Kadın vücudunun tamir dönemi: Lohusalık

Bu süreçte vücudun eski halini alabilmesi için bir yandan geriye dönüş faaliyetleri, bir yandan da tamir çalışmaları başlar.

Medical Park Fatih Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Şule Selman, lohusalık dönemini hakkında sorularımızı yanıtladı.

Lohusalıkta nasıl bir süreç yaşanır?

Doğum sonrası kadın, hem 9 ay vücudundan bebeğe verdikleri nedeniyle hem de zorlu bir doğum süreci ve doğumda kaybettikleri nedeniyle lohusalıkta bir zaaf dönemi yaşar. Lohusalıkta kadın psikolojik ve bedensel olarak ortaya çıkan birçok yeni durum ve sorunla boğuşurken, bir yandan da yeni doğan bebeğinin bakımıyla ve emzirme göreviyle baş etmeye çalışacaktır. Geçirdiği zorlu doğum süreci ve ani hormonal değişimlerden kaynaklanan ağrı-sancı, yorgunluk, halsizlik ve huzursuzluk haliyle hassas bir döneme girer. Bu yüzden lohusa, en az yenidoğan kadar özene ve desteğe ihtiyaç duyar.

Annede ne tür şikayetler meydana gelebilir?

Meme başında çatlaklar en sık rastlanan şikayettir. Nadiren doğumdan sonra evde aşırı kanama ve uzun süren kanama meydana gelebilir. İdrar yolu enfeksiyonları doğumdan sonra sık görülür. İdrar yaparken ağrı ve yanma meydana gelir. Endometrit denilen rahim içerisinde enfeksiyon oluşması nadiren meydana ortaya çıkar. Bu durumda kötü kokulu akıntı, halsizlik, ateş gibi belirtiler olur. Antibiyotikle tedavi edilir. Sık olmasa da doğumdan sonra görülebilen bir durum da depresyon. Geçici depresyon sırasında anne sık sık ağlar, ancak ağlama nedenini açıklayamaz. Bu durum, doğumdan sonraki hormonal değişikliklere bağlı oluşur ve sıklıkla kendiliğinden düzelir. Lohusa bu süreçte çevresinden destek görürse, şikayetleri azalır. Ayrıca gebelik sırasında verilecek eğitimle anne adayının doğum sonrası ortaya çıkabilecek ruhsal sorunları önlenebilir. Normal doğumda dikiş yerinde ağrı olabilir, en geç 1-2 hafta içerisinde geçer. Sezaryen dikiş yerinde ağrı ve uyuşukluk, hissetmeme olabilir. Ağrı 7-10 günde azalır.

LOHUSA BAKIMI

* Sakin bir ortamda rahatça dinlenebilmesi sağlanmalı.

* Bebek bakımında yardımcı olunmalı.

* Kaybettiklerinin yerine konması ve emzirebilmesi için dengeli beslenmesi, bol sıvı alması gerekir.

* Kabızlığı gidermek için bol lifli gıdalarla beslenmeli.

* Demir ve vitamin bakımından zengin gıdalara beslenmede ağırlık verilmeli.

* Yorucu işlerden sakınmalı, düzenli yürüyüşler yapmalı.

* Gevşeyen vücut kaslarının ve cildin tekrar eski haline kavuşması için bazı egzersizlere başlamasına yardım edilmeli.

* Normal doğumdan 24 saat sonra, sezaryendense 20-30 gün sonra, tabii hekime danışarak egzersizlere başlanabilir.

* Lohusalıkta duygu değişikliklerine ve ağlama krizlerine sık rastlanır, depresyona eğilim artar. Bu durumda lohusalara anlayışla destek verilmeli.

* Gerektiğinde depresyon için psikiyatri uzmanından yardım alınmalı.

KEGEL EGZERSiZi

Doğum sonrası ‘kordon sarkmalarını’ önlemek için, dinlenmeye dikkat edilmeli, hemen ayağa kalkıp ağır ve yorucu ev işlerine başlanmamalı. Özellikle lohusalıkta ağır kaldırmamaya özen gösterilmeli. Kegel egzersizleri denen alt taban kaslarının kuvvetlenmesini sağlayan egzersizlere başlanmalı. Bu egzersizler sayesinde vajina kasları kuvvetlenir, sarkma ve idrar kaçırma gibi sorunlar önlenebilir. Kegel egzersizlerine doğumdan hemen sonra başlanabilir. Bu egzersizin yapılış şekli, aynı idrar tutulması gibi alt taban kaslarının kasılması şeklindedir. Her kasılmada 10’a kadar sayılır ve yavaşça kaslar gevşetilir; bu kasma ve gevşetme günde 3 kez, 10’ar defa tekrarlanır. Bu sayılar yavaş yavaş artırılabilir.