Kamuda Kürtçe
BDP grup toplantısında, sanıkların Kürtçe savunmasının reddedilmesiyle tıkanan Diyarbakır’daki KCK davasını protesto için Kürtçe konuşma yapıldı. BDP Grup Başkan Vekili Bengi Yıldız, Kurmanci lehçesiyle konuştu
Kapatılan DTP’nin eski Genel Başkanı Ahmet Türk’ün, geçtiğimiz yasama döneminde, parti grup toplantısında yaptığı birkaç kelimelik sembolik Kürtçe konuşma hafızalarda. Dün, Kürt siyasi hareketi için özel günlerden biri daha yaşandı.
KCK davasının son duruşmasında, Mahkeme Başkanı Menderes Yılmaz, sanıklardan birine “Mahkemenin anlamadığı ve Kürtçe olduğunu sandığımız bir dille savunma yapıldığı görülmüştür. Türkçe yapmadığınız sürece savunmanız dinlenilmeyecek, başka bir sanığa söz verilecektir” demişti.
İki konuşma yaptı
BDP grup toplantısında, sanıkların Kürtçe konuşma ısrarıyla tıkanan Diyarbakır’daki KCK davasını protesto amacıyla Kürtçe konuşma yapıldı. Konuşan, BDP Grup Başkan Vekili, Batman milletvekili Bengi Yıldız’dı. Grupta Kürtçesi en iyi olan vekillerin başında Yıldız geliyor. Batman milletvekili olan Yıldız, Kurmanci lehçesiyle iki konuşma yaptı. Biri BDP Eşbaşkanı Gültan Kışanak’tan önce, diğeri de sonra.
5 dakika süren ilk konuşmasında, Diyarbakır’daki yargılamada Kürtçe’den “anlaşılamayan bir dil” diye sözetmesini eleştirdi. “Kürtçe anlaşılıncaya kadar biz de Kürtçe konuşacağız” dedi. Kapanışta ise yine Kürtçe olarak AK Parti’de sayıları 75’i bulan Kürt vekilleri, tepki göstermedikleri için eleştirdi, “Bu utanç AKP milletvekiline yeterlidir” diyerek sözlerini bitirdi. Bu sırada, “Başbakan Kürdistan’a gidiyor, ‘grubumda Kürt parlamenterler var’ diyor” ifadesini de kullandı. BDP’liler TBMM Genel Kurulu’nda da konuşmayı planladılar ancak dün grup toplantısıyla yetindiler.
Salonda 12 vekil vardı. Bunların yarısı Kürtçe bilmiyordu. Örneğin; Ufuk Uras, Akın Birdal, Emine Ayna, Sabahat Tuncel, Gültan Kışanak. Aralarında Kürtçe anlayan ama konuşamayanlar da var. Dolayısıyla, Yıldız’ın, grup toplantısının çıkışında konuşmalarını Türkçe’ye tercüme etmesi sadece basının işine yaramadı.
Hedef taleplerde aşama
BDP’nin 8 aylık eylemsizlik sürecindeki işlevi, sorunun çözümünde önemli bir rol oynayacak. Partinin bu süreçte aldığı ilk kararlardan biri dün uygulamaya konulmuş oldu. BDP bundan sonra, başta Ankara’daki faaliyetlerde olmak üzere Kürtçe konuşacak. Bölgede, “devleti temsil eden” her kurumda Kürtçe’yi kullanacak. Başta mahkemeler olmak üzere. Bu durum, milletvekillerinin yargılandığı davalarda da geçerli olacak. Öyle anlaşılıyor ki “kamuda türban” tartışmasını “kamuda Kürtçe” tartışması izleyecek.
Devlet yetkilileriyle görüşmeler çerçevesinde, çözümün ibresi İmralı’ya dönerken, BDP’nin yan koldan bazı taleplerde aşama kaydetmeye çalıştığı açık. Böylece, BDP’nin Türkçe tam anlaşamadığı hükümetle Kürtçe nasıl anlaşacağını da göreceğiz.
Gruptaki konuşmasının ardından Bengi Yıldız’la sohbet ettik. Masasının üzerinde Zana Farkini’nin hazırladığı, İstanbul Kürt Enstitüsü yayını olan 40 bin sözcüklük Kürtçe sözlükle, Mustafa Borak’ın Kürtçe deyimler sözlüğü vardı. “Bundan sonra her yerde ve basın toplantılarında da Kürtçe konuşacağım” dedi. AK Parti’ye seslenerek, “Kürtçe; Mehdi Eker, İhsan Arslan, Abdurrahman Kurt’un analarının dili değil mi” diye sordu.
Müzakereye geçiş aşaması
Yıldız, geçtiğimiz hafta, Barzani ile görüşmek üzere Kuzey Irak’a giden BDP heyetinde de yer alan bir isim. İmralı’yla yürütülen görüşmeler çerçevesinde gelinen noktayı sorduk. Belirli bir yol katedildiğini, işin mecrasında gitmesi için herkesin dikkat etmesi gerektiğini söyledi. “Kalıcı silahsızlanma isteniyorsa bu işin muhatabı PKK’dır. BDP’nin silah konusunda temenniden başka söyleyeceği birşey var mı” diyen Yıldız, İmralı’nın görüşmelerin ortasında yer aldığı süreci şöyle tanımladı:
“Şu anda buna müzakere diyemeyiz. Müzakereye geçiş aşaması denilebilir. Bunun müzakereye dönüşüp dönüşmeyeceği devletin ciddiyetine bağlı. Ancak hükümette 8 aylık süreci oyalama ile geçirme eğilimi var. Bu büyük bir risktir. Silahların susturulması sadece PKK ile görüşülebilir ama bizim dile getirdiğimiz; anadilde eğitim, seçim barajı, BDP kadrolarına dönük operasyonların durdurulması gibi talepler PKK’nın söyledikleriyle aynıdır.”
Meclis TV konuşmayı vermedi
KCK davasında mahkeme başkanının tutanaklara “bilinmeyen dil” diye geçerek Kürtçe savunmayı reddetmesini protesto için, BDP Grup Başkanı Bengi Yıldız partisinin Meclis grup toplantısında Kürtçe konuşma yaptı. Yıldız’ın Kürtçe konuşması Meclis TV tarafından verilmedi.Yıldız kürsüden, Kürtçe ve Türkçe sözlüğü göstererek, “Kürtçe anlaşılıncaya kadar bundan sonra TBMM’de gerekli olan bütün yerlerde Kürtçe konuşacağız” dedi. Yıldız, mahke-menin tutumunu eleştirmeyen Ak Partili Kürt 75 milletvekilini ise “Bu utanç size yeter” diye eleştirdi.
