Dünyayı kim yönetecek?

     Biz "Irak'ta doğru mu yaptık?" sorusunun cevabını araya duralım, dünya "globalizm"in nasıl sağlanacağını, nasıl ve kimler tarafından yönetileceğini tartışıyor.
"Globalizm"in yol haritası, Mathias Koenig - Archibugi tarafından çıkarılmış. Buna göre, globalleşmiş dünyanın kurallarını koyup, yönetecek olan güç veya güçler topluluğu başlıca 4 büyük sorunla karşılaşacak. Bunlar:
a Ekonomik sorunlar,
b Güvenlik sorunları,
c Refah sorunları,
d Çevre sorunları.
Globalleşmiş dünyada son aşamada devletler kalmayacağı için, "yönetici devlet" yerine "yönetici güç" deyimini kullandım. Doğal olarak, globalleşme süreci son aşamaya gelininceye kadar bir devlet ve/veya devletler topluluğu bu görevi üslenip, teorik olarak sonunda kendini yok edecek. Şu anda, bu görevi yapabilecek iki büyük güç var. Bunlardan birincisi tartışmasız olarak Amerika Birleşik Devletleri (ABD). İkincisi, belki Avrupa Birliği olabilir. Avrupa Birliği'nin başarı şansı, ABD'yi geciktirip, vakit kazanmalarına bağlı. Dünyaya bu açıdan bakılırsa, Irak'ta olup bitenlerin bir başka izahı daha yapılabilir.
Ekonomilerin globalleştirilmesi görevi uluslararası kuruluşlara verilmiş. Koenig - Archibugi'ye göre, bu kuruluşlar arasında IMF, Dünya Bankası, ILO, ICC gibi bir çok kurum var. Örneğin, IMF karşılaştırmalı olarak geri kalmış ülkelerin ekonomilerini globalleşme sürecine hazırlamakla görevli. Bunun için de ilk kural, ekonomiler arası benzeşim sağlanması. Bu nedenle, enflasyonların düşürülmesi ve piyasalaşmanın geliştirilmesi gerekiyor. Güvenlik, çevre ve refah sorunlarının çözülmesi de benzer biçimde hallediliyor.
Terörizm globalizasyonun en büyük düşmanı. Çünkü, artık herkes başkasının sorununu kendi sorunu olarak görmek zorunda. Globalleşen bir dünyada, bir terörist hareket kendisinden ne kadar uzakta olursa olsun başta "yönetici güç" olmak üzere herkesi etkiliyor. Sınırlar kalkacağına göre, çevre sorunları da global olacak.
Globalizasyonun sağlanması dünyadaki herkesin asgari refah ve eğitim düzeyinde bulunmasına bağlı. Asgari piyasa rekabeti de bu sayede sağlanabilir. İnternet gibi teknolojiler de aslında piyasa rekabetini sağlama ile görevli.
Asgari refah ve eğitim düzeyinin gerçekleştirilmesinin ise totaliter rejimlerle mümkün olamayacağı kesin. İşte, bu nedenle de demokratik rejimler ve "Türkiye örneği" önem kazanıyor. Irak'ta yapılanlar ve operasyonların devam ettirilmesi zorunluluğu bu yaklaşımla açıkça izah edilebilir.
Koenig - Archibugi globalleşmenin sağlanması amacına yönelik olarak "yönetici güç"ün yapması gerekenleri şöyle sıralıyor:
- Ülke bağımsızlıklarının ve milliyetçi düşüncelerin yok edilmesi (Avrupa Birliği gibi birliklerin kurulması, bölerek direnci kırmanın sağlanması bakımından ülkeler içinde - Kürtler gibi - etnik grupların desteklenmesi vs.).
- Ülkelerin global ekonomiye katkı yapmaları amacı doğrultusunda kaynaklarının harekete geçirilmesi; ülkeler arası asgari benzeşim sağlanması.
- Globalleşme konusunda kitlelerde istek yaratılması.
***
Dünyadaki gelişmeler yukarıdaki teoriyle paralellik gösteriyor. İşin garibi, globalleşmeye karşı çıkanların yolunun da belli bir noktaya kadar globalleşme taraftarları ile aynı patikayı paylaşması!