Travmatik geçmişten madde bağımlılığına

AMATEM’in öncülüğünde, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Psikiyatri Derneği ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin desteği ile düzenlenen “11. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi”nde onlarca bilimsel araştırmanın sonucu masaya yatırıldı. Yüzlerce uzmanın katıldığı kongrede bağımlılık konusunda yapılan araştırmaların detayları ele alındı. Bakırköy Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi AMATEM Kliniği sorumlu hekimi Doç. Dr. Cüneyt Evren’in kongre başkanlığı yaptığı bilimsel toplantılarda, son yıllarda artan sentetik uyuşturucu bağımlılığının vahameti gözler önüne serildi.
AMATEM uzmanları tarafından hazırlanan bir araştırmada ergen bağımlıların çoğunluğunda travma geçmişi saptanırken, “Ülkemizde madde kullanan ergenlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu açıdan madde kullanan ergenlerin çocukluk çağı travmaları zemininde değerlendirilmesi tedavi sürecinde uygulanacak müdahalelere yol göstermesi açısından önemlidir” ifadeleri yer aldı. İşte 41 panel, 16 kurs ile konferans ve uydu sempozyumlar gerçekleştirilen kongrede dikkat çeken araştırmaların sonuçları...
Yüzde 7.9’u denemiş
Kırklareli Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’ndan Ali Karaoç ve Vedat Açar tarafından gerçekleştirilen “Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanım Yaygınlığı” başlıklı araştırma, adı gizli tutulan bir üniversitede öğrenim gören birinci sınıf öğrencileri arasında gerçekleştirildi. Bin 77’si kız, 795’i erkek toplam bin 872 öğrencinin yer aldığı araştırmagöre, birinci sınıf öğrencilerinin yüzde 87.9’u hiç madde kullanmazken, yüzde 7.9’u uyuşturucu maddeyi bir kez denediğini, yüzde 3’ü madde kullanıp bıraktığını ve yüzde 1.2’si ise halen kullandığını ifade etti.
Alkol kullanımı
Araştırma bulgularına göre, üniversite öğrencilerinin yüzde 46.4’ü şimdiye kadar hiç sigara kullanmazken, yüzde 19.9’u bir kez denediğini, yüzde 27.6’sı ise sigara kullanmaya devam ettiğini söyledi. Öğrencilerin yüzde 23’ü en az bir kez alkol kullandığı ve yüzde 23.7’sinin halen belli aralıklarla alkol kullanmaya devam ettiğini dile getirdi.
İnternetten...
Öğrencilere bağımlılık yapan maddeler sorulduğunda ise cevaplar, yüzde 75.7 bonzai, yüzde 52.9 esrar, yüzde 49.3 eroin, yüzde 42.1 kokain, yüzde 26 ecstasy hap, yüzde 18.5 tiner-bali, yüzde 12.6 kubar, yüzde 10.9 jamaika, yüzde 5.6 roj, yüzde 3.9 şeker ve LSD, yüzde 2.6 taş, amfetamin şeklinde sıralandı.
Öğrencilerin yüzde 46.9’u bağımlılık yapan maddeleri internet ve televizyondan, yüzde 35.5’i arkadaş çevresinden
öğrendiğini söyledi.

Göç sonrası uyuşturucu

AMATEM uzmanları Ersin Uygun, Sevilay Kunt, Cüneyt Evren tarafından hazırlanan “AMATEM Polikliniği’ne başvuran Suriyeli hastaların verileri” başlıklı beş yıllık bilimsel araştırmaya göre, Suriyeli göçmenler arasında en sık kullanılan uyuşturucu türü yüzde 38.5 ile opiad içeren morfin ve türevi kimyasallar. Suriyeli göçmenler arasında sentetik kannabinoid sınıfındaki bonzai ve metamfetamin kullanımı yüzde 23.1, tramadol etken madde içeren uyuşturucu kullanımı yüzde 15.4, uçucu madde, alkol ve benzodiazepin maddesi içeren uyuşturucu kullanımı da yüzde 7.7 olarak tespit edildi. 2011’den Ağustos 2016 tarihine kadar Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi AMATEM polikliniğine başvuran ve geçici koruma statüsü kapsamındaki Suriyeli hastalar üzerinde yapılan araştırma 21-56 yaş arasındaki sığınmacılar arasında gerçekleştirildi.
Yaralı geçmişler
Araştırmaya katılan Suriyeli göçmenlerin yüzde 92.3’ü erkeklerden oluşurken, katılımcıların yüzde 84.6’sı ülkelerinden güvenlik endişesi nedeniyle ayrıldığını dile getirdi. Katılımcıların yüzde 69.2’sinin hayat hikayesinde travmatik olay tespit edilirken, yüzde 23.1’inin birinci derece yakınını kaybettiği anlaşıldı. AMATEM uzmanlarının araştırmasbına göre, sığınmacıların neredeyse tamamı göç sonrası sentetik kannabinoid kullanmaya başladı. Araştırmada tramadol kullananların tümünün göç öncesinde bu maddeyi kullandığı tespit edildi. Raporda, “Özellikle kamp dışında yaşayan göçmenlerde uyuşturucu kullanım sıklığı artsa da bu durumun bölgeler arasında değişkenlik göstermekte” denildi.

Cinsel istismar ve şiddete uğramışlar

AMATEM uzmanları Dr. Yeşim Can, Doç. Dr. Cüneyt Evren ile Nevşehir Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nden Dr. Gonca Polat’ın hazırladığı “Madde kullanım bozukluğu olan ergenler arasında çocukluk çağı travmalarının yaygınlığı ve madde kullanım özellikleri” başlıklı araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı. Çocuk Ergen Madde Araştırma Tedavi ve Eğitim Merkezi (ÇEMATEM) Kliniği’nde tedavi gören 110 bağımlı çocuk üzerinde yapılan araştırmaya göre, hastaların yüzde 60’lık diliminde “Çocukluk Çağı Ruhsal Travma” (ÇÇT)
tespit edildi.
Madde kullanım bağımlılığı olan ergenlerde “Çocukluk Çağı Ruhsal Travma” olanlar ve olmayanlar olarak iki gruba ayrılarak yapılan araştırmaya göre, travma yaşanların yüzde 47.3 fiziksel şiddete, yüzde 41.8 duygusal şiddete, yüzde 38.2’inin duygusal ihmale, yüzde 10.9’unun bir yabancı tarafından cinsel istismara, yüzde 3.6’sının akrabası tarafından cinsel istismara maruz kalmış. Ergen bağımlıların çoğunda travma geçmişi saptandı. Travma geçmişi olanların eğitim süresi, diğer bağımlı çocuklardan daha kısa. Bu çocuklarda okula devam etme oranı da. Travmatik geçmişi olan çocuklarda diğer madde bağımlısı çocuklara oranla evden kaçma da daha fazla.