi ödedikleri 150 sterlinin tümü borçtan düşülüyor.
Bu uygulama İngiltere’nin saygın kurumu Office of Fair Trade’in (Dürüst Ticaret Dairesi) 2007’de bankalara karşı Yüksek Mahkeme’de açtığı bir davayı esas alıyor.
Her iş günü 1000 kişi
İngiliz bankaları, bol keseden kredi kartı dağıttıkları dönemlerde, kredi kartı sahibine sormadan limit yükseltmek ya da imza almadan yeni kredi kartı göndermek gibi yasaların kenarından dolaşmışlar. O dönemin mevzuatı iyi bilen kimi bazı banka personeli, şimdi kendi danışmanlık şirketlerinde belli bir ücret karşılığında, kredi kartı sahiplerine borçlarını ödememenin yollarını gösteriyorlar.
PricewaterhouseCoopers’a göre İngiltere’de kredi kartı borcunu ödemeyenlere, her iş günü 1000 kişi ekleniyor.
Geçen hafta Yüksek Mahkeme’den bankaların lehine sürpriz bir karar çıktı. Hemen ardından da % 43’ü devlete geçen Llyods Bankası, kredi kartı sahiplerine ödeme emri gönderdi.
Hükümet tarafından kurtarılmış bir bankanın bu kararın bayraktarlığını yapması, şok etkisi yaratmış durumda. Şimdi bankalara karşı kampanyayı yürütenlerin yeni bir hamlesi merakla bekleniyor.