Koronavirüs ile mücadele dört bölümde yapılıyor. Bunlardan birincisi, hastalananları tedavi etme aşaması. Bu aşamada, virüsü tedavi edecek ilacın geliştirilmesine çalışılıyor. Bu konuda, dünya seferber olmuş görünüyor. Şimdilik tedavide, sıtma ilacı ve bazı antibiyotikler kullanılıyor. Ventilatör ve CPAP cihazları, tedaviye yardımcı oluyor.
Mücadelenin ikinci bölümünü, virüsten korunma oluşturuyor. Bu amaçla insanların, birbirine iki metreden fazla yaklaşmamaları, maske kullanmaları, mümkün mertebe sokağa çıkmamaları, ayakkabıları ile eve girmemeleri, yaşlılarla teması azaltmaları, alınan gıda ve diğer ihtiyaçları eve sokmadan önce bir süre dışarıda tutup sonra iyice temizlemeleri, sık sık ellerini yıkamaları, ellerini yüzlerine götürmemeye çalışmaları, mümkünse ofislerine gitmeyip evlerinden çalışmaları isteniyor.
Hastaları belirlemek
Mücadelenin üçüncü bölümü, kimlerin hasta olduğunu belirlemeye dayanıyor. Bu amaçla, tüm nüfusun testten geçirilmesi veya insanların evlerinde kendi testlerini yapabilmeleri gerekiyor. Şu anda devletler, mümkün olduğu kadar kişiyi testten geçirmeye çalışıyorlarsa da, milyonlarca kişinin tekrar tekrar testten geçirilmesi gerekiyor. Çünkü, testten sonra da hastalığı kapabilirsiniz. Bu kadar çok ve tekrarlanan ölçüde testin yapılması da olanaksız gibi. Şimdilik, sadece kendisini hasta hissedenler testten geçiriliyor. Bu nedenle de, birçok kişi orada hastalıklı insanlar olacağını düşünerek, test merkezlerine gitmek istemiyor. ABD’de evde kulanılabilecek, ‘hamilelik testi’ gibi evde kendi kendinizi test edebileceğiniz test setleri imal edildi; bu testler FDA (ABD Gıda ve İlaç Kurumu) tarafından onaylandı ama henüz bol miktarda piyasaya sürülmedi. Bu testin alınabilmesi için de doktor reçetesi gerekiyor. Halen kendi vatandaşlarını en geniş ölçüde test edebilen ülke, Almanya oldu.
Bunlara ek olarak, koronavirüse bağışıklığı olan kişilerin belirlenmesi lazım. Bu konudaki ‘antibody testi’ için, herkes çalışıyor. ABD’de FDA, bir ‘antibody testi’ne onay verdi ise de test henüz kullanılmaya başlanmadı.
Artık, herkes eve kapanmaktan bıktı; dışarı çıkmak istiyor. Bu nedenle, dünyanın çeşitli kentlerinde gösteriler yapılıyor.
Günlük hayata dönmek
İnsanların yeniden eski hayatlarına dönmeleri için, koronavirüs mücadelesindeki bu üç bölümün iyi uygulanması gerekli oluyor.
Kronavirüsten tam olarak korunabilmek, mücadelenin dördüncü bölümünü başarmayı gerekli kılıyor. Dördüncü bölüm, koronavirüs aşısının bulunup, uygulanması. Bu aşama başarıyla sonuçlanmadıkça salgından tam olarak kurtulduğumuzu söyleyemeyeceğiz. Çünkü, salgının birkaç dalgasının daha gelebilmesi olası görünüyor. Üstelik, virüs her seferinde daha güçlü olarak gelecek. Bir virüs için aşı geliştirilmesi, normal olarak yıllar alıyor. Aşılar, üretildikten sonra, ciddi deneylerden geçirilmeden, deneklerde kullanılmadan piyasaya sürülemiyor.
Ancak, RNA denilen yeni biyoteknolojik teknolojilerle, aşının çok fazla sürmeden insanlığın kullanımına sürülmesi mümkün olacak. Bu konuda, Moderna, Pfizer (Alman ortağı BioNTech - SE ile), Johnson&Johnson, Fransız Sanofi çalışıyor. Moderna, gerçekleştirdiği ilk aşı örneklerini, ABD Milli Sağlık Kurumu’nun (NIH) incelemesine sundu.
RNA yöntemi ile geliştirilen aşılar, vücudun virüs proteinleri üretmesini sağlıyor. Bu proteinler virüsleri sarıp, vücudun, virüse karşı antibody geliştirmesine olanak sağlıyor.
Şimdiye kadar RNA yöntemi ile üretilmiş hiç bir aşı yok. Pfizer da, nisan sonuna kadar benzer bir aşıyı deneyebileceğini açıkladı. Ancak, AIDS hastalığı için yapılan aşı çalışmaları, hiçbir aşının tam bir koruma sağlayamayacağını gösterdi. Moderna, çok miktarda aşı üretimi için, dünya çapında ortak arıyor. Çünkü, aşının ne kadar çabuk tüm insanlara ulaştırılabileceği de bir darboğaz oluşturuyor.
İşimiz çok..!
