Kara kutudan skandal çıktı!

Polonya devlet zirvesini taşıyan resmi uçağın 2010 yılında düşmesi sonucu; Devlet Başkanı Lech Kaczynski, first lady Maria Mackiewicz ve Genelkurmay Başkanı Franciszek Gagor’un da aralarında bulunduğu 96 yetkilinin öldüğü kazaya yönelik soruşturmada ülkeyi şoke eden bir gelişme yaşandı. Polonya basınına sızan kokpitteki sesleri kaydeden kara kutu transkriptlerine göre, Devlet Başkanı heyeti üyeleri pilotları rahatsız edecek şekilde kokpitin içinde gürültü yapıyor ve içki içiyorlardı. Pilotların yoğun sis nedeniyle geri dönmek istemesine rağmen, hem askeri hem de hükümet yetkililerinin onları inişe zorladığı anlaşılıyor.

Yeni ortaya çıktı
10 Nisan 2010’da Tupolev Tu-154 modeli uçakla Katin Katliamı’nı anma törenine katılmak amacıyla Varşova’dan Rusya’daki Smolensk’e giden uçağın düşmesi sonucu 96 kişi ölmüştü. Uçak havaalanına 1.5 km kala çakılırken kurtulan olmamış; Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrej Kremer, merkez bankası başkanı, kuvvet komutanları gibi üst düzey isimler hayatını kaybetmişti. Olay karşısında tüm Avrupa yasa bürünürken, kazayla ilgili birçok komplo teorisi ortaya atılmış, kimileri Rusya’yı suçlamıştı.
RMF radyo istasyonu, sızan ses kayıtlarının kazanın hemen ardından bulunan kara kutudan elde edildiğini aktardı. Ancak radyoya göre Polonyalı müfettişler, geçen şubat ayında yeni bir teknik sayesinde, daha önce gördüğü zarar nedeniyle kara kutunun bilgi elde edilemeyen bölgelerinden yeni sesler çıkarmayı başardı.

‘Bira içmiyor musun?’
Basına sızan transkriptte, kaptan ve yardımcı pilotun birçok kez, kokpitin içine giren heyet üyelerinden sessiz olmalarını ya da kokpitten çıkmalarını istedikleri duyuluyor. Kokpitin içerisine giren heyet üyelerinin içki içtikleri, yaptıkları baskı ile pilotları strese soktukları anlaşılıyor. Transkripte, kokpitin içerisindeki bir kişinin bir başkasına “Ne içiyorsun” diye sorduğu duyuluyor. Cevap olarak “Bira, ve sen içmiyor musun” deniliyor.

‘Yavaşça ineceksin’
Pilotlar iniş yapılacak bölgede çok yoğun sis olması nedeniyle geri dönülmesi gerektiğini söylüyor. Ancak Başkan ve heyetinin mutlaka, Sovyet lideri Josef Stalin’in emriyle 1940’ta yaklaşık 22 bin Polonyalının öldürüldüğü Katin Katliamı anmasına katılmasını isteyen yetkililer pilotlara baskı yapıyor. Kazadan yaklaşık 15 dakika önce, Dışişleri Bakanlığı’nın diplomatik protokol şefi, kaptan pilota “İnmeyi başarana kadar deneyeceğiz” diyor. Hava Kuvvetleri Komutanı Andrej Blasik’in ise kazadan yalnızca 41 saniye önce pilota “Yavaşça ineceksin” dediği duyuluyor.

Komplo teorileri ortaya atılmıştı

96 kişinin öldüğü kazayla ilgili Rus uzmanlar, yoğun sisli havada kulenin aksi yöndeki uyarılarına rağmen iniş yapmaya çalışan pilotları suçlamıştı. Polonyalı uzmanlar ise havaalanındaki yer kontrol elemanlarının hatalı olduğunu savunmuştu. Uçağı Rusya’nın düşürdüğüne dair komplo teorileri özellikle halk nezdinde destek bulmuştu. Kazanın olduğu sırada ülkede seçimlerin yaklaşmış olması nedeniyle, Polonya’nın devlet liderliğinin neredeyse tamamının bir kazada ölmesi şüpheli bulunmuştu. 2012 yılında Polonya’nın saygın gazetelerinden Rzeczpospolita, uçağın enkazında patlayıcı izlerine rastlandığını iddia etmişti.