Son dakika: Ajanslar duyurdu! Ansızın patlak verdi...
17.01.2021 - 19:56 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Geçen yıl zehirlenmesinin ardından tedavi görmek için gittiği Almanya’dan ülkesine dönmeye karar verdiğini açıklayan Rus muhalif, tehditlere rağmen yola çıktı. Havalimanında kendisini bekleyen çok sayıda destekçisine ise polis müdahalede bulundu. Gelen son dakika haberine göre güvenlik güçleri destekçileri gözaltına almaya başladı.
Rus muhalif Aleksey Navalny, zehirlendiği iddiasıyla tedavi gördüğü Almanya'dan, ülkesi Rusya'da bugün dönüyor Havalimanında, çok sayıda basın mensubu ve destekçi Navalny için beklerken polis müdahalesi başladı.
Gelen son dakika bilgilerine göre Rus polisi bölgeyi tamamen boşaltmak için müdahaleye başladı.
Reuters, Rus polisinin Alexei Navalny'nin birkaç müttefikini Moskova'nın Vnukovo havaalanında gözaltına aldığını duyurdu.
Geniş güvenlik önlemleri alan polisin bu beklenmedik müdahalesi sırasında Navalny destekçileri "Rusya özgür olacak" sloganları attı.
Navalny, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in, Rusya’ya dönmesini engellemek için elinden gelen herşeyi yaptığını iddia ederek, “Beni öldürmeye çalışanlar hayatta kaldığım için alındılar ve şimdi de beni demir parmaklıklar ardında koymakla tehdit ediyorlar” ifadelerini kullandı.
Her zaman ülkesine dönmek istediğini vurgulayan Navalny, "17 Ocak'ta evime döneceğim." dedi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 15 Eylül 2020'de yaptığı açıklamada Navalny'nin Rusya'ya dönmekte "özgür" olduğunu söylemişti.
DÜNYAYI ŞOKE EDEN ARAŞTIRMA
Dünya, geçen ay CNN International, Bellingcat, The Insider ve Der Spiegel dergilerinin ortaklaşa gerçekleştirdiği aylar süren kapsamlı araştırmanın sonuçlarına kilitlenmişti.
Dünyanın en eski ve en çok bilinen tıp dergilerinden biri olan The Lancet de, yeni bir tıbbi raporu ortaya çıkardı ve çarpıcı gerçekleri okuyucularına sundu.
Almanya'daki Charité hastanesindeki sağlık görevlilerinden edinilen yeni rapora göre, zehirlendikten sonra Rus muhalefet lideri Aleksey Navalny'nin vücut ısısı 33.5 dereceye kadar düştü.
Noviçok sinir gazıyla zehirlenen muhalifin kalp atışları dakikada 33 atışa kadar düştü ve ardından komaya girdi. Ağustos ayında zehirlenen Navalny, bindiği uçakta rahatsızlanmasının ardından hastaneye kaldırılmış ve sonrasında Almanya'da tedavi edilmişti.
Almanya'daki Charité hastanesindeki sağlık görevlileri, kusup yere yığılmadan önce kafasının nasıl karıştığını ve terlediğini, uçak acil iniş yaptığında bilincini kaybettiğini ve salyalarının aktığını anlattı.
Navalny, bir uçuş sırasında fenalaştıktan sonra Sibirya'daki Ormsk hastanesine götürülmüştü. Navalny'nin tedavi gördüğü hastanedeki doktorlar, kıyafetlerinde ve ellerinde bir kimyasal bulunmasına rağmen vücudunda hiçbir zehir izi bulunmadığını iddia etmişti.
Daha sonra bir Alman askeri laboratuvarı, 44 yaşındaki Navalny'nin, iç çamaşırına serpilmiş olduğu düşünülen Sovyet dönemi sinir ajanı Novichok ile zehirlendiğini keşfetti.
Bu rapor, Rusya tarafından geliştirilen ve askeri sınıf bir zehir olan Noviçok'un etkilerinin detaylıca halka açıklandığı ilk belge olma özelliği taşıyor.
The Lancet dergisindeki makalelerinde Berlinli doktorlar, Navalny'nin Almanya'ya hava yolculuğu sırasında nasıl entübe edilmesi ve ilaç verilmesi gerektiğini anlattılar.
Rapora göre yoğun bakıma geldiğinde, 'beyin sapı reflekslerinde azalma' gösteriyordu ve vücut ısısı en az 37 derece olması gerekirken sadece 33.5 dereceydi yani hipotermiden muzdaripti.
Navalny, 10 gün boyunca atropin ile tedavi edildi ve iki hafta içinde kendiliğinden nefes almaya başladı. Ardından, muhalif isme doktorlar tarafından başka antibiyotikler verildi.
Durumu düzeldikçe komadan çıkarıldı ve doktorlar, uyandıktan sonra başlangıçta gösterdiği konuşmayı anlama ve konuşma güçlüklerinin üç hafta sonra ortadan kalktığını belirlediler. Hastalandıktan sonraki 24'üncü günde mekanik ventilatörden çıkarıldı ve iki gün sonra yoğun bakımdan normal bir hastane koğuşuna alındı.
DÜNYANIN KİLİTLENDİĞİ TELEFON KONUŞMASI
Öte yandan, 14 Aralık günü sabahın erken saatlerinde Almanya ile Rusya arasında gerçekleşen bir telefon konuşması dünya gündemine bomba gibi düştü. Dün tamamı video paylaşım sitesi YouTube'a eklenen telefon konuşması videosu, bir gün içinde 175 binden fazla kez izlendi. Rus muhalif Aleksey Navalny, istihbarat servisinden kendisini zehirlemekle suçladığı bir ajanı kandırarak başından geçenlerin arka planını öğrendiğini iddia etti.
İÇ ÇAMAŞIRI İDDİASI
CNN'in haberine göre Navalny, kendisini Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi gibi göstererek yaklaştığı bir ajandan olayın içyüzünü öğrendi ve zehirlenmesine yol açan Noviçok adlı sinir gazının iç çamaşırlarına yerleştirildiği sonucuna vardı.
Konuşmaları YouTube'dan yayımladığı bir videoyla paylaşan Rus muhalifin anlattıklarına göre olayın arka planı, istihbarat kuruluşu Rusya Federal Güvenlik Servisi'nin (FSB) elit timinde yer alan bir ajanın sözleriyle ortaya çıktı.Telefon görüşmesi 14 Aralık 2020 sabahı gerçekleşti; Bellingcat ve ortakları CNN, The Insider ve Der Spiegel, Navalny zehirlenmesiyle ilgili araştırmalarını yayınlamadan birkaç saat önce.
Alexey Navalny, zehirlenmesine karışan FSB ekibinin üyeleriyle telefonla yüzleşme fırsatı istedi. Bellingcat, değiştirilebilecek her türlü ek bilgiyi elde etmek amacıyla görüşmeler sırasında temsilcilerinin hazır bulunmasını kabul etti ve ayarladı.
TELEFONDA KİMLİĞİNİ DEĞİŞTİRDİ
Telefon görüşmeleri, Navalny'nin zehirlenmesinden bu yana iyileşmekte olduğu Almanya'daki güvenli yerden sabah 04:30'da (Moskova saatiyle 06.30) yapıldı. Navalny, aramalarının FSB görevlileri tarafından yanıtlanma şansını artırmak için arayan kimliğinin özel olarak ayarlanmasına izin veren bir IP telefon uygulaması kullandı.
Operasyon sırasında onlarla temas halinde olan FSB ekibinin kilit üyelerine ve kimyasal silah bilimcilerine yapılan ilk aramada, ajan gibi davranan Navalny ilgili kişinin neden bir öldürme planına dahil olmayı kabul ettiğini sordu.
Konuşma sırasında Konstantin Kudryavtsev adlı ajan, Sibirya'nın Tomsk kentinde gerçekleşen zehirlenme hadisesine karışan diğer kişilerden ve olayı temizlemek için nasıl gönderildiğinden de bahsetti.
EN RİSKLİ GİYSİ
Kudryavtsev, sinir gazının Navalny'nin iç çamaşırına nasıl uygulandığına dair ayrıntılı bir açıklama yaptı. Navalny sordu, "Hangi giysiye ağırlık verildi? En riskli giysi hangisi?" diye sordu.
Kudryavtsev basitçe "İç çamaşırı" diye yanıtladı. Navalny ardından Noviçok'un tam olarak nereye uygulandığını sordu ve karşılığında Kudryavtsev, "İç kısımlar, kasık" diye cevapladı. CNN'in danıştığı toksikologlar, Noviçok'un giysilere granül halde uygulandığı halde, kurban terlemeye başladığında deriden emileceğini söylüyor.
Kudryavtsev'in geçmişi, kimyasal ve biyolojik silahlar konusunda uzman olduğunu gösteriyor. Rusya Kimyasal Savunma Akademisi'nin Moskova şubesinden mezun oldu.
Bellingcat, daha sonra Savunma Bakanlığı'nın biyolojik güvenlik araştırma merkezi olan 42. merkezinde çalıştığını ortaya koydu. Alman dergisi Der Spiegel ve Rus internet yayını The Insider'ın da dahil olduğu Bellingcat-CNN soruşturması, Kudryavtsev'in zehirlenmeden beş gün sonra 25 Ağustos'ta Omsk'a uçtuğunu uçuş bilgileriyle zaten kanıtlamıştı.
Navalny'nin telefon konuşmasının yayınlanmasından sonra, Rusya'nın St Petersburg kentinden bir aktivitist, kasık bölgelerine Rusça "Noviçok" yazdığı bir iç çamaşırı tutarak zehirleme girişimini protesto etti. O anları Reuters foto muhabiri Anton Vaganov fotoğrafladı. Bununla birlikte Russia Today'in (RT) haberine göre FSB yetkilileri, Navalny'nin yayımladığı videonun sahte olduğunu belirtti.
Navalny tarafından söz konusu görüşmeye dair olduğu iddia edilen videonun sahte olduğunu savunan FSB, muhalif ismin kendince yaptığı "soruşturmanın" arkasındaki fikrin Rus güvenlik servisini itibarsızlaştırmak olduğunu kaydetti ve Navalny'nin bu faaliyetlerine dair kendi soruşturmalarını başlatacaklarını bildirdi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise, Rus muhalif Aleksey Navalny'nin, zehirlenmesiyle ilgili olarak Rus istihbaratına yönelik suçlamaları hakkında "Bu itibarsızlaştırma girişimidir fakat benzer girişimler FSB'yi itibarsızlaştıramaz." ifadelerini kullandı.
Peskov, Navalny hakkında ise "Hasta adamın açık bir şekilde 'büyüklük hastalığı' tezahürleri görülüyor. Kesin olarak 'büyüklük hastalığı' tanısı konulabilir. Hatta kendisini Hz. İsa ile karşılaştırdığı söyleniyor." ifadelerini kullandı. Dmitriy Peskov, Navalny'nin cinsel saplantıları olduğunu iddia etti.
30'DAN FAZLA SEYAHATTE TAKİP ETMİŞLER
CNN International, seçkin FSB biriminin Ağustos gezisi boyunca Navalny'nin ekibini nasıl takip ettiğini ortaya çıkaran Araştırmacı gazetecilik sitesi Bellingcat ekibinin araştırmasına katıldı. Soruşturma kapsamında ayrıca, bu birimin Navalny'yi 2017'den beri Moskova'ya ve Moskova'dan 30'dan fazla seyahatte takip ettiği ortaya çıktı.
Telefon ve seyahat kayıtları, toksinler ve sinir gazları konusunda uzmanlaşmış Rus istihbarat ekibi üyelerinin, 2017'den bu yana Alexey Navalny'yi en az 17 şehre takip ettiğini gösteriyor.
CNN International ile Bellingcat'in ortak araştırması aylarca sürdü. Soruşturma kapsamında binlerce telefon kaydı, uçuş bilgileri ve diğer belgeler incelendi. Aylarca süren bu ortak araştırma, ilgili ajanları, geçmişlerini, iletişimlerini ve seyahatlerini tespit etti. Soruşturmaya ayrıca Alman dergisi Der Spiegel ve Rus yayın The Insider da katıldı
FOTOĞRAFLARI GÖSTERİLDİ
CNN, geçen hafta Almanya'da hala iyileşmekte olduğu gizli yerde yapılan röportaj sırasında Navalny'ye birkaç ajanın fotoğraflarını gösterdi. Muhalefet lideri hiçbirini tanımadığını söyledi ve sonra durdu. "Yüzlerine baktığımda çok garip bir his duyuyorum" dedi Navalny. Uzun süredir takip edildiğini öğrenmenin "kesinlikle korkunç" olduğunu da ekledi.
Bellingcat ve CNN, FSB'nin toksin ekibinin kalifiye doktorlar, toksikologlar ve sağlık görevlileri de dahil olmak üzere altı ila 10 ajandan oluştuğunu tespit etti.
ÜÇ KİŞİLİK GRUPLAR
Navalny'yi takip eden FSB ajanlarının 30'lu yaşlarının sonunda ya da 40'larının başında olduğu tespit edildi. Navalny'yi takip ederken genellikle üç kişilik gruplar halinde seyahat ediyorlardı. Yakın zamanda tek kullnımlık telefon kullanmaya başladılar.
Birimleri, Moskova'nın güneybatı eteklerindeki Akademika Vargi Caddesi'nde, FSB'nin Kriminalistik Enstitüsü'nün genel merkezi olan, bej renkli, dikkat çekmeyen ve sıradan bir komplekste bulunuyor.
Grup bazen Moskova'nın doğu ucundaki başka bir güvenli bölgede çalışıyor. Birliğin doğrudan komutasındaki yetkili Stanislav Makshakov. Orada çalışanların aktardığına göre, güneybatı Rusya'daki Saratov yakınlarındaki Shikhany Enstitüsü'nde çalışırken albay rütbesine sahipti.
Sinir gazı Novichok, orada 1970'lerde geliştirildi ve sonraki yirmi yıl içinde üretildi. Kamu kayıtlarına göre Makshakov ayrıca hardal gazı ile ilgili bir patente sahip.
ÖNCE KENDİ İSİMLERİNİ KULLANDILAR, SONRA...
2018 yılına kadar birimdeki ajanlar hedeflerini takip ederken sık sık kendi isimlerini kullandılar. Bazıları daha sonra sahte kimlik kullanmaya başladı. Burada eşlerinin kızlık soyadlarını kullandılar, doğum tarihlerini ise bir yıl değiştirdiler.
Alexey Navalny'yi zehirleme amaçlı FSB planına karışmakla suçlanan şüpheli Rus ajanı, onunla yüzleşmeye çalışan CNN International muhabirinin yüzüne kapıyı çarptı.
Geçen yaz Sibirya'da Novichok ile zehirlenmeden önce Navalny'yi üç yıl boyunca takip eden gizli bir FSB kimyasal silah biriminin parçası olduğu ortaya çıkan Oleg Tayakin'in, karşısında CNN muhabirini görünce kapayı kapattığı anlar kameraya alıdı.
HEM İNGİLİZCE HEM RUSÇA SORDU
CNN muhabiri Clarissa Ward ve ekibi, Tayakin'i Moskova yakınlarındaki evine kadar takip etti. Kapısını çaldığında ise hem İngilizce hem de Rusça olarak kendini tanıttı.
Yüzünü sadece birkaç saniye gösteren ve Clarissa Ward'un sözlerini dinleyen Rus ajanı, Navalny'nin adını duyar duymaz, sadece birkaç santim açık olan kapıyı tamamen kapattı.
CNN muhabiri Clarissa Ward, ajan Oleg Tayakin'e "Size birkaç soru sorabilir miyim ... Navalny'yi zehirleyen sizin ekibiniz miydi?"" sorusunu yöneltmişti, ancak yanıt alamadı.
Kremlin, Navalny'nin zehirlenmesine karıştığı iddialarını ilk günden beri reddetti. Devlet medyasında FSB ajanına dair herhangi bir haber yer almadı.
Ancak Putin'in vaftiz kızı olan Başkan'a olan yakın bağlarıyla da bilinen politikacı Kseniya Sobchak, Alman “Spiegel” dergisi, “Bellingchat”, “CNN” ve “The Insider”ın ortaklaşa hazırladığı araştırma için "kesinlikle mükemmel bir araştırma çalışması" ifadelerini kullandı.
