27.09.2008 - 09:29 | Son Güncellenme:
ABD’de Demokrat başkan adayı Barack Obama
ve Cumhuriyetçi başkan adayı John McCain, bu seçimdeki ilk tartışmalarında dış
politika ve ekonomi alanlarında yarıştı.
Mississippi Üniversitesi’nde düzenlenen ilk tartışmada, Irak konusunda
McCain, geçen yıl işlerin kötü gittiği bir ortamda kendisinin güçlü şekilde asker
artırımı politikasını desteklediğini, Obama’nın ise o sırada bu ülkeden
çekilmekten yana olduğunu ve ABD ordusunun Irak’taki ödeneğinin kesilmesi yönünde
oy kullandığını belirterek, sonuçta kendisinin haklı çıktığını vurguladı.
Obama ise, "Haksızsınız, savaşın 2007’de değil 2003’te başladığını
unutuyorsunuz" diye karşılık vererek, savaşın baştan yanlış olduğunu söyledi.
McCain, Irak’ta bundan sonra ne yapılacağına bir sonraki başkanın karar
vereceğini hatırlatarak, bu kararın ABD için yaşamsal önem taşıyacağını ve erken
çekilmenin çok ciddi zararlara yol açacağını kaydetti.
ABD’nin ilgisini gereksiz yere Irak’ta yoğunlaştırmasından dolayı
Afganistan’daki mücadelenin ve el Kaide ile savaşın geri planda kaldığını anlatan
Obama, kendisinin Afganistan’a gereken önemi vereceğini dile getirdi.
-İRAN-
İran konusunda sertlik yanlısı olarak bilinen McCain, bu ülkenin silah
üretmeyi amaçladığı iddia edilen nükleer programına karşı herhangi bir askeri
müdahaleden bahsetmedi ve bir "demokrasiler birliğinin" etkili yaptırımlarıyla
bu konunun çözümlenebileceğini belirtti.
McCain, Obama’nın İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın yanısıra
Venezüela lideri Hugo Chavez ve Küba lideri Raul Castro ile koşulsuz
görüşebileceğine yönelik daha önceki açıklamasını sert dille eleştirdi.
Obama ise, "Sizin danışmanınız (eski dışişleri bakanı Henry Kissenger)
bile İran ile diyalogdan yana. ABD’nin güvenliği söz konusuysa, gerekli gördüğüm
kişiyle gerekli zamanda görüşürüm" dedi.
McCain, bu defa "Kissinger’i yanlış anlamışsınız. O, en üst düzeyde
koşulsuz görüşmelerden yana değil" ifadesini kullandı.
Rusya konusunda McCain, Obama’yı Gürcistan’daki savaşta Rusya’ya yumuşak
tepki vermekle suçlayarak, Moskova’nın bundan sonra gözünü Ukrayna’ya ve
özellikle bu ülkeye ait Kırım yarımadasına çevirebileceğini söyledi.
EKONOMİ
John McCain, ABD’nin büyük bir terörist saldırı ihtimaline karşı şu anda
11 Eylül 2001’e oranla daha fazla emniyette olduğunu kaydederken, Obama, en büyük
tehlikenin, teröristlerin nükleer silahlar elde etmesi olasılığından
kaynaklandığını belirtti.
Ekonomide ise McCain, Obama’nın politikalarının müsrifçe olduğunu
savunarak, Demokrat adayı yeni vergiler getirmeye çalışmakla eleştirdi.
Obama ise McCain’i, son sekiz yılda başarısızlığı tescillenmiş ekonomik
politikaları devam ettirmek istemekle suçladı.
Hem McCain, hem Obama, halen Kongre’de görüşülmekte olan 700 milyar
dolarlık finans sektörünü kurtarma planına ilişkin açık bir görüş belirtmekten
kaçındı.
Tartışmada McCain’in, enerjinin önemli olduğunu anlatırken
Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Türkiye’den geçtiğine atıfta bulunmasının
dışında Türkiye’nin bahsi geçmedi.
TARTIŞMADAN İZLENİMLER
McCain, tartışma boyunca uzun dış politika ve ulusal güvenlik
tecrübesinden yararlanarak Obama’yı "deneyimsiz ve hazır değil" şeklinde
göstermek yoluyla puan kazanmaya çalıştı.
Obama ise, McCain’in şimdiki Cumhuriyetçi Başkan George W. Bush’un devamı
olduğu temasını işledi.
Tartışma boyunca McCain, "daha saldırgan, sert ve üstten bakan" bir
tutum sergilerken Obama, "daha alttan alan, hoşgörülü ve centilmence" bir
görüntü çizmeye özen gösterdi.
McCain, Obama’ya defalarca "safsınız, konuyu anlamıyorsunuz" diye hitap
ederken Obama, McCain’in konulara ilişkin tespitleri konusunda zaman zaman
"haklısınız" dedi.
Ancak stil olarak daha yumuşak görünmesine karşın Obama, politikalarından
tavizde bulunmadı ve zaman zaman McCain’e etkili cevaplar verdi.
Bunların en açık örneğinde Obama, "McCain, geçen gün İspanya’nın bizimle
ne ölçüde müttefik olduğundan emin olmadığını söyledi. Halbuki İspanya bizim NATO
müttefikimiz" diyerek McCain’e "gol attı"
Tartışmanın ardından hem McCain, hem de Obama’nin kampanyalarından gelen
açıklamalarda, kazanan tarafın kendileri olduğu savunuldu.
Televizyonlarda konuşan yorumcular da, tartışyayı kimin kazandığı
sorusunu, genellikle siyasi görüşleri doğrultusunda yanıtladı.
Muhazafakar FoxNews televizyonunun anketine katılanların yüzde 82’si
McCain’i, yüzde 16’sı da Obama’yı tartışmanın galibi olarak gösterdi.
Liberal eğilimli CBS televizyonunun anketinde ise, tarafsız seçmenlerin
yüzde 36’sının Obama’yı, yüzde 25’inin ise McCain’i daha başarılı bulduğu dile
getirildi.