Türkçenin Tarihi Gelişimi Ve Özellikleri Nelerdir? Dönem Dönem Türkçenin Gelişimi
23.07.2020 - 21:14 | Son Güncellenme:
Kesin olarak ortaya çıkışı bilinmeyen Türkçe’nin tarihi gelişimi yazılı metinler ile başlar. Türkler kurdukları farklı medeniyetlerde pek çok milleti hakimiyeti altına almıştır. Türk Dili bu medeniyetlerinden hepsinden etkilenerek günümüzdeki halini almıştır. Peki, Türkçenin Tarihi Gelişimi ve Özellikleri Nelerdir? Dönem Dönem Türkçe’nin gelişimi nasıl olmuştur? İşte detaylar
Yazılı metinlerden öncesine karanlık dönem denir. VII- X11. Yüzyıl arasındaki döneme Eski Türkçe olarak adlandırılır. Göktürklerden bu yana dilimiz söz varlığı, biçim ve ses olarak oldukça durudur.
Türkçenin Tarihi Gelişimi Ve Özellikleri Nelerdir?
Eski Türkçe özellikleri Karahanlı, Göktürk ve Uygur metinlerinde yer alır. 11. Yüzyıldan itibaren Anadolu’ya göç etmeye başlayan Türkler, Karadeniz’in kuzeyine ve Batı Anadolu’ya kadar yayılmışlardır. Yerleştikleri bölgelerde haklın dili ile eserler yazılır. Bu da Türkçe’nin çeşitlenmesini sağlar. Batı Türkçesi ve Kuzey- Doğu Türkçesi olarak iki kısma ayrılır. Kuzey- Doğu Türkçesi Eski Türkçe’nin bir devamı olarak uzun yıllar Orta Asya’daki Türkler arasında da kullanılır.
Dönem Dönem Türkçenin Gelişimi
Genel kabule göre Türkçe yedi aşamada tamamlanmıştır. Bu aşamalar şu şekilde sıralanabilir:
1) Altay Çağı: Bu dönemde Türk Dili henüz ayrı bir dil niteliğinde değildir. Arap dilleri ve Moğolca ile birlikte Ana – Altayca içinde geçer.
2) En Eski Türkçe Çağı: Ana- Altayca’dan ayrılan Türk Dili; Moğol, Türk, Mançu- Tunguz gibi diller ile ortaya çıkacaktır.
3) İlk Türkçe Çağı: Bu çağda Türkçe artık gelişmeye başlar. Akraba dillerden ayrılarak Hunların konuştuğu Türkçe ile kendini göstermeye başlar.
4) Eski Türkçe Devresi: 10. Yüzyıla kadar bu devre sürer. Orhun Anıtları bu devrenin ilk metinleridir. Bu anıtlarda Göktürk alfabesi kullanılır. Bu devre Uygur ve Göktürk Türkçesi olarak iki kısımdır.
5) Orta Türkçe Devresi: 10 ile 13. Yüzyıl arasındaki dönemdir. Bu dönem içinde tüm Türkler Karahanlı Türkçesi kullanmıştır. İslamiyet’in kabulü ile Arap harfleri alınır. Bu dönemin önemli eserleri arasında Kutadgu Bilig - Atabetül Hakayık- Divani Lügatit Türk yer alır.
6) Yeni Türkçe Devresi: 13 ile 20. Yüzyıllar arasındaki devreyi kapsar. Batı ve Doğu Türkleri arasında birbirinden farklı yazma dilleri meydana gelir. Doğu Türkçesi Karahanlılardan gelen ve orta Asya’da konuşulan ortak dildir. Batı Türkçesi ise Azeri ve Osmanlı Türkçeleridir.
7) Modern Türkçe Devresi: 20. Yüzyılı kapsayan bu devrede Özbek Türkçesi, Türkmen Türkçesi ve Kazak Türkçesi ile biliniyor.
Batı Türkçesi ise Üç devre halinde incelenebilir:
1) Eski Anadolu Türkçesi: 13 ile 15. Yüzyıllar içindeki devre batı Türkçesinin ilk devresidir. Eski Türkçe özellikleri taşımaktadır. Osmanlının ilk yazı dili olan bu evre Selçuklularda ve Anadolu Beyliklerinde kullanılmıştır. Bu evrede Farsça ve Arapça kelimeler fazla değildir.
2) Osmanlı Türkçesi: 16 ile 20. Yüzyıl arasındaki dönemdir. Bu dönemde eski Türkçe’nin izleri tamamen kaybolmuştur. Farsça ve Arapça tesiri fazladır. 5 asır Osmanlı devletinin yazı dili olarak kullanılır.
3) Türkiye Türkçesi: 1908 yılında i-İkinci Meşrutiyet ile başlayan devre günümüze kadar devam eder. Farsça ve Arapça kelimeler azalır. Ancak İngilizce kelimeler dilimize girmeye hatta yerleşmeye başlar. İlk Türkçülerle sadeleşme hareketi başlar. Kısa zamanda yazı ve konuşma dili sadeleşmeye başlar. Alfabenin değişmesi ile millileşme adımları atılmaya başlar.
