En istilacı 100 türden 12’si Türk denizlerinde
11.06.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
Meclis Balıkçılık ve Su Ürünleri Sektöründe Yaşanan Sorunları Araştırma Komisyonu’nun raporunda, balıkçılık ve su ürünlerini tehdit eden nedenler arasında istilacı türler de sayıldı.
EVRİN GÜVENDİK / Ankara - Yabancı türlerin dünya üzerinde istemli ya da istemsiz taşınmalarının her geçen arttığına işaret edilen raporda, Türkiye’nin ise coğrafi konumu nedeniyle istilacı türlerin ülkeler ve kıtalar arasında taşınmasında önemli bir geçiş noktası olduğu belirtildi.
Raporda, Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) rakamlarına yer verilirken; en istilacı 100 yabancı türden 12’sinin Türkiye’de bulunduğuna dikkat çekildi. Bu türler ise “Doğu Amerika sivrisinek balığı, taraklı denizanası, deniz salyangozu, gümüşi havuz balığı, zebra midyesi, su sümbülü, katil yosun, gökkuşağı alabalığı, Mozambik tilapyası, su maymunu, kırmızı yanaklı su kaplumbağası ve karabalık türleri” olarak sıralandı.
Sağlığı da etkiliyor
“İstilacı türler çeşitli patojenleri ve hastalıkları bulaştırarak yerel balık popülasyonlarında ani ölümlere ya da kondisyonlarında azalmalara yol açabilmektedir” denilen raporda, şu tespitlere yer verildi:
“Akdeniz, Türkiye kıyılarında egzotik göçlerin en çok görüldüğü bölgelerden birini oluşturmaktadır. Ekonomik açıdan değerlendirilemeyen egzotik türler, balıkçılık faaliyetleri sırasında balıkçı sağlığı açısından tehlike yaratmakta, ekstra iş gücü artışına, yakıt masrafı artışına, av araç ve gereçlerine ve yakalanan avlara olumsuz etkiler yapmaktadır. Bu olumsuzlukların yanı sıra denizel ekosistemi de etkileyerek yerli türlerin bulunabilirliği ve bolluklarını baskı altında tutarak balıkçılık faaliyetleri için büyük zararlar oluşturmaktadır.”
Eylem planı önerisi
Denizlerdeki istilacı türlere karşı eylem planı hazırlanmasını isteyen Komisyon, “sucul yabancı türler için daha kapsamlı yasal düzenlemeler ve yurt içine ilk kez getirilecek türlerde risk analizleri yapılması, giriş yapmış türlerin yayılımının önlenmesi için kontrollerin yapılması, popülasyon oluşturduğu kanıtlanan türlerde ise izleme, veri toplama ve imha çalışmalarının yapılması” önerilerinde bulundu. Komisyon, denizanası, aslan balığı gibi istilacı türlerin ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yapılmasını da önerdi.
