Mercan Dede hipnotize ediyor

Cebimde hakikaten on dolar vardı. Hiç param yoktu, tek kelime yabancı dil bilmiyordum" diye anlatıyordu Kanada’ya ilk gidişini Mercan Dede birkaç ay önceki röportajımızda. Yıllar önce Kanada’ya gitmiş, orada çalışma izni olmadan, parasız pulsuz yaşamaya başlamıştı. Bir kulüpte kaçak işçi olarak temizlikçilik yaparken bir yandan İngilizceyi öte yandan DJ’liği öğrendi, ney çalmayı ilerletti. O dönem hayatını değiştirdi. İngilizceyi öyle bir öğrendi ki Kanada’da bir üniversitede öğretim üyesi bile olabildi. Zamanla dünyanın pekçok yerinde tanınan, saygı duyulan bir DJ de oldu. Geçen yıl Montreal Caz Festivali’nde Burhan Öçal, Jamaaladden Tacuma ile birlikte 100 binden fazla müziksevere çaldı. Daha sonra yine Kanada’da Diversite adlı bir festivalde 300 bin kişi onun DJ müziğiyle dans etti. En son Peter Murphy gibi önemli bir müzik adamının son albümünün prodüktörlüğünü yaptı. Bu arada hep ney üflemeye devam etti.

Bu hafta çıkan dördüncü albümü "Naröla uzun zamandır üzerinde uğraştığı benzersiz sufi müziği-elektronika sentezine devam ediyor. Farsçada "ateş" anlamına gelen "nar" tasavvufta ve Hint felsefesinde de bereketin simgesi... Mercan’ın anlatmak istediklerini anlatabilecek, felsefesinin tüm aşamalarıyla bağdaştırılabilecek bir isim.
Albümdeki en uzunu 11,5, en kısası ise 9 dakika olan "parça"ların bestesi Mercan Dede’ye ait. Tasavvuf makamlarının elektronik müzikle birleşmesi sonucu ortaya çıkmış besteler bunlar. Dördüncü parça "Nar-ı Aşk"ı Mercan Dede’nin grubu Secret Tribe’ın üyelerinden Kanadalı kemancı Hugh Marsh’la, beşincisi "Nar-ı Şems"i de uzun zamandır birlikte çalıştığı kanuncu Göksel Baktagir’le yapmış Mercan Dede. İki parçada da Baktagir ve Marsh’ın katkısı hissediliyor.
Ünlü gazelhan Yunus Balcıoğlu’nun sesiyle, Mercan Dede’nin neyiyle, Baktagir’in kanunuyla, Scott Russell’ın ve İzzet Kızıl’ın vurmalıları ve başarılı ritim programlarıyla güzelleştirdiği "Nar-ı Neyöle büyüleyici bir şekilde açılıyor albüm. Daha ilk parçadan hiç içinden çıkmak istemeyeceğiniz bir atmosfere sokup hipnotize ediyor sizi. "Nar-ı Meyöde Neva Özgen’in kemençesi ve özellikle de Yurdal Tokcan’ın udunun eklenmesiyle aynı atmosfer sürüyor.
Tüm albümde bütünlüğü bozan iki parça var. İlki Isara adında bir şarkıcının vokal yaptığı Hint etkili "Nar-ı Yar". Doğrusu Isara’nın vokalleri ve Hugh Marsh’ın elektrik keman yüzünden ilk iki şarkının bıraktığı yerden götüremiyor sizi. Ama Marsh’ın elektrik kemanı, Hüsnü Şenlendirici’nin klarineti ile misafir olduğu "Nar-ı Aşköta ve sonraki "Nar-ı Şemsöte çok daha etkileyici ve Türk kulağına uyumlu bir enstrüman olarak tınlıyor. Bütüne aykırı diğer şarkı ise yine Isara’nın vokal yaptığı "Nar-ı Can". Bir anda yine Hint diyarına gidiyoruz ki, ne gerek var o anda? Allah’tan hemen
"Nar-ı Cemöle hipnoz ortamına geri dönüyoruz. Albüm yine Şenlendirici’nin klarinetiyle, Balcıoğlu’nun da sesiyle konuk olduğu "Nar-ı Seheröle çok güzel kapanıyor. Özellikle İzzet Kızıl’ın bu parçadaki perküsyonu unutulmaz.
Mercan Dede son yıllarda Türk ve Batı müziklerini, organikle sentetiği en dengeli birleştiren isim. Türk müziğinin yaralayıcı, iç burkan sesini, modern Batı müziğinin "coolöluğuyla sunuyor. İnsanları tasavvuf müziğine dans ettiriyor. Röportajımızda bir de "Biz tüm başarılarımızın kendimiz sayesinde geldiği gibi bir yanılgıya sahibiz. Ben bu yanılgıya düşmek istemiyorum. Zaman ve mekan hazır olduğunda bazı şeyler yerine oturuyor" demişti. Artık gerçekten de onun zamanı!
Not: Mercan Dede "Nar" albümünün ilk konserini
22 Haziran gecesi saat 23.00’de Babylon’da verecek.