2017 yılı daha önceki yazılarımda bahsettiğim üzere girişim ekosistemimiz için oldukça güzel geçmişti. Birkaç fonun yatırım döneminin bitmesi, yeterince “çıkış” olmaması gibi sebeplerle açıkcası 2018 kötü geçebilir diye biraz endişeleniyordum fakat Şubat yatırımları da güzel çıkınca endişem biraz azaldı.
Öncelikle şunu söyleyim, toplamda 10 yatırım olabilir fakat biri henüz açıklanmasını istemediği için ona değinmeyeceğim, diğerlerinin de detayları henüz belli olmadığı için onlara çok az değineceğim.
Kurumlar Yatırımcılığı Sevdi
2017’nin en büyük trendlerinden biri kurumların artık hızlandırma ve hackathon’un yanına enstrüman olarak yatırımcılığı da ekleme isteğiydi. Bu konuda önümüzdeki dönemlerde daha çok kurumsal yatırımcı “Corporate Venture Capital” göreceğiz demiştim. Şubat ayında hem Türk Telekom TT Ventures Proje Geliştirme A.Ş.’yi kurdu ve ilk olarak Doctor Turkey adlı girişime yatırım yaptığını açıkladı hem de Fibabanka Finberg adında yatırım şirketini duyurdu ve Garaj Sepeti girişimine yatırım yaptığını açıkladı.
Insider Yatırımı Tüm Girişimcilere Örnek Oldu
Henüz detayları açıklanmadığı için bahsettiğim 7 girişime dahil etmedim fakat Şubat ayında kabaca konuşulduğu için
Geçtiğimiz hafta Bilkent Cyberpark’ın davetlisi olarak “Get in the Ring” adlı girişimcilik yarışmasını izlemek üzere Ankara’daydım. Sanırım Finlandiya’da gördüğüm Baltık Denizindeki Kutup Ayısı girişimcilik sunum yarışmasından beri (Soğuk suyun içine girip girişimciler girişimlerini anlatıyor) en ilginç yarışma sanırım bu yarışma oldu.
Yarışma orta siklet ve ağır siklet olmak üzere iki kategoriden oluşuyor. Orta siklette 8 girişim yarışıyor. Mavi ve kırmızı olmak üzere girişimciler ikiye ayrılıyor ve sahneye çıkıp hakemin sorularına cevap vererek juriyi etkilemeye çalışıyorlar ve her tur sonunda mavi veya kırmızı renkli girişimciden sadece biri bir üst tura çıkıyor.
İlk turlarda olmasa da turlar ilerledikçe girişimciler gerçekten boks maçlarındaki gibi birbirilerini geçmek için sağlı sollu birbirlerine vurmaya başlıyor. Tabi bunu neden kendi girişiminin çıkması gerektiği ve neden diğer girişimciye göre daha iyi olduğunu söyleyerek yapıyor.
Orta siklette yarışan girişimciler şunlardı:
Agravisio, tarım sektörüne yönelik bir çözüm, tarlanızı uygu görüntüleri ve makine öğrenmesi ile çiftçinin doğru analizler yapmasını sağlıyor.
Enhencer, bulut tabanlı bir büyük veri çözümü. Çok daha d
Girişimlerin DNA’sında global ölçekte iş yapmak var fakat bu konuda Amerika, Kuzey ve Batı Avrupa’nın oldukça gerisindeyiz. İlk günden itibaren global olmak için adımlar atmak konusunda çekiniyoruz, korkuyoruz. Özellikle de ülkemizde çok büyük yatırım turları olmamasının ana sebebi olarak hep global düşünen girişimler olmamasını gösteririm. Yani birçok girişimcimiz “Türkiye pazarı zaten çok büyük, burada pazar lideri olmak, tüm dünyada kullanılan bir ürünüm olmasından daha değerli” diye düşünüyor. Bu konuda maalesef çok rol modelimiz de yok.
Rol model olmanın önemi ile ilgili sizlere 1867 - 1936 yılları arasında yaşamış Fransız bilim adamı, doktor ve kaşif Jean-Baptiste Charcot’tan bahsetmek istiyorum. Tahta yelkenlilerle başlayıp sonra demirle devam eden kaşif, bilim uğruna ve yeni yerler keşfedip insanlığı bir adım daha ileri götürmek adına Güney Kutbunun daha önce hiç gidilmemiş noktalarına kadar gitmiş ve birçok keşifte bulunmuştur. Güney kutbunun haritasının yeniden şekillenmesini sağlayan kaşifin gemisinin adı ise Fransızca “Pourquoi-Pas”, yani “Neden Olmasın?“. Aslında tıp eğitimi alan birinin daha sonra Fransa’nın en büyük kaşif ve bilim adamlarından biri olmasının altında
Son altı ayın girişimcilik dünyasında en çok konuşulan konusu bitcoin, kripto paralar ve Blockchain oldu. Bu konunun stratejisine ve felsefesine en çok kafa yoran isimlerden birisi olan Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Bölümü Öğretim Görevlisi ve Dijital Dönüşüm Derneği Başkanı İsmail Hakkı Polat ile gündemi değerlendirdik.
S. Ünsal :Kripto paralar Kasım-Aralık aylarında yükselişleri ile gündeme oturmuştu, şimdi de düşüşleriyle gündemde. Neler oluyor ? Büyük yatırımcılar mı kaçmaya başladı, yoksa küçük ve umutlarını kumar gibi bu paralara yatıranlar mı ?
İsmail Hakkı Polat : Bitcoin ve türevlerinin son dönemdeki keskin inişli grafiğinin nedenlerine bakacak olursak görünürde Japonya'daki bir borsanın hacklenmesi, Hindistan ve Güney Kore'deki yasa söylentileri, Çin'deki yasaklar, Facebook'un KriptoPara reklam yasağı iddiaları, kimi küresel finans kurumlarının KriptoPara alım-satımlarına getirdiği para transfer kısıtlamaları ve ABD'de BitFinex borsası ve KriptoPara dünyasının "sanal doları" olarak kabul edilen Tether'e soruşturma açılması gibi bir sürü neden sayılabilir ancak bence Aralık ayında birkaç gün içinde 19 bin dolardan 10 bin dolar seviyesine düşmesi, bu piyasalara son 2
Türkiye’de Ocak ayında 4 girişim yatırım aldı. Aslında açıklanmayan 2 yatırım daha var fakat biz açıklananlar üzerinden analizimizi yapalım. Expertera, Meditasyon Uygulaması, Scotium, Temizlik Devi Ocak ayında açıklanan yatırımlar oldu. Toplam yatırım tutarının $2.2M olduğu Ocak 2018, bir önceki sene aynı aya göre oldukça geride kaldı. Ocak 2017’de tüm yılın en büyük yatırımı olan iyzico yatırımı gerçekleştiği için toplam yatırım $17.9M’dı. iyzico yatırımını çıkardığımızda ise bu miktar 2.9 milyon dolara düşüyor. Yani en büyük yatırımı çıkardığımızda bile geçen senenin altında yatırımın gerçekleştiği bir ay oldu.
Yurt dışındaki Türk girişimcilerimizin kurduğu 2 girişim toplam $562.5M yatırım aldı. Almanya Merkezli Auto1 girişimi 562 milyon dolar tüm zamanların en büyük yatırım turunu kapatan Türk girişimcisi oldu. Yine bir Türk girişimcimizin kurucu ortağı olduğu Belçika Merkezli ViviDoctor ise 500 bin dolar yatırım aldı. Auto1 Türkiye’de geçtiğimiz aylarda yer verdiğim Ototrink’in Almanya sürümü. Yani arabanızı hızlıca alıp ekspertizini yapıp acentelere satan bir girişim. ViviDoctor ise doktorla görüntülü görüşebildiğiniz bir platform.
Türkiye’deki yatırımlara dönecek olursak,
Türkiye’de 2013 yılından bu yana girişimci adaylarını ve girişimcileri savaşçı gibi eğiten sıra dışı bir program var. Adı Girişim Savaşçısı. Kurucusu Berke Sarpaş ile neler yaptığını konuştuk.
S. Ünsal : Berke hoşgeldin, ben Girişim Savaşçısını az çok biliyorum ama senin ağzından neler yaptığını dinleyelim istiyorum. Nasıl başladın Girişim Savaşçısı programına ?
Berke Sarpaş : Hoşbulduk. 2004 yılında Avustralya’da üniversiteyi tamamladıktan sonra Türkiye’ye dönüş yaptım ve o günden beri de 5000’e yakın girişimciye eğitim verdim. Uzun yıllar girişimcilerle yoğun olarak çalışmış biri olarak şunu farkettim. Bir insana salt pazar araştırması nasıl yapılırı öğreterek, web sitesinin nasıl kurulacağını göstererek veya ona yatırım, teşvik, network imkanı sağlayarak o kişinin girişimci olmasını beklemek doğru değil. Girişimcilik aslında zorlukların üstesinden gelmekle ilgili bir kavram. Bunun başarılması ise temelde iki şeye bağlı. Birincisi kişide tutku olması lazım. Bu tutkunun doğabilmesi de kişinin yaptığı işte bir anlam duygusu yakalıyor olmasına bağlı. Eğer kişi yaptığı işte bir anlam duygusu yakalamıyor ise tutku hissedilmiyor, bu da zorlukların üstesinden gelmek için yeterli
Geçtiğimiz salı günü kurucusu olduğum “yatırımcılar ve kurumlar için girişim analiz platformu” startups.watch “Türkiye Girişim Ekosistemi 2017” etkinliğini düzenledi. Basına ve üyelere kapalı gerçekleştirilen etkinlikte 2017 yılı girişim ekosistemi rakamları paylaşıldı. İlk defa bu etkinlikte kadın girişimcilik teması işlendi ve kadınların ekonomiye, girişimciliğe ve kalkınmaya ne kadar etki edebileceği gözler önüne serildi. KAGİDER başkanı Sanem Oktar’ın açılışını yaptığı etkinlikte Zorlu Holding’ten Emre Zorlu, İmece platformundan Duygu Kambur, Teknoloji ve İnsan Kolejleri-nin kurucusu Zeynep Dereli, 500 İstanbul’dan Rina Onur Şirinoğlu, Google’dan Pelin Kuzey hem girişimcilik ile ilgili hem kadın girişimciler ile ilgili bilgiler paylaştı.
Saldırıya uğrama ihtimallerine karşı tasarlanmış yüzük şeklinde bir panik butonu olan akıllı yüzük girişimi Wing (Kuixo)’dan, çocukların yaratıcılığını geliştirecek oyuncak kitlere kadar farklı giri-şimlerin de sahne aldığı etkinlikte ayrıca dördüncü çeyreğin dikkat çeken girişimleri sahne aldı.
Dördüncü Çeyreğin Dikkat Çeken Girişimleri
ACT Venture Partners’ın yatırım yaptığı yapay zeka girişimi FalconAI global bir yapay zeka tekno-loji
Teknokentler son yıllarda girişimcilere destek ve sanayi ile işbirliği anlamında çok ciddi kabuk değiştirdi. Hızlandırma programı konusunda, mentorluk konusunda, globale taşıma konusunda çoğu özel programdan çok daha iyi noktalara geldiler. Hatta en iyileri diyebilirim. Bu konudaki en güzel örneklerden biri de ODTÜ TEKNOKENT. Growth Circuit adında kurdukları oluşum ile ilgili olarak genel müdür İlknur İlkyaz Gül ile neler yaptıklarını konuştuk.
S. Ünsal : Growth Circuit nedir?
İlknur İlkyaz Gül : ODTÜ TEKNOKENT tarafından kurulan, erken aşama teknoloji girişimlerini yatırım ve hızlandırma yolu ile uluslararası pazarlara açıp dünya çapında başarılı şirketler yaratmayı hedefleyen bir hızlandırma ve yatırım şirketi.
S. Ünsal : Growth Circuit girişimcilere ne gibi faydalar sunuyor?
İlknur İlkyaz Gül : Türkiye’de teknoloji odaklı her seviyeden girişimin arkasındaki destekçisiyiz aslında. Fikir aşamasında veya erken aşamada girişimcileri hızlandırma programımız ile desteklerken, ürün ya da servisini geliştirmiş ve ticarileşmek isteyen girişimlere erken aşama yatırım yaparak büyümelerini sağlıyoruz. Uluslararası pazarlarda başarılı olmak isteyen teknoloji girişimlerini ise girişimcili