Kültür Sanat İnsanın derin çaresizliği

İnsanın derin çaresizliği

15.08.2002 - 00:00 | Son Güncellenme:

İnsanın derin çaresizliği

İnsanın derin çaresizliği





İnsanın derin çaresizliği
Bir insan bilgisiyle ne kadar uzağa erişse de, kendisine ne kadar nesnel görünse de, en sonunda yanında götürebileceği tek şey kendi biyografisidir." Sözün sahibi Friedrich Wilhelm Nietzsche’nin yaşamı, 1844 yılında Prusya’nın bir köyünde başlar ve 25 Ağustos 1900’de Weimar’da biter. Uzun olmayan bu yaşamın önemli bir bölümü zaten hastalıklarla geçer; Nietzsche, hastalığa "gereksinim" duyar. En iyi eserlerini hastalık dönemlerinde yazdığı düşünülürse, bu gereksinimin altını çizmekte fayda var. Ayrıntı Yayınları’ndan çıkan Angela Livingstone’un "Salome / Yaşamı ve Yapıtları" isimli kitaptan bir alıntıyla Nietzsche’nin "acı biyografisi"ne bir virgül koyalım: "Acı ve hastalık, diğer insanlar için birer parazit iken, Nietzsche’ye göre ‘zur Sache’ye aittirler, yani ‘şeyin kendisi’dirler. Nietzsche gereksinim duyduğu bir hastalık ve iyileşme almaşı boyunca hareket eder. Hastayken sağlıklı olma arzusuyla yanar tutuşur; sağlıklıyken ise hasta olma isteğiyle yeniden hastalığa döner." Milan Kundera da, "Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği"nde, Nietzsche’nin insanlıktan son ve kesin kopuşundan söz eder. Nietzsche, 1889’da Torino’da Piazzo Carlo’da sinir krizi geçirir ve sahibi tarafından kırbaçlanan yaşlı bir atın boynuna sarılarak ağlar. "O sırada Nietzsche de insanların dünyasından elini eteğini çekmişti. (...) Deliliği, at için gözyaşlarına boğulduğu an başladı."
Din, ahlâk ve diğer yerleşik - üstün değerler üzerine fikirleri anlaşılamayan Nietzsche, felsefesinin işlevini tüm değerleri dönüştürmek şeklinde nitelendirir. Schopenhauer’ın yaşam istencinin varoluş ilkesi olduğu yolundaki temel anlayışından hareketle güç istenci fikrini geliştiren Nietzsche’nin "Güç İstenci / Bütün Değerleri Değiştiriş Denemesi" isimli kitabı Birey Yayıncılık tarafından yayımlandı.
"Güç İstenci", 1067 bölümden ve dört ana başlıktan (kitaptan) oluşan bir çalışma. Sedat Umran çevirisiyle yayımlanan kitap, epey sorunlu bir versiyon. Okuma ritmi, yanlış kurulan cümleler ve eski sözcüklere fazlasıyla yer verilmiş olması dolayısıyla pek çok kez aksıyor. Bu zorluk, kitabın 500 sayfa olduğu düşünülürse gözü korkutuyor.
İlk kez, "Zerdüşt"ün ikinci cildinde "tükenmeyen, doğuran yaşama iradesi" olarak tanımlanan "Güç İstenci (Kudret İradesi)", her sorunun, varlığını sürdüren insanın dolayımsız meselesi olduğunu vurguluyor. Kitabın ilk kısmında, Avrupa nihilizmi içindeki Avrupalıların durumu (yorgunluk ve anlamsızlık) ele alınıyor ki zaten kitabın çıkış noktası da Nietzsche’nin nihilizm ile belirttiği Avrupa insanının derin çaresizliği ve dünyanın çirkinleştirilmesi. İkinci kısımda bu çaresizliğe neden olan yüksek değerler; üçüncü kısımda ruhun ve tabiatın dahilinde gerçekte neler olup bittiği ve nihayet son kısımda hiyerarşi öğretisi ve büyük insanın duyuruluşu anlatılıyor. Yaşamın özsel olarak gücü artırmaya yönelik bir çaba olduğunu belirten Nietzsche, tüm içgüdülerimizin "güç istenci" olarak adlandırılabilecek temel içgüdüye dayandığını söylüyor. Bu öğreti, her varlığın başka bir varlığı yenerek gücünü artırdığı yasası ile temelleniyor.

NietscheÇeviri: Sedat Umran
Birey Yayıncılık
500 s.
Fiyatı: 13.500.000 TL.