ABD’den Apple’a ‘tekel’ davası!

ABD, teknoloji devi Apple’a akıllı telefonlar üzerinde tekel oluşturduğu gerekçesiyle dava açtı. ABD Adalet Bakanlığı (The US Department of Justice), Apple’ın rakip ürünlerin deneyimlerini daha da kötüleştirerek akıllı telefon pazarında yasa dışı bir tekel oluşturduğunu iddia ediyor. Bakanlık, 16 eyalet ve bölge başsavcısıyla birlikte Apple’ı, kullanıcıları telefonlarına daha bağımlı hale getirme pahasına tüketiciler ve geliştiriciler için fiyatları artırmakla suçluyor.

Açıklamaya göre 88 sayfalık şikayet dilekçesinde taraflar, Apple’ın geliştiricilere seçici olarak sözleşme kısıtlamaları uyguladığını ve rekabetin ortaya çıkmasını engellemenin bir yolu olarak telefona erişimin kritik yollarını sakladığını iddia ediyor. Adalet Bakanlığı, Apple’ın tekel gücünü, tüketicilerden, geliştiricilerden, içerik oluşturuculardan, sanatçılardan, yayıncılardan, küçük işletmelerden daha fazla para almak için kullandığını söylüyor.

Dışlayıcı taktikler

New Jersey’deki yerel mahkemede açılan davanın basına duyurulmasının ardından basın toplantısı düzenleyen Başsavcı Merrick Garland, Apple’ın piyasa değerinin 100’den fazla ülkenin GSYİH’sinden daha büyük olduğunu belirtti. Ancak bu başarının üstün ürünlerinin değil, dışlayıcı taktiklerinin bir sonucu olduğunu söyledi. Garland, Apple’ın performansının, kendi ürünlerini daha iyi hale getirerek değil, diğer ürünleri daha kötü hale getirerek yükseldiğini söyledi. ABD Adalet Bakanlığı verilerine göre, Apple’ın ülkede akıllı telefon piyasasında pazar payı yüzde 70’den fazla.

‘Kullanıcılar memnun’

Hükümeti aşırıya kaçmakla itham eden Apple ise “kullanıcılarının, hizmetten memnun oldukları için sadık olduklarını” savunuyor. Mahkemeden davayı düşürmesini talep edeceklerini ifade eden Apple, “Bu dava, kim olduğumuzu ve Apple ürünlerini rekabetin yoğun olduğu pazarlarda farklı kılan ilkeleri tehdit ediyor. Başarılı olması halinde, donanım, yazılım ve hizmetlerin kesiştiği, insanların Apple’dan beklediği türden bir teknoloji yaratma becerimizi engelleyecek. Bu davanın hem verisel hem de yasal olarak yanlış olduğuna inanıyoruz ve iddialara karşı kendimizi güçlü bir şekilde savunacağız” açıklamasını yaptı.

ABD hükümeti davayı kazanırsa, Apple mevcut kontrat ve uygulamalarını yenilemek zorunda kalabilir. Ancak hukuki süreç göz önünde bulundurulduğunda bunun yıllar sürebileceği tahmin ediliyor.

Suçlamalar neler?

1- Platformlar arası uygulamaları kısıtlamak

2- Bulut sistemi üzerinden oynanan oyun ve uygulamaları sınırlamak

3- Android kullanıcıları ile mesajlaşmayı zorlaştırmak

4- Akıllı saatlerle uyum sorunu

5- Dijital cüzdan uygulamasını üçüncü taraflara kısıtlamak.

113 milyar dolar eridi

Dava haberinin ardından Apple hisseleri yüzde 4.1 değer kaybederek 113 milyar dolar geriledi. Son düşüşle şirketin yılbaşından bu yana kaybı yüzde 11’e çıktı. Bir zamanlar 3 trilyon doları aşan değeriyle dünyanın en değerli şirketi olan Apple, 2024 yılında hem Nasdaq 100 hem de S&P 500’ün altında performans gösterdi.