Ek gıdaya geçerken aşama aşama dikkat edilecek noktalar
12.05.2021 - 18:32 | Son Güncellenme:
Bebek büyüdükçe anne sütü veya mama bebeğin fizyolojik ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kalır. İşte bu aşamada da ek gıdalar devreye girer. Tamamlayıcı besinler, sadece anne sütü veya mama ile beslenen bebeklerde diğer gıdalara geçişi sağlar. Ancak bu geçiş döneminin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunuyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Eryavuz, ek gıdaya geçişte anne-babalara rehber olacak bilgiler paylaştı.
Tamamlayıcı gıdaya geçiş süresi her toplumda farklılık göstermekle birlikte genellikle bebek 4 ila 6 aylık olduktan sonra başlanması uygundur. 4-6 aylık olduktan sonra ek gıdaya geçerken amaç, farklı besinler vererek bebeğimizin damak zevkini geliştirmektir. 6-9. aylar arasında ideal olanı anne sütü veya mamaya ana öğün olarak devam edilip ara öğün tamamlayıcı besinler şeklinde olmasıdır. 9. Aydan sonra anne sütü ve mama ara öğün, ek gıda ana öğün şeklinde olmalıdır.
Tamamlayıcı besinlere geçerken nelere dikkat edilmelidir?
İlk vermede tek bir besin ile başlanır. 3-5 gün aynı besin ile devam edilip tolerans gelişimi gözlenmelidir. Tolerans gelişiminde problem olduğunda bulantı-kusma, ishal, gaz problemleri ve huzursuzluk görülebilir. Bu belirtilerden biri gözlendiğinde verilen ek besine ara verilmeli ve en kısa sürede çocuk doktoru ile temasa geçilmelidir. Yeni verilen besin bebek açken denenmelidir. 1-2 tatlı kaşığı ile başlanıp miktarı bebeğin isteğine göre yarım su bardağına kadar çıkılabilir. Besinler cam rendeden veya çatal arkası ile ezilip hafif pütürlü halde verilir. Bebeğin yutma fonksiyonunun gelişimi için blender kullanımından ve biberonla ek besin verilmesinden kaçınılmalıdır. Bebek yeni yemeği kabul edene kadar 8-10 girişim gerekebilir. Besin kaşık ya da bardakla verilmelidir. Bebeğin reddettiği gıdalar 2-3 gün sonra tekrar denenmelidir.
Bebeğe verilecek olan besin doğal ve taze olmalıdır. Günlük hazırlanmalıdır. Salçalı, baharatlı ve tuzlu gıdalara 12. aydan sonra, bala 18. aydan sonra başlanmalıdır.
Hangi besinler tercih edilmelidir?
6. AY: Anne sütü veya mama ana öğün
Yoğurt, muhallebi, meyve suyu (elma-şeftali-armut-muz ile başlanıp mevsime uygun meyve ile çeşitlilik sağlanmalıdır), sebze çorbası (kabak-havuç-patates-ıspanak ile başlanıp mevsime uygun sebzeler ile çeşitlilik sağlanmalıdır), pekmez, yumurta sarısı ¼ oranında başlanır.
7. AY: Anne sütü veya mama ana öğün
6. ay gıdalarına ilave olarak pirinç, yağsız kıyma, balık, tavuk, sebze çorbası-püresi, yoğurtlu çorbalar
8. AY: Anne sütü veya mama ana öğün
7. ay gıdalarına ek olarak baklagiller, ev yemekleri verilir.
9. AY: Anne sütü veya mama ara öğün, ana öğün ev yemekleri olmalıdır.
Beslenme becerileri nasıl gelişir?
Çocuklar tüm davranış şekillerini ve yemek alışkanlıklarını ebeveynlerini ve kardeşlerini taklit ederek, modelleyerek öğrenirler. Sağlıklı yeme alışkanlığının kazanılması için ailenin bir arada yemek yediği zamanlar fırsat olarak değerlendirilmelidir. Bebekle aynı masa paylaşılmalı televizyon gibi dikkat dağıtıcı unsurlar masadan uzak tutulmalıdır. Bebeğimizin yeme becerileri geliştikçe kendi kendine yeme fırsatı verilmelidir. İstemediği gıdalar zorla verilmemeli, bir süre ara verildikten sonra tekrar denenmelidir. Yemeği oyun haline getirmesine izin verilmemeli eğer yemiyorsa sofrası toplanmalı 2 -3 saat sonra tekrar denenmelidir.
6-9. aylarda sulu-püre haline getirilmiş gıdaları kaşıkla yer, şişeyi iki elle tutar, parmakla beslenme başlar, bebek ailenin kendini beslemesini tercih eder.
9.-12. aylarda pütürlü gıdaları yer, kolayca çözünen gıdaları parmaklarıyla tutabilir ve ağzına götürür, çiğneme hareketleri başlamıştır.
12.-18. aylarda kendi kendine beslenir, kaşığı tüm elle kavrar, bardağı iki elle tutar .
18.-24. aylarda kendi kendine beslenme artar, farklı gıdaları çiğner
24. aydan sonra tek elle bardak tutar, bardaktan dökmeden içer, çatalı kullanarak yardımsız beslenebilir.
