Enflasyonu düşürmek Merkez Bankası'nın elindedir.Para basılırsa, faiz düşer; büyüme artar.İç borçların konsolidasyonu ile borçtan kurtulunur.Bir kereye mahsus para basılarak, iç borçtan kurtulabiliriz.Merkez Bankası Hazine'ye iç borç kadar uzun vadeli borç verse, iç borçtan kurtuluruz.Piyasanın likidite ihtiyacının karşılanması para basılması anlamındadır.Döviz fiyatı artmadan piyasanın likidite ihtiyacı karşılanamaz.Faiz oranlarının ne olacağını piyasa belirler.Vergi politikasının faizler üzerinde hiçbir etkisi yoktur.Piyasa derinliği sayesinde alınan ve verilen fonlar arasındaki vade uyuşmazlığı kaldırılsa, bunun faizler üzerinde bir etkisi olmaz. Önceki yazımda, ekonomideki şu yanlış görüşlerden bahsetmiştim: Bu hesapların, Merkez Bankası'nda açılmış olmasıyla ticari bir bankada açılmış olması arasında ekonomiye etkisi açısından hiçbir fark yoktur.Merkez Bankası bu hesaplar sayesinde döviz krizlerini atlatabilmiştir.Bu hesaplar ticari bir bankaya devredilemez.Bu hesaplar ticari bir bankaya devredilse, döviz rezervimiz devir miktarı kadar düşer.Bu hesaplar ticari bir bankaya devredilse, hesap sahipleri paralarının çok büyük bölümünü çeker.Son bir yılda euronun % 10 civarında değer kazanmasıyla bu hesapların dolar karşılığı ve dolayısıyla Merkez Bankası'nın dolar cinsinden borcu yaklaşık 1.4 milyar dolar artmamıştır. Sadece, bu yılın ilk 4 ayında Merkez Bankası'nın görecelik kaybı 831 milyon dolar değildir.Merkez Bankası döviz rezervleri nisan ayında 26.2 milyar doları bulduğu için bu hesaplara verdiği faizi düşürmüştür.KMDT ve SD hesapları faizleri biraz düşerse, ticari bankaların yurtiçi ve dışı şubelerinin mevduatı bu nedenle artar.Bu hesaplarda şimdi yapılan faiz indirimleri nedeniyle hesaplardan net döviz çıkışı olacaktır.Bu hesaplara yatırılan paranın % 96'sından fazlası orta ve uzun vadeli değil, kısa vadelidir.Bu hesapların yaklaşık % 91'i euro cinsinden değildir.SD hesapları için bugüne kadar verilen % 8 - 10 arası net döviz faizi fahiş bir faiz değildi.Bu hesaplara şimdiki indirimden sonra verilecek olan % 7 - 8 arası döviz faizi de hiç fahiş bir faiz sayılmaz.Başka merkez bankalarında da benzer hesaplar vardır.Dünyada böyle fahiş faiz veren bir merkez bankası daha vardır.Merkez Bankası bu yeni uygulayacağı faizlerle bile yılda yaklaşık 1 milyar doları çöpe atmış olmayacaktır.13.4 milyar doları bulan bu hesaplara yatırılan dövizi Merkez Bankası aslında hiç ellemeden yabancı bankalara LiBOR (% 1 - 2) üzerinden yatırmamaktadır.Bu döviz mevduatını almak için Merkez Bankası yüzlerce kişi çalıştırmamakta, yurtdışındaki birçok merkezde temsilcilikler açmak durumunda kalmamaktadır.Bu hesaplar karşılığında özel sektöre veya Hazine'ye kredi verilmekte, böylece kalkınmaya katkı sağlanmaktadır.Bu hesaplar özel bankalara devredilse de, ekonomiye katkı sağlayamaz. Bugün bunlara Merkez Bankası nezdinde açılan kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları (KMDT) ve süper döviz hesapları (SD) ile ilgili olan birkaç yanlış görüşü ekleyeceğim: Görüldüğü gibi, sadece bir konu bile detaylı incelense neler ortaya çıkıyor. ytoruner@milliyet.com.tr ***
Tunca Bengin
Trump-Musk-Derin Devlet üçgeni...
9 Haziran 2025
Cem Kılıç
Yeni mezuna GSS borcu 2 yıl yok
9 Haziran 2025
Abdullah Karakuş
Bayram notları ve bayramlaşmalar
9 Haziran 2025
Hakkı Öcal
Netanyahu’nun intikamı çok acı olacak
9 Haziran 2025
Dr. Demet Erciyes
Çok uyku akıl sağlığını bozabilir mi?
9 Haziran 2025