Yarı yoldan döndüler

IRAK krizi, Saddam Hüseyin yönetimininson dakikadaki "geri adımı" ile diplomatik zemine kaymış görünse de, ABD "askeri harekat" seçeneğinden vazgeçmiş değil. Başkan Bill Clinton'ın cumartesi günü TSİ 16.00'da Irak'ın vurulması için emir verdiği, ancak Irak'ın BM Genel Sekreteri'ne mektup gönderdiğinin duyulması üzerine, saat 15.30'da havadaki B - 52 bombardıman uçaklarını "Saldırıyı durdurun" talimatıyla geri çektiği ortaya çıktı.
Washington'ın "düğmeye bastıktan sonra" geri adım atmasına yolaçan "mektup" ise, daha sonra Clinton yönetimi tarafından, "kabul edilemez" bulundu. BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın bu konudaki ilk açıklamasında, "mektup tatmin edici" demesine öfkelenen Clinton yönetimi, daha sonra İngiltere ile ağız birliği yaparak, Bağdat'ın mektubun ekindeki dokuz maddeli taleplerinden vazgeçmesini istedi.
Irak'ın BM'deki temsilcisi Nizar Hamdun'un, "Bu ek bölüm, koşul oluşturmuyor. BM silah denetleyicileri hiç koşulsuz Irak'a dönebilir" şeklindeki açıklaması ve bu açıklamanın daha sonra büyükelçi tarafından Güvenlik Konseyi'ne ikinci bir mektup olarak kağıda geçirilmesi de ABD'yi tatmin etmedi.
Clinton yönetimi kurmayları, Irak'ın TSİ dün sabaha karşı gerçekleşen bu son girişimini de "yetersiz" bulduklarını bildirdiler.
Eller tetikte
Asya ekonomik zirvesine katılmak üzere cumartesi akşamı Washington'dan ayrılması planlanan Clinton, Irak'a yönelik askeri harekat olasılığının sürmesi nedeniyle, gezisini iptal etti ve yerine yardımcısı Al Gore'u gönderdi.
Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sandy Berger da önceki akşam, "Irak'a harekat emrinin son anda geri alınması" konusundaki bir soruyu, "Askeri harekata hazırdık. Şimdi de hazırız" diye yanıtladı.
Pentagon ise, 16, F - 15, B - 52, B - 1 ve F - 117 - A uçaklarından oluşan takviye kuvveti "harekat olacakmış gibi" bölgeye yığmayı sürdürüyor.

ABD'nin, Irak'ın BM Genel Sekreteri'ne yolladığı ve silah denetçileriyle işbirliği yapacağını belirttiği mektubun "kabul edilemez" olduğunu açıklamasından sonra, Irak önceki gece gece toplanan BM Güvenlik Konseyi'nde, mektubun "koşul içermediğini" öne sürerek, konsey üyelerini ikna etmeye çalıştı. Irak'ın BM temsilcisi Nizar Hamdun, mektubun koşulsuz olduğunu öne sürerken, Irak'ın "arzularını içeren" mektup ekinin bundan ayrı olduğunu belirtti.
ABD, Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tarık Aziz'in BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a gönderdiği mektubun ekinin, BM silah denetçilerinin tekrar görevlerine dönmeleri için koşul içerdiğini belirtmişti.
Hamdun, Konsey Başkanı ABD'li Peter Burleigh'e önce sözlü olarak, daha sonra da bir yazıyla, "mektubun ekinin, Bağdat'ın BM kararlarına ne derece uyduğunun kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi konusunda, Irak hükümetinin görüşleri ve tercihlerini içerdiğini" bildirdiğini söyledi.
Hamdun, BM Güvenlik Konseyi üyelerini ikna etmeye çalışırken, mektubun ekinin yalnızca "Irak'ın bu kapsamlı gözden geçirme konusundaki görüşleri ile Konsey'in görüşleri arasındaki farkları içermiş olabileceğini" belirtti.
Nizar Hamdun, "Bu görüşler, Irak hükümetinin, BM Özel Komisyonu (UNSCOM) ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ile işbirliğini yeniden kurma konusundaki açık va koşulsuz kararıyla ilgili değildir" diye konuştu.
Konsey toplantısında Fransa, Çin ve Rusya, Irak'ın önerisinin hemen kabul edilmesini isterlerken, ABD buna kesinlikle karşı çıktı. İngiltere temsilcisi ise mektuba şüpheyle yaklaştıklarını belirterek, hükümetinin Irak'ın "hemen ve koşulsuz bir açıklama yapmasını" beklediğini söyledi.
BM Genel Sekreteri Kofi Annan ise Irak'ın girişimini olumlu bir adım olarak değerlendirerek, "Sanırım en azından doğru yönde bir adım attılar, ancak Konsey daha ayrıntılı açıklama bekleyebilir" dedi.