Ağrı tedavisinde; Manuel Terapi

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Öznur Öken, “ellerle yapılan tedavi” anlamına gelen ve başta bel ile boyun ağrılarında olmak üzere çok kısa sürede çözüm sunan etkinliği kanıtlanmış gündemdeki bu tedavi şekli hakkında bilgi verdi.

Manuel terapi nedir?

Manuel terapi, "ellerle yapılan tedavi” anlamına gelir. Bilimsel anlamda ise "elleri kullanarak omurga ve eklemlerdeki hareket kısıtlılıklarını düzeltmek, postural dengeyi sağlamak amacıyla, fizyolojik sınırlar içinde birtakım özel egzersizler ve manevralarla yapılan uygulamalar”dır. Hipokrat'tan beri pek çok ülkede yaygın olarak kullanılan bir tedavi yöntemidir.

Günümüzde bu alanda birçok akademi ve enstitü de kurulmuştur. Uygulamalarda kanıta dayalı tıp ve klinik bilgiler kullanılmaktadır. Manuel terapi, vücudun herhangi bir bölgesine uygulanabilir.

Genel hedef, bozulmuş biyomekaniğe bağlı olarak gelişen ağrının ortadan kaldırılması, normal hareketin tekrar ortaya çıkarılmasıdır. Hastaların detaylı bir değerlendirilmesinden sonra, uygulanan güçler; kaslar, tendonlar, bağlar, eklem, eklem kapsülü ve omurganın kıkırdak ve kemik yapısına uygun olarak kişiye özel biçimde planlanır.

Hangi teknikler kullanılır?

Hasarın saptandığı bölgeye yönelik olarak eklem ve sinir mobilizasyonları, eklem manipülasyonları, yumuşak doku gevşetme teknikleri, spesifik germe teknikleri, derin friksiyon ve klinik – elastik bantlama teknikleri gibi pek çok manipulatif uygulama yöntemi kullanılmaktadır.

Hangi durumlarda etkilidir?

Tüm kas-iskelet sistemi kaynaklı ağrılar, bel-boyun ağrıları, kol ve bacaklarda ağrı, eklem hareket ağrısı ve eklem hareketlerinde tutukluk, gibi durumlarda uygulanır.

Uygulanmaması gereken durumlar nelerdir?

Bazı sakatlanmalar (kırıklar, yırtıklar, burkulmalar), nörolojik hasarın saptandığı bel ve boyun fıtıkları, tümoral durumlar, doğumsal sakatlıklar, enfeksiyöz ve romatizmal kaynaklı eklem ağrılarında fayda sağlamayacağı gibi yapılması sakıncalıdır.

Tedavi süresi ve sıklığı ne olmalıdır?

Doğru teşhis ve uygun manüplatif teknik ile genellikle 2-4 hafta içinde belirgin düzelme sağlanır. Tedavinin süresi ve sıklığı ise her hastaya göre değişiklik göstermektedir. Tek seansla bile iyileşme görülebilmekle birlikte genellikle 3 hafta süreyle haftada 2-3 kez uygulanmaktadır. En sık görülen yan etki, tedaviden 6 ila 72 saat sonra ortaya çıkan rahatsızlık hissidir. Ayrıca uzman ellerde ve tıbbi koşullarda yapılmayan manüplatif tedaviler; ciddi ve kalıcı sakatlanmalara, eklemlerde laksiteye ve dolayısıyla eklemde çıkıklara, omurga hasarlarlanması sonucunda nörolojik bozukluklara yol açabilir.

Avantajları nelerdir?

Manuel tedavi, klasik tedavilere göre daha kısa sürede sonuç verir. Ağrılı bölgeye yapılan uygulama ile tek seanslık tedavi sonrası bile problem çözülebilir. Tamamen doğal bir uygulamadır. Vücudun kendi iyileşme mekanizması kullanılarak tedavi sağlanır. Manuel tedavi bilimselliği kanıtlanmış teknikler üzerinde çalışır.