‘Beş yılcılar’ YSK’yı bekliyor

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün görev süresine ilişkin tartışma, cumhurbaşkanını halkın seçmesini öngören anayasa değişikliğinin 31 Mayıs 2007’de kabul edilmesine dayanıyor.
Bu değişiklik, 30 Ekim 2007’de referandumda kabul edilip yürürlüğe girdi. Bu arada 22 Temmuz genel seçimi yapıldı ve yeni Meclis, 28 Ağustos 2007’de Gül’ü cumhurbaşkanı seçti. Bu süreçte cumhurbaşkanının 7 yıl için seçileceğini öngören eski düzenleme yürürlükteydi. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin anayasa değişikliği metnine ise Gül’ün görev süresiyle ilgili bir süre sınırlaması konulmadı.
Bu sürenin 5 yıl mı, 7 yıl mı olduğu tartışması şimdi yeniden gündemde. Nedeni Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hastalığının da etkisiyle tartışılan 2014 senaryosu.
Senaryoya göre Gül görevine 2014’e kadar devam edecek. Erdoğan, halkoyuyla 2014’de Köşk’e çıkacak. Gül, milletvekili olmadığı için bir yıllık geçiş sürecinde, Bülent Arınç veya ağırlıklı başka bir isim partinin başına geçecek, Gül önce genel başkan, ilk genel seçimle birlikte de Başbakan olacak.
Bu senaryo “7 yıl” tezine dayanıyor.

Kim, hangi süre için ne diyor?
Muhalefet, sürenin 5 yıl olduğunu savunuyor. İktidar partisinde, ibre tamamen 7 yıla çevrilmiş durumda. Başbakan Yardımcısı Arınç ve Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış’ın bu yöndeki son açıklamaları hafızalarda. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik de, “Görünen köy kılavuz istemez” diyerek cumhurbaşkanlığı seçiminin 2014’te yapılacağını belirtiyor. TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in ise; ya anayasa hükmüne paralel bir uygulama yasası çıkarılıp, buna eklenecek bir maddeyle sorunun çözülebileceğini ya da Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) yorumunun belirleyici olduğunu düşündüğü konuşuluyor.
CHP’nin bu konuda ön alan ismi, Konya milletvekili Atilla Kart, 15 gün önce, kararı YSK’nın vermesi gerektiğini belirterek Kurul’a başvurdu. Bugüne kadar bir yanıt alamayan Kart, dünkü sohbetimizde şunları söyledi:
“Anayasamıza göre bu konudaki tek sorumlu YSK. YSK, siyasi iktidarın bu konudaki stratejisinin belli olmasını, iktidar kadroları içinde fiili bir mutabakatın oluşmasını bekleyip, iktidarın talepleri doğrultusunda bir takvim mi hazırlamak istiyor? Türkiye’de anayasal kurumlar, devletin kurumları olmaktan çıkıp, partinin kurumları haline geldi. Anayasa’nın 79 ve 102’nin maddeleri gereği YSK’nın belirsizlikleri giderecek bir açıklama yapmasını bekliyoruz. Gayri ciddiliğe bakar mısınız, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı kaç yıl görev yapacağını bilemez halde.”

Tasarıyı Erdoğan mı bekletiyor?
Aslında, geçtiğimiz dönem komisyon aşamasından sonra kadük kalan, cumhurbaşkanını halkın seçmesine ilişkin anayasa değişikliğinin esaslarını düzenleyen tasarıya eklenecek bir cümle tartışmayı bitirebilir. Ancak Ankara kulislerinde son günlerde, düzenlemenin, AK partinin gelecek dizaynı çerçevesinde bizzat Başbakan Erdoğan tarafından bekletildiği iddiaları da konuşuluyor.
CHP’li Kart da, “Geçen dönem bir an evvel görüşülmesini istedik, belirsizlik giderilecekti ama AKP kendi içinde bu konudaki stratejisini belirlemediği için kaldı. Bu dönem de gündeme gelmedi. Bu konu siyasi dizaynın önemli bir manivelası haline geldi” diyor.

Bütçeden sonra gündeme gelecek
Dün konuştuğum Meclis Anayasa Komisyonu Başkanı Ak Partili Burhan Kuzu ise şunları söylüyor:
“Ben baştan beri 7 yıl olduğunu söyledim. Aslında eğer 5 denecekse değişikliğe gerek var, 7 yılsa zaten ona göre seçtik. Şu an bir boşluk, bir naçarlık var. O manada YSK’ya bakılıyor. Bütçeden sonra belki cumhurbaşkanlığı yasası çıkacak. O tasarı bizde bekliyor. Komisyondan çıktı Genel Kurul’da yetişmedi. Bu tasarı gündeme gelmeli. Meclis o yasada 7 yıl derse 7, 5 yıl derse 5 olur. İtiraza Anayasa Mahkemesi karar verir.”

YSK Meclis’i adres gösteriyor
Dün, karar açıklaması istenen YSK çevreleriyle de görüştüm. Kurul, henüz “Biz bu konuda karar vermeye yetkili miyiz, değil miyiz” aşamasında. Aldığım işaretler, YSK’nın, anayasanın 79. maddesini muhalefet gibi okumadığını gösteriyor. YSK çevreleri, görevinin “cumhurbaşkanlığı seçimlerinin başlamasından bitimine kadarki süreyi” içerdiğini düşünüyor. YSK’ya göre top Meclis’te görünüyor. Seçim tarihini Meclis belirleyecek, Kurul ona göre takvim hazırlayacak. YSK yetkilileri, “Günü gelsin bakarız” diyor.
Yani, bu tartışmanın da nasıl sonlanacağı karar verici güce, Erdoğan’a bağlı görünüyor.