'Merkez Bankası'nın yiğitleri TİM'i bassın!'

Bir zamanlar işadamına ait imaj rahmetli Hulusi Kentmen'in beyaz perdedeki suretiydi. Zengin, sert patron kimliğinin altında 'yumuşacık bir kalp.' Oğluna yakıştıramadığı fakir genç kızı sonradan sevgiyle kucaklayan bir baba... Bu suret artık çok geride kaldı.
Ekonomi, bireyleri, kurumları ve olayları ile hayatımızın daha çok içine girdi. İlişkiler sokaktaki insanları artık daha fazla ilgilendiriyor. Geçmişte Merkez Bankası (MB) Başkanı'nın adı bile bilinmezken, şimdilerde MB Başkanı'nın diğer kurumlarla ilişkileri bile ilgi çekiyor. Sıkıcı bulunan ekonomik açıklamalar can kulağı ile dinleniyor. İlgi bu denli büyük olunca kurumlar ve insanlar için 'imaj' hayati bir mesele olup çıkıyor. İmajlar yıkılıyor, yeniden yapılıyor. Bu yap boz içinde toplumun hafızasında kolay kolay kırılmayacak 'resimler' kalıyor.
Geçmiş yılların iyi - kötü - siyah beyaz algılamalarının içinde artık yüzlerce değer yargısı ve renk yerini alıyor. Bu renkleri yakalamak için imaj çalışması yapan kurumlar çeşitli ölçüm çalışması yapıyorlar. Bu kez teknik yöntemlerin sonuçlarına değil, 'Ekşi Sözlük' denilen sanal alemin imaj hazinesine göz attık. Akla gelen gelmeyen her konu, her insan hakkında 'diğerlerinin' görüş bildirdiği bir sivil platform. Bu 'sivil sözlük'ten yararlanarak bir 'algılama araştırması' yaptık... İşte sonuçlar:

'İmzası süper şahıs'
Ekşi Sözlük'teki yorumlara bakılırsa Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti 'dalgalı kur' tartışmalarında en azından imaj açısından öne geçmiş görünüyor. TİM Başkanı Oğuz Satıcı'nın Serdengeçti'ye yönelik çıkışlarına kızan vatandaşın bir önerisi var: "Ben Süreyya Serdengeçti'nin yerinde olsam, Merkez Bankası içinden şöyle eline beline kuvvetli birkaç yiğit seçip, TİM'in merkezini basardım" diyen cümle, durumu açıklıyor. Söz Serdengeçti'den açılınca hakkındaki yorumlar şöyle:
'Günlük popülist çıkışlara cevap vermeden, hedeflerine ulaşan serinkanlı Merkez Bankası Başkanı.', 'İmzası süper olan bir şahıs', 'Sınavları için manyak gibi çalışılan ama bir türlü kazanılamayan kastırık yer', 'Santrali arandığında, dahili numaradan ilgili kişiye ulaşılana kadar Vivaldi'nin Dört Mevsimi'ni dinleten kurum."

Bıdıdık'ın kamu kudretli tekmeleri
MB kadar gündemde olan bir başka kurum ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). Kuruma halk arasında 'Bıdıdık' dendiğini öğreniyoruz. BDDK daha çok 'otoriter' kimliği ile algılanıyor. İşte bir başka BDDK tarifi: 'Devletin batık bankalara hemşirecilik yapması ve diğerlerine de sana iğne yaparım, cız yaparım, canını alırım, kafa derini yüzerim, seklinde batmayın, façanızı toplayın, korkusunu vermesi için kurulmuş öyle bir güzel kurumumuz işte...'
BDDK Başkanı Engin Akçakoca için gelen bir mesajda da şöyle deniliyor: 'Ben otoriterim, kamu kudreti bende, önüme gelene bir tekme şeklinde çizdiği portreyle devletin somut yüzünü temsil eden kişi.'

'Gavur ve Kafir İşadamları Derneği'
Pekçok sosyal projeye imza atan TÜSİAD toplumla ilişkilerinde 1970'lerden bu yana epey yol almasına rağmen, hep 'kazananlar' tarafında görülmeye devam ediliyor: '90 dakikalık maçtan en yüksek kârla çıkmış insanlar grubu' tanımları bunu anlatıyor. Bir başka yorum ise TÜSİAD'a daha fazlasını yüklüyor: 'Türkiye'nin sahibi işadamları derneği olarak açılımı yapılan şey.'
MÜSİAD söz konusu olduğunda ise 'Müstakil' sözcüğünün 'Müslüman' olduğu konusunda ısrarlı olanlar var. Bir mesajda, "Müslüman İşadamları Derneği. En büyük rakipleri GKİAD'dır (Gavur ve Kafir İşadamları Derneği).' Bir başka yorumda ise 'Eskiden sesleri solukları çıkmazdı, şimdi Merkez Bankası Başkanı'nın istifasını isteyecek kadar gür çıkıyor" deniyor.

'Pilav üstü döner endeksi'
Yine eskiyle kıyaslarsak, ekonomideki terimler son derce sınırlı ve günlük hayattan son derece uzaktı. Tasarrufun adı 'kumbaraydı', döviz, repo, ters repo, borsa filan kimsenin umurunda değildi. Şimdilerde bu kavramlar 'ti'ye alınacak kadar içimizde. İşte İMKB üstüne bir 'zamane' yorumu: 'Borsada pilav üstü döner endeksi taban yapmış birkaç lot götürmenin tam zamanı... gibi iğrenç esprilere mahal verecek aynı adlı bir restoran zincirinin de bulunduğu menkul kıymet mekanı.'
Factoring için ise 'İtalyanlar'dan para alabilmenin tek yolu' şeklinde bir topluluğa dönük önyargıyı da içeren bir tanım yapılmış. Kredi kartı faciaları şu cümleyle özetleniyor: 'Başvurmayın... Vurana mani olun.'
Marka kavramı üzerine yüzlerce tanım yapılmıştır. Markanın en parlak karşılığı bence Ekşi Sözlük'te: "Zamane Tanrısı", "Normal bir cismi değerinden birkaç kat pahalı yapmaya yarayan kavram..." , "Reklamı iyi yapılan malın isminin aldığı form" cümleleri de markaya ilişkin diğer tanımlamalar.
Konu markadan açılmışken, sanal alemde Ekşi Sözlük ya da benzeri sitelerde yer bulan her şey aslında bir marka... Evet, bazen 'Bu isimsiz alemde' cümleler öfkeyle de kuruluyor. Topuzun kantarı kaçıyor. Ama bilin ki iyi ya da kötü sanal alemde yoksanız 'yoksunuzdur.'




BUSINESS