Şu aşağıdaki tabloya bakınız: Hükümet faiz dışı fazlanın oranını biraz olsun azaltalım derken, IMF "Madem dediğime itiraz ediyorsunuz, bırakın söylediğim oranı tutturmayı, ayrıca bir de detaya iner fazlayı her bir kalemde nasıl tutturduğunuzu sorgularım" diyor. Bu ise, Maliye Bakanlığını ve Hazineyi iyice köşeye sıkıştırmak anlamına geliyor. Aylar Hazine Aylık Ortalama Bileşik Faizi TCMB Aylık TÜFE Beklenti Anketi Beklenen Reel Faiz Hazine İç Borç Stoku Ortalama Reel Faizi(*)Temmuz 2003 46.1 20.2 21.54Eylül 2003 32.2 17.7 12.31Kasım 2003 28.6 14.7 12.11 Aralık 2003 27.9 13.9 12.29 11.91(6.53)Ocak 2004 27.12 12.4 13.09 11.39(6.81)Şubat 2004 26.27 11.7 13.04 11.21(7.85)Mart 2004 25.55 11.0 13.10 11.34(7.33)Nisan 2004 24.02 10.5 11.22 12.33Mayıs 2004 28.90 11.1 16.02Haziran 2004 30.46 10.4 18.17Temmuz 2004 26.17 10.1 14.59(21.7.2004) (*) Piyasanın ve Hazine'nin açıklamalarının ortalamasıdır. Genellikle, Hazine bu ortalama oranların üçte biri altında reel faiz verdiğini söylemektedir. Parantez içindeki oranlar Hazine'nin rakamlarıdır.Bu tablo bize şunları gösteriyor:a) Hazinemiz dünyada mevcut en yüksek reel faizleri vermeye devam etmektedir.b) Enflasyon düşme trendine girmiş olsa bile, ne Hazinenin faizleri ne de verdiği reel faizler düşmemiştir.c) Enflasyon düşmeye başladığı için reel faizlerin enflasyona oranı gittikçe yükselmektedir.d) Merkez Bankası bu reel faiz seviyesini muhafaza ederek, döviz kurlarını düşük seviyelerde tutmaktadır.e) Bütün bunlara rağmen faiz dışı fazla verildiği sürece borçların döndürülmesi bir problem olmayacaktır. Faiz dışı fazla arttıkça da daha çok borçlanmak ve/veya daha yüksek reel faiz verebilmek ve/veya borç stokunu azaltmak mümkün olabilecektir.İşte bu noktada sıkıntılar başlıyor:a) Faiz dışı fazla verilerek ödenen reel faizler şimdiye kadarki en büyük faiz rantını yaratmıştır.b) Faiz dışı fazla verilse bile, IMF hükümetin yatırım yapmasını istememektedir. İş yapmak isteyen hükümetin eli kolu bağlanmıştır.c) Üstelik, şimdi de faiz dışının kalitesi adı altında yeni kavramlar çıkarılıp faiz dışı fazla gittikçe artırılmaya çalışılmaktadır.d) IMF politikalarına kayıtsız şartsız destek veren Merkez Bankası ile Hazine ve hükümetin kavgası gittikçe su yüzüne çıkmaktadır.e) Merkez Bankasının fazla sıkıştırması balonu daha şiddetle patlatabilecektir. Hükümet haklı olarak bir patlamanın krize dönüşmesinden korkmaktadır.Sonuç olarak, her iki taraf da taviz vermek durumundadır.Ülkenin ve kendilerinin çıkarları için. ytoruner@milliyet.com.tr
