Sina Koloğlu

Bizde televizyon ölçüm sistemleri gelişmeye çalışırken, korsan dizi siteleri bu işe çomak sokuyor. TİAK, 2019’da ‘Çoklu Ekran Ölçümü’ olarak adlandırılan akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayarlardan yapılan televizyon izlemelerini ölçmeye yönelik hazırlık yapıyor. Bu ölçümler, kanalların resmi internet siteleri, aplikasyonları ve OTT platformlardan (Over The Top Television OTT TV) yapılan TV içerik izlemelerini de kapsayacak. Yani, bir kanalın internet sitesinde yer alan dizi ve programlarının izlenme oranları, dijital platformlarda yayınlanan yerli dizilerin oranlarıyla ölçülecek. Fakat sorunlar mevcut. Çünkü yerli dizileri yayınlayan 100’e yakın korsan site var ve yapımlar buralardan da seyrediliyor. İzleyicilerin legal platformlara yönelmesi ve tüm izlemelerin reyting karşılığını alabilmesi için, bunların bertaraf edilmesi gerekiyor. Ve bu iş, büyük oranda kanalların hukuk departmanlarının ilgisini bekliyor. Kanalın kendi dizisinin internet ortamında ne kadar izlendiği bilmek ve bundan gelir elde etmek için, korsan temizliği şart! Bir yandan internet izlemelerinin karşılığı olsun isteniyor, öte yandan kaçaklar almış başını gidiyor. Bakalım ölçümler nasıl olacak?

‘VARTOLU BİR

Onur Büyüktopçu’nun sunduğu TV8’in programı ‘Yemekteyiz’, ekranda gündüz kuşağının en çok izlenen yapımlarından biri haline geldi. Gerçi yemek, işin tuzu biberi... “Ay olmamış bu” üzerine kurulu bir format... Yemekler yenmiyor bile ama çöpe atılmadığını biliyoruz. Programın tutmasında Büyüktopçu’nun etkisi önemli...

Geçtiğimiz salı yarışmacılardan biri waffle yapmış. ‘Olmuş, olmamış’ muhabbeti dönüyor. Onur Bey beğendi ve şöyle konuştu: “Normal bir waffle dükkanına gitsek, orada günde 3 bin tane yapıyorlar. Yarışmacı burada bir tatlı hazırsa da, pastanedeki veya tatlıcıdaki gibi olmuyor” dedi. Ev ahalisi, isyan etti: “Manisa Selendi’ye bir bayram zamanı buyurun gelin.” Bizim ahalinin memleketi Selendi’de bayramlarda evde öyle bir baklava açıyorlar ki, pastacı, baklavacı öyle yapamaz! Zaten pek bir meşhurmuş ev baklavası Selendi’de... Onur Bey, ev ahalisi sizleri beklediklerini iletti.

YENİ BİR İKİLİ DOĞDU

Kanal 7’de sürpriz bir naklen yayın, yeni bir ikiliyi bizlere kazandırdı. Türkiye-İran hazırlık maçı ekrandaydı. Spiker Harun Şen ve yorumcu-gazeteci Hasan Sarıçiçek, anlatım ve yorumlarıyla sosyal medyada olay oldu. İkili, ‘at yarışı anlatır’ kıvamında ve biteviye bir yorum

Netflix, Ramazan ayında izleyici durumuna ilişkin bir araştırma yaptırmış. Bu ay içinde, Orta Doğu ülkelerinde (Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri) TV izleyicisi sayısı, yüzde 78’lik bir artış göstermiş. Bizdeyse özellikle sahur saatlerinde ve sonrasında izlenme oranı çok artmış. Bu oran, en çok 02.00- 04.00 arasında yükseliyor.

Netflix’in yürüttüğü sondajda, 02.00- 05.00 saatleri arasında izleyicinin, fazladan üç saat TV seyrettiği ortaya çıkıyor. 30 gün boyunca, 90 saat fazla izleme söz konusu... Arap dünyasında bu süre diliminde, 60 film ve 180 program takip ediliyor.

Peki bizde durum nasıl?

TİAK (Televizyon İzleme Araştırmaları A.Ş.) verilerine göre, 9-15 Mayıs (Ramazan öncesi) ve 16-22 Mayıs (Ramazan’ın ilk haftası) tarihleri arasındaki veriler karşılaştırıldığında, toplam izleyici sayısı bakımından durum şöyle: Ramazan günlerinde 02.00 - 04.00 saatlerinde bir önceki haftaya nazaran, yaklaşık 2.5 katlık bir izleyici artışı var. Saat 04.00-06.00 arasında ise bu oran, Ramazan öncesi döneme göre 1.5 kat yükselmiş.

Yine aynı verilere göre, 06.00-10.00 arasında izleyici sayısında, Ramazan öncesine göre az sayıda da olsa bir azalma olmuş. Sanırım bu saatlerde uyku

Geçtiğimiz çarşamba günü, ‘reyting’ sıralamasında gözüme çarptı, TRT’nin programı, ‘Tefekkür Teknesi’... Total izleyicide 5’inci, AB’de ise 6’ncı olmuş...
Ebru sanatının mucizesini anlatan bir program. Suyun üzerinde renklerin ve şekillerin dağılışını izlerken, kendinizden geçebilirsiniz. ‘Sen Anlat Karadeniz’, ‘Diriliş’, Fatih Portakal ve Nihat Hatipoğlu’nun hemen ardından gelen bu sürprizin ayrıntılarını, yapımcısı Esra Bayhan’a sordum.

Dört yıldır ekranda

Es Yapım’ın işi ‘Tefekkür Teknesi’, 2014 yılından beri TRT’de yayında... TRT Diyanet’te de gösteriliyor. Bayhan, “Ne kadar izlendiğini daha önce bilmiyorum” dedi. “Dört yıl sonra mı keşfedildi? Proje, 14 bölümden oluşuyor. Peki hikayesi nedir?” diye sordum.

Bayhan, “Ebru, en sade anlatımla suyun üzerine resim çizmektir. Kitre ve öd eklenerek hazırlanan su üzerine, boya damlatılır ve bu damlalara şekil verilerek yapılır. Hem boyanın, hem de yüzeyin sıvı olması dolayısıyla ebru, ortamdaki bütün titreşimlerden etkilenir. Hatta sanatın ustalarına göre, suya düşen boya damlasından güzel ve düzgün bir şekil çıkması için, ruhun arınmış ve
düşüncelerin pozitif olması şarttır. Ustalar ebru yaparken, güzeli yaratanı düşünmeye ve tefekkür

RTÜK’ün, Show TV’de 2011 yılında yayınlanan ‘Türk Malı’ dizisiyle ilgili verdiği durdurma cezasını, ‘Çukur’un sezon finalinin yayınlanacağı gün uygulayacağını açıkladığını, Habertürk’ten Sevilay Yılman yazdı.

“O tarihlerde alınan bu karara karşı, Show TV mahkemeye müracaat etmiş ve yürütmeyi durdurma kararı almış. Dava önce Show TV’nin lehine sonuçlanmış, daha sonra ise Danıştay tarafından karar bozulmuş ve dava reddedilmiş. Ancak söz konusu davanın daha karar düzeltme aşaması sürerken, RTÜK nasıl bir yerden ateş aldıysa, alelacele haftaya, tam da finalinin olacağı günde neden ‘Çukur’un yayın saatinde uygulamaya karar vermiş?” diye de soruyor Yılman...

Ben de “Nedir bu durum?” diye RTÜK’e sordum. Tüm hukuki aşamaları doğruladılar. “Karar düzeltme aşamasında devam ediyor. Henüz dosya açık” dediler. Ben de, “Bu durumda ne oluyor, ceza uygulanabilir mi?” diye sordum. Yanıt, “Yürütmeyi durdurmazlarsa, uygulanır” oldu. “Yani cezanın uygulanıp uygulanmaması buna mı bağlı? Yoksa, ‘Çukur’un sezon finali yayınlanabilir mi bu durumda” diye yineledim. “Tabii ki” dediler. Yani şu anda net bir durum yok. Malum, 11 Haziran’da ‘Çukur’un sezon finali, Haliç Kongre Merkezi’nde yapılacak. Tüm

Yıldız, ‘Yasak Elma’da oyuna gelmiş, Şengül’le çakma kral davetine gitmişti ve bu durum, basına yansımıştı. Şengül, Yıldız’a “Sıkma canını sende, araştırmadan gitmeyiz bir daha bir yere” dedi. Yıldız, “Şu an sokağa çıkamam” diye karşılık verdi.

Şengül, “Unutulur gider. Bu ülkede her şey oluyorsun ama rezil olamıyorsun” der. Çok büyük laf! Hani hiç beklenmedik bir diziden, pek bir vurucu mesaj...

‘Dört saat çalış, oruç tut’

“Lokantanın taş fırınında sabahtan akşama kadar çalışıyorum. Oruç tutamıyorum. Durumum yok, fitre de veremiyorum, ne yapayım?” diye soruyor Kanal 7’de Nursaçan Hoca’ya, vatandaş... Yanıt, “Sekiz saat çalışıyorsan, bunu dörde düşüremez misin?” Ev ahalisi, hocamızın bu durumu, lokantanın patronuna söylemesinde yarar olduğu kanaatine vardı.

NATO’yu indirdik, CIA’i de indiririz

‘Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz’da İlyas, otel işine girmek peşinde... İşi nasıl bağladığını anlatıyor: “Gittik adamın tepesine çöktük. Kapı gibi imzalattık. Ortada ne ceset bıraktık, ne delil... Kim bize gelip de ‘Bu otelleri size yedirmeyiz’ diyecek? CIA mi gelsin, NATO’yu indirdik, onu da indirmesini biliriz.” Dizi, bu halleri seviyor.

Yarın oynanacak Liverpool-Real Madrid UEFA Şampiyonlar Ligi maçı öncesi, kaçak yayın gerçeği ortaya çıktı. IRDETO, merkezleri Hollanda ve Çin’de bulunan bir yazılım güvenliği ve medya teknolojileri firması... Araştırmayı onlar yapmış. Toplam 5 bin 100 adet sitenin internet ortamında naklen yayın sırasında ‘kaçak yayın’ yapacağı saptanmış.

En çok kaçak izlenen takımlar

Şampiyonlar Ligi’nin bir de ‘kaçak yayınlar’ listesi var. Roma’nın bu yıl gerçekleşen Şampiyonlar Ligi maçları, bin 476 kaçak yayın siteleri tarafından yayınlanmış. En çok kaçak yayın takibi olan takım, Real Madrid... Bugüne kadar maçlarını tam 2 milyon kişi izlemiş. Kaçak yayın izleme rekoru (2018 UEFA Şampiyonlar Ligi’nde) Roma-Liverpool yarı final maçında olmuş. Bu karşılaşmayı tam 405 kaçak site yayınlamış. İzleyicinin en çok kaçak olarak seyrettiği maç ise, Real Madrid-Bayern Münich olmuş, 709 bin 393 kişi...

Kayıp 1.5 milyar TL

Bu vesileyle ‘Bizde durumlar nedir?’ dedim ve Digiturk yetkililerini aradım. Sağ olsunlar, geniş bilgi verdiler. Yasa dışı spor yayınları nedeniyle, sadece bir sezonda yaklaşık kayıp, 1.3-1.6 milyar TL arasında... 2018 yılının ilk beş ayında spor içeriğini illegal yayınlayan 375, dizi-film

Kanal D’de ‘ekonomisi güçlü yapımlar’ öne çıkıyor. Kulağıma gelen, ‘Çok izlenen zaman diliminde, sadece dizi olmayacak. Proje tutmadı, hadi bir tane daha’ düşüncesi bitiyor. ‘Daha renkli ve yelpazesi geniş bir kanal’ düşünülüyor. Yarışmalar ve şov programları... Yani stüdyo işi öne çıkacak... Öncelikli referans, yapımın ya da dizinin maliyeti ve getirisi... Zarar ediyor mu, etmiyor mu? Durumuna bakılacak...

BİZDE OLSA İSTİFA EDER MİYDİ?

La Provence, Fransız iş adamı Bernard Tapie’nin sahibi olduğu Marsilya’da yayınlanan bir gazete... Marsilya-Atletico Madrid UEFA Avrupa Ligi final maçı için okurlarına promosyon hizmeti olarak 140 bilet vermiş. UEFA maçlarında bu tür operasyonları sponsorları yapar. Söz konusu biletler, sponsorlar dışında, bir aracıyla gerçekleşmiş. Böyle olunca ortalık karışmış. Ve gazetenin CEO’su Jean-Christophe Serfati istifa etmek zorunda kalmış. “Ben halkı kandırmayı düşünmedim. Sadece hoş bir hizmet vermeye çalıştım. Ama işin yasal yönüyle ilgili yeterince bilgilendirilmedim” diye bir açıklama yapmış. Bernard Tapie de zararın karşılanacağını belirtmiş. Bizde böyle bir durumda istifa olur muydu? “Abi n’olmuş? Kazara satmış adam, iyi niyetli” diyerek