Şükrü Andaç

Virüs salgını tüm ekonomileri kötü etkilerken, bazı sektörlerdeki kayıplar gerçekten endişe verici. Bunlardan birisi de yeme-içme sektörü. Lokanta ve restoranlar; her ülkenin gastronomi ve milli kimliğinin önemli parçası. Yüzbinlerce kişiye istihdam sağlıyor. İnanın hiçbir ülke on binlerce küçük işletmeden oluşan bu büyük gücün yok olmasını istemez. Mesela Almanya... Salgın krizinde bu sektördeki 70 bin küçük işletmeye, ayakta kalmaları için hibeyi de kapsayan ciddi destek paketi uygulamaya koydu.

Kriz sonrası hızlı bir şekilde iyileşme sağlanmayacak sektörlerden biri olan yeme-içme alanında Türkiye de harekete geçmeli. Çünkü çoğunluğu arkalarında büyük sermaye desteği olmadan kurulan bu işletmeler, böylesine yıpratıcı bir krizde ağır hasar alabilir.

Kapalı olduklarından dolayı şu an kasalarına nakit girmemesi buna karşın kira ve personel giderlerini ödemeye devam etmeleri, bu işletmeler için belli bir vadede sorun çıkarabilir.

Hükümetin

“Şu anda belli olan tek şey var, o da belirsizlik. O yüzden iş dünyasında hiçbir şey yapmama eğilimi var. Fakat bu plan artık doğru olmayan bir strateji olabilir. Değişen geleceği birlikte keşfedebiliriz. Hayat hakkındaki sorularda yalnız değilsiniz, bunlara beraber bir cevap bulabiliriz.”

Aslında bir felsefe cümlesi gibi duran bu sözler, dünyaca ünlü bir filozofa ait değil; dünya devi yatırım bankası UBS’e ait. Olağanüstü getiriler ve yüksek kazanç vaat ederek bugünlere gelen banka, bir şeyler keşfetmiş olmalı ki; Financial Times’a (FT) verdiği tam sayfa ilanda, mevcut ve potansiyel müşterilerini bu yolla tavlamayı tercih etmiş. Aslında bu bile, Kovid-19 virüsü sonrasında bambaşka bir hayatın bizleri beklediğini anlatmaya yetiyor.

“Şu anda belli olan tek şey belirsizlik” cümlesini, salgının gidişatına bakarak; “Şu anda yapılabilecek en iyi öngörü, öngörüsüzlük” olarak da güncelleyebiliriz. Malum; tahminler, yorumlar, analizler havada uçuşuyor. İnsan hangisine inanacağını şaşırıyor.

Kaynağını

Koronavirüs krizinden hiç şüphesiz en çok etkilenen sektörlerin başında “havacılık” geliyor. Bir süredir işleri tamamen duran bu alanda acaba durum nasıl, ayakta kalmanın zorlukları neler?

Deneyimli profesyonel Mehmet Nane’ye yaşadıklarını ve gelecek beklentilerini sordum.

Başlığa da yansıyan “Yeter ki işler başlasın, biz o zaman toparlarız” sözü, aslında sadece Pegasus’un değil, bugüne kadar birçok krizin altından kalkmayı başarmış Türk iş aleminin genel duruşunu da yansıtıyor.

Elbette yaşadığımız bu kötülüklerden ders çıkartarak, zayıf yönlerimizi güçlendirmek ve yeni dünyaya uyum sağlayarak bu krizi atlatmak; hepimizin ortak dileği.

Havacılık sektöründe 2020’yi rekor kâr ile kapatmayı bekleyen Pegasus Havayolları’nın CEO’su Mehmet Nane, korona kriziyle birlikte stratejide önemli değişikliklere imza atmak durumunda kalanlardan...

IATA (Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği) 20 Şubat’ta sektörün kaybının 29 milyar dolar olacağını hesapladı. Bu rakam bir önceki yıl gelirinin yüzde

Tüm dünyayı sarsan koronavirüs krizi, sadece ekonomilerin değil aslında her ülkenin sağlık politikalarının da stres testi anlamına geliyor. Hazırlıklı olan, altyapısını, teknolojisini, hastanelerini ve tıp kadrolarını güçlü tutan ülkeler bu krizde elleri çok daha güçlü.

Görünen o ki, Amerika, İngiltere, İtalya ve İspanya gibi ülkeler dahi bu stres testinin altından kalkmakta büyük zorluk çekiyor.
Elbette, umudumuz bu kötülüklerin bir an evvel son bulması ve dünyanın hiçbir ülkesinde can kaybının yaşanmaması.

Türkiye’deki duruma bakacak olursak yapılan tüm yatırımların ve yetiştirilen sağlık kadrolarının bugünler için ne kadar hayati olduğu ortaya çıktı. Buna, Sağlık
Bakanı Fahrettin Koca’nın, Bilim Kurulu ile beraber sergilediği kriz yönetimi ve şeffaf iletişim başarısı eklenince; Türkiye korona ile savaşta şu ana kadar iyi bir sınav verdi.

Çok değil iki ay öncesine kadar tüm dünya vatandaşlarını peşinden sürükleyen “Amerikan Rüyası” şimdilerde adeta kabusa dönmüş durumda.

Global ekonominin lideri olan hatta arada dünyanın komiserliğine bile soyunup, farklı coğrafyalara çeki düzen verme iddiasını taşıyan Amerika Birleşik Devletleri (ABD), şu günlerde sağlık konusunda hayli sıkıntılı.
Elbette koronavirüs tehlikesini yaşayan tek ülke Amerika değil. Türkiye de büyük bir imtihan veriyor. İtalya, İspanya ve İngiltere bu krizi en ağır geçirenlerden.

Ancak gerek nüfusuyla, gerek Trump yönetiminin başlardaki krizi hafife alan tavırlarıyla, ülkede salgının etkileri her geçen gün derinleşmeye devam ediyor.

Ülkede sadece bilim insanlarından değil, ekonomi cephesinden de, ağırlaşan kriz baskısıyla ilgili ardı ardına uyarılar geliyor.

Grip diyerek, hafife aldı

Çin’de salgın yayılmaya başladığında, ABD Başkanı Donald Trump, “Bu sadece bir grip. Gelip geçecek. Burada her şey kontrol altında. Virüs çok bulaşıcı değil. Çin Virüsü

İntikam Alışverişi…

Kulağa oldukça tahrik edici gelen bu kavram şu sıralar oldukça popüler olmuş durumda.

Çin’de koronavirüs salgınıyla başlayan karantina günleri bittiğinde -yani hayat normale döndüğünde- özellikle lüks ürünlerin satışında büyük bir patlama yaşanması bekleniyordu.

Lüks tutkunları

Karantina Notları’nda 30’uncu gündeyiz. Geçtiğimiz bir ayda, sadece biz değil tüm dünya olarak hiç alışık olmadığımız ve çok zorlandığımız günler geçirdik. Öyle görünüyor ki, bir süre daha bu böyle gidecek. Umudumuz elbette kötülüklerin bir an önce ortadan kaybolması.

Pek çoğumuz isyan ediyor ya da “yaşamak için neden bu kadar zor bir zamana denk geldik”, diye soruyor olabilir.

Oysa tarihe bakacak olursak insanoğlunun her zaman çok zor, alışılmadık ve tuhaf zamanlardan geçtiğini görebiliriz. Bu da onlardan biri.
Böyle zamanlarda eskinin akıllı insanlarının sığındığı bir şey vardı.

Mecliste görüşülecek olan ve internet düzenlemelerini de içeren torba yasa,  kulaktan kulağa “WhatsApp mesajları takip ediliyormuş” korkusu saldı. Koronavirüs salgını yüzünden karantina, sosyal mesafe ve bilgi bombardımanıyla zaten gergin olan pek çok insan, “Bir bu eksikti şimdi” diye, birden telaşa kapıldı.

Yazdığı mesajların paylaştığı kişiler dışında görünmesini istemeyenler, endişeye kapılarak grupları terk etti.

Zamanla kalabalıklaşmış gruplar tekrar elden geçirildi, bahar temizliği sonrası ayıklanarak yeniden kurulur oldu.

Peki işin gerçeği nedir, gelin yanıtı birlikte arayalım.

“WhatsApp hesaplarında yazılanlar ne kadar gizli?”

Basit bir soru.

Yanıtı ise biraz karışık.