‘İddianamedeki dedikodu’ya hukukçulardan itiraz

Ergenekon soruşturması kapsamında telefonları dinlenen, ancak hakkında daha sonra dava açılmasına gerek görülmeyen eski milletvekili Emin Şirin'le bir gazeteci arasındaki konuşmanın Ergenekon dosyasında yer almasına hukukçulardan itiraz geldi. Hukukçular, Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) göre hakkında dava açılmayan şüphelinin dinleme kayıtlarının imhası gerektiğini, kayıtların dosyada yer almasının tazminat nedeni olduğunu ifade etti.
İddianamenin bu şekilde ciddiyetten uzaklaştığı yorumunu da yapan hukukçular, ayrıca böyle durumlarda savcının üst makamı olan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) veya Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu'nun resen harekete geçip disiplin soruşturması yapabileceğini kaydetti.

Şirin'in 72 konuşması
Ergenekon iddianamesi eklerinde bulunan 429. numaralı klasörün içeriğine göre Şirin, 28 Ağustos 2007'de teknik takibe alındı. Şirin’in yaklaşık 9 ay süren teknik takibi, 72 ayrı konuşması deşifre edildi. Bu telefon konuşma dökümleri de klasörün 37. sayfasında başlayıp 212. sayfasına kadar sürdü. Şirin'in konuştuğu kişilerin ağırlıklı olarak gazeteci ve politikacı olmasının yanı sıra konuşmalarda hükümet karşıtı görüşlerin yer alması dikkat çekti. Ancak ne Şirin ne de Şirin'in telefonda görüştüğü kişiler, Ergenekon davası sanıkları arasında yer alıyor.
Şirin'in, Milli Gazete muhabiri Şaban Kalafat'la yaptığı konuşma da Ergenekon dosyasında yer alıyor. Söz konusu konuşmada Kalafat, Şirin'e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın şiir okuduğu gerekçesiyle yargılandığı dönemde avukatlığını yapan Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı'nın 2 hâkim ve 1 savcıyı "satın aldığını" anlattı. 

Dosyadaki dedikodular
Milliyet'in okurlarına dün "İddianamedeki garip dedikodu" başlığıyla duyurduğu konuşma kaydı Ergenekon davasının eklerinde yer alan telefon kayıtlarına ilişkin yeni bir tartışma başlattı.
Şirin hakkında dava açılmamasına rağmen "dedikodu" niteliğindeki bu bilginin dosyaya girmesi konusunda hukukçular şu görüşleri savundu:

'İmhası gerekir'
Eski Yargıtay 8. Ceza Dairesi Başkanı Naci Ünver: Soruşturma aşamasında telefonları dinlenen kişilerin konuşmalarının, o kişi hakkında dava açılmamışsa, takipsizlik kararı verilmişse, başka bir suçun izlendiği izlenimi vermiyorsa, suç oluşturmuyorsa ve özel hayata ilişkinse dosyada yer almaması gerekir. CMK'nın 137. maddesine göre, kayıtların savcı denetiminde imha edilmesi gerekiyor. Bu nedenle zarar gören kişilerin özel hukuk kuralları uyarınca hak aramaları söz konusu olabilir.
Eski Yargıtay 10. Ceza Dairesi Başkanı Şener Güngör: Ceza usulü açısından baktığımızda böyle bir şey olamaz. Dava dışındaki olayların, dosyaya nasıl girdiğini anlamak mümkün değil. Bir hukukçu olarak ben bunu anlayamıyorum.

'İddianame zayıfladı'
Prof. Dr. Köksal Bayraktar (Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Öğretim Üyesi): Bu şekilde iddianamede adı geçmeyen veya belirtilmeyen kişilerle ilgili konuşmaların yer alması kanuna aykırıdır. Bu bir aydır tartışılan bir konudur. CMK'nın genel ilkelerine ve ilgili maddelerine aykırıdır. Yasal şekilde elde edilmiş telefon konuşması iddianameyle ilgisi olmadığı anlaşılmasının ardından iptal edilip, ortadan kaldırılmalıdır. Bu da CMK'da yer alır. Şimdi bu durumda ilgili kişiler tazminat davası açabilirler, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu çerçevesinde savcıya karşı suç ihbarında bulunabilirler. Memuriyet görevini ihlalden yetkili merciler harekete geçmek zorundadır. Yani savcılık makamının bağlı olduğu üst makam harekete geçmek durumundadır. Bu nitelikteki bu iddianame kuvvetinden çok şey kaybetmiştir. 

Disiplin soruşturması Prof. Dr. Bahri Öztürk (Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi): Bu özel hayatın gizliliğini ihlal niteliği taşıdığı için taraflar tazminat talep edebilir. Ancak kişiler tazminatı devletten isteyeceklerdir. Çünkü savcıdan tazminat talep etmek kural olarak mümkün ama esas olarak mümkün değil. Aslında Avrupa Konseyi'nin görüşüne göre görevi kötüye kullanma dışında hâkim ve savcılardan tazminat istemek mümkün değildir. O nedenle bu tür tazminat talepleri devlet aleyhine olacaktır. Savcının üst makamı olan HSYK veya Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu resen harekete geçerek disiplin soruşturması yapabilir. Başsavcının da gerekli inceleme yapma yetkisi vardır.

Şirin kiminle, kaç kez görüştü?
Şirin'in telefon görüşmelerinin yer aldığı dizi pusulasına göre:
Gazeteciler Serdar Akinan (3), Can Ataklı (9), İsmail Küçükkaya (1), Aslı Aydıntaşbaş (1), Şaban Kalafat, (1) Aytunç Erkin (7), .
Siyasetçiler Gündüz Aktan (1), Cem Uzan (8), Gürbüz Çapan (1), Turhan Çömez (1), Ayseli Göksoy (1).
Eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş (2), hâkim Zeki Güngör (1), eski İstanbul Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürü Adil Serdar Saçan (1).
Ve diğerleri; Gamze Hatice Ünver (7), Bayan X (3), Suzan (1), X erkek şahıs (2), Fikret Akfırat (1), Murat (2), Gül (6), H. Şahin Dost (1), Murat Kışlalı (1), Hüseyin (1), Ayşe Ataklı (2), Özgür Polat (2), Fırat (2), Ali Islamaz (1), E. Rezzan Aydınoğlu (1), Fırat (1).