Sektör sektör 2023 öngörüsü

ZEYNEP AKTAŞ/ Milliyet Gazetesi Yazarı/ zeynep.aktas@gmail.com- Büyüme ikinci çeyrekte de sürdü ve yüzde 7.7’yi buldu. Üçüncü çeyreğe gelindiğindeyse büyümede ivme kaybı yaşandığı gözlendi. Yılın üçüncü çeyreğinde yıllık büyüme yüzde 3.9 olarak 2 yılın en zayıf performansını gösterdi. Yılın son çeyreğinde de zayıf seyrin devam etmesi bekleniyor. Bununla birlikte ilk yarıdaki yüksek büyümenin de etkisiyle yılı yüzde 5 seviyelerinde tamamlama olasılığı ağırlık gösteriyor. Ekonomi 2023 yılına ise henüz sokaklarda hissedilmese de seçim havasıyla giriyor. Seçim gününe kadar da bu etki kendisini hissettirecek. Piyasalar seçim sonuçlarına göre yön belirlemeye çalışırken yatırımlarda da uzak mesafe gözlenebildiği ölçüde marjlar genişleyecek. Özellikle Avrupa’da kendisini gösteren resesyonun etkileri ekonomide kendisini hissettirecek. Yaşanan gelişmelere bağlı olarak sektörlerdeki 2023 beklentilerini değerlendirdik...

MAKİNE:  2023’te resesyon etkisi beklenmesine rağmen devlet desteklerinin devam etmesi, alternatif enerji kaynaklarına yönelim makine sektörünün en az kayıpla kapatmasını sağlayabilir. Sektör 2023’te resesyon etkisinde kalsa da ihracat görünümünü korumaya çalışacak.

OTOMOTİV: Avrupa'da yaşanan sorunların yanı sıra mikroçip darboğazının tedarik zincirini negatif etkilemesi sektörü olumsuz etkiledi. Rusya - Ukrayna savaşının da olumsuz yansıması sürüyor. Bir diğer önemli negatif gelişme ise euro/dolar paritesindeki gerileme. Zira ihracatının büyük bir bölümünü Avrupa ülkelerine gerçekleştiren sektör, maliyette ise dolara bağımlı. Euro/ dolarda zayıf görünümün 2023’te de devam etmesi gelirlere yansıyacaktır.

TURİZM: 2022’de dünyada pandemi tedbirlerin kalkması turizm sektörünün yeniden canlanmasına olanak tanıdı. Döviz girdi kaynaklarından olan turizm sektörü için kısıtlamaların gevşetilmesi sektöre hareketlilik sağladı. Türkiye’nin en önemli turizm destinasyonlarından Antalya’ya hava yoluyla gelen turist sayısı yılın ilk 11 ayında 13 milyonu aşarak rekor kırdı. Sektöre 1 Ocak 2023’ten itibaren konaklama vergisi geldi.

GAYRİMENKUL: 2023’te enflasyonda baz etkisiyle düşüş yaşanacak. Ancak buna rağmen jeopolitik riskler sürüyor. Rusya-Ukrayna savaşı ve seçimler dikkate alındığında yatırımcılar temkinli olmak isteyecektir. Alım gücü - satış fiyatı dengesizliği ile artan inşaat maliyetleri ve satış fiyatları, sektörün önündeki en temel risk. Uzmanlar, birikim sahiplerinin gayrimenkul yatırım fonlarını değerlendirebileceğini dile getiriyor. Öte yandan arsalara da ilgi artabilir. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren “Savaş sonrası yeniden imar için Ukrayna ile görüşmeler yaşanırken komşu ülkelerle son dönemde ısınmaya başlayan siyasi ilişkiler 2023 için umut veriyor” diyor. Körfez ülkeleriyle diyaloglar sektörde yeni projeler şeklinde somut yansıma gösterebilir.

FİNANS: Önümüzdeki dönemde birleşme ve satın almalar artabilir, özellikle fintech şirketlerinde. Ünlü & Co CEO’su Mahmut Ünlü, “Gelecek yıl fintech yatırımlarına ilginin artacağını öngörüyoruz. Bu nedenle finansal piyasalara yönelik dijital kanalların daha fazla güç kazanmasını bekliyoruz” diyor.

TEKSTİL: 2023 yılı AB Yeşil Mutabakatı yaptırımları 2022’ye oranla daha yoğun olacak. Resesyonun gölgesinde kalan Avrupa’da ihracatçı şirketlerimiz pazarlarını korumaya çalışacak. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) Yönetim Kurulu Başkanı Pınar Taşdelen Engin, “Küresel rekabette güç kaybetmemek için Ar-Ge’ye verdiğimiz önemin yanı sıra; girişimcilik ekosisteminin gelişimine de çok önem veriyoruz" diyor. Artık sadece bir pazara odaklanmış değil, yakın ve çevre ülkeler başta olmak üzere dünyanın tamamını pazar kabul eden bir anlayışa sahibiz. 2022 yılı ilk 11 aylık dönemde ülkemiz zor şartlara rağmen tam 198 ülke ve bölgeye tekstil ihracatı yaptı. Diğer yandan Türkiye tekstil sektörü, sadece pazar çeşitlendiren değil, ürün çeşitlendiren bir konuma da yükseldi. Bütün bu olumlu gelişmelerin altında yatan nedenlerin en önemlilerinden biri Ar-Ge tasarım ve inovasyon kültürünün yaygınlaşmış hale gelmesi.

Türkiye 2023’ün ilk yarısında seçim sürecinde olacak. Bu süreçte yatırımlarda bekle - gör eğilimi daha fazla öne çıkarken yatırımcıların reel getiri arayışı ağırlık bulacak...

Gıda ve kimya nasıl?

GIDA: Salgınla önemi daha da artan tarım sektörü için 2022 oldukça zorlu geçen bir yıl oldu. Yüksek enflasyon, döviz kurlarındaki artışlar ve spekülatif stoklama davranışlarının da etkisiyle, tohum, ilaç, gübre, yem, enerji gibi girdi maliyetlerindeki artışlar, tarımsal üretimi ve gıda ürünleri tüketimini olumsuz etkiledi. 2023'te maliyetlerle başa çıkma yöntemleri arandığını görebiliriz.

KİMYA: 2023’ün ilk yarısı hem iç hem de dış pazar ile ilgili bir yavaşlama olabilir. Ancak yılın ikinci yarısının daha pozitif olması bekleniyor. Ülkemizin 2023 yılı ihracat hedefi Orta Vadeli Program’da 265 milyar dolar hedeflendiği gözleniyor. Aynı doğrultuda sektörde ihracatın da 35 milyar doların üzerine çıkarılması hedefleniyor.