Siyaset İslama en uygun yönetim demokrasi

İslama en uygun yönetim demokrasi

25.07.2000 - 00:00 | Son Güncellenme:

İslama en uygun yönetim demokrasi

İslama en uygun yönetim demokrasi


Avrasya İslam Şura'sına katılmak için Saraybosna'ya gelen Diyanet İşleri Başkanı, "Cumhuriyetten dönüş olamaz" dedi


       Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz, "İslama en uygun yönetim tarzı demokrasidir. Halkın kendi kendini idare ettiği demokrasiden daha iyi bir yönetim tarzı olamaz. İslamın ruhuna en uygun olan da budur" dedi.
       Saraybosna'da bugün başlayacak 4. Avrasya İslam Şurası'na katılmak için dün İstanbul'dan uçakla Bosna'ya giden Yılmaz, Atatürk Havalimanı'nda gazetecilerin sorularını yanıtladı.
       Yılmaz, son günlerde İslam ve demokrasi üzerine tartışmalar yaşandığının hatırlatılması üzerine, "Türkiye, mutlakiyeti ve meşrutiyeti yaşadı. Şimdi Cumhuriyeti yaşıyor. Artık sosyal hadiselerde geri dönüş yoktur. İslama en uygun yönetim tarzı da demokrasidir" diye konuştu.
       Bir soru üzerine Din İşleri Yüksek Kurulu'na kadın üye atanacağını belirten Yılmaz şunları söyledi:
       "Bu konuyu çarpıtmak isteyenler var. Sanki biz, 'bir kadın olsun da ne olursa olsun' diyoruz. Böyle bir hava yaratılmaya çalışılıyor ama öyle değil. Kadın üye üniversitelerden, akademisyen, işinin uzmanı ve ilahiyatçı olacaktır."
       Toplantıda İslamda yeniden yapılanma konusunun da ele alınacağını belirten Yılmaz, "reform" ifadesi yerine, "ihya", "yenilikçilik", "yeniden yapılanma" ifadelerini tercih ettiğini belirterek şu görüşleri dile getirdi:
       "Reform, ifadesi bana ait değil. Bir gazeteci arkadaş öyle yazmış. İslam dininde reform olmaz. Biz doğruları, İslamın özünde ve ruhunda olan şeyleri söylüyoruz. Reform ifadesine karşı çıkmamın nedeni bu. Zamanla gelenekler, görenekler dinin yerine almış, bir Müslüman imajı meydana gelmiş.
       Vatandaşlar ve yabancılar, bu müslümanlara bakarak, İslamı öyle değerlendiriyorlar. Gerçek İslam'ın yüzünü ortaya koyarak halkımızı aydınlatmaya çalışıyoruz. Niyetimiz halistir ama eleştirenler olacaktır. Bu eleştiriler, ilim adına olursa, başımızın üzerinde yeri var."
       Yılmaz, "resmi tefsir" yapılamaz yorumlarının amıstılması üzerine de sözlerini şöyle sürdürdü:
       "Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yazdırmaya başlattığı bir tefsir var. Diyanet İşleri Başkanlığı yaptırdığı için 'resmi' denmiş olabilir. Diyanet, devletin bir kurumu ve parçasıdır. Bu tefsir için ilim heyeti tarafından yapılacak bir tefsirdir. İslam dünyasının karşı çıkacağını sanmıyorum. Aksine memnun olacaklardır, onlara da örnek olacak bir olacaktır."

İslam şurasına kimler katılıyor

       Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz'ın "Avrasya İslam Şurası Teşkilat Başkanı" olarak yöneteceği şuraya Diyanet görevlileri dışında şu kişiler katılacak:
       1) Allahşükür Paşazade: Azerbaycan - Kafkas Müslümanları Dini İdaresi Başkanı - Şeyhülislam.
       2) Ravil Gaynüddin: Rusya Federasyonu Müftüler Konseyi Başkanı - Moskova Müftüsü
       3) Mehmet Emin Aga: Batı Trakya İskeçe Müftüsü
       4) Dr. Mustafa Efendi Ceriç: Bosna - Hersek Reisu'l Ulema
       5) Absattar Derbisali: Kazakistan Dini İdaresi Başkanı
       6) Erkin Duanayev: Kazakistan Din İşleri Başkan Yardımcısı
       7) Talat Tacettin: Rusya Federasyonu ve Avrupa Kısmı Müslümanları Ruhani Lideri - Şeyhülislam
       8) Şevko Ömerbasiç: Hırvatistan Müslümanları Müftüsü
       9) Dr. Said Ahmedov: Tacikistan Din İşleri Komitesi Başkanı
       10) Jolbors Jokobekov: Kırgızistan Dini Komite Başkanı
       11) Emirali Ablayev: Kırım Müslümanları Müftüsü
       12) Prof. Murat Karriyev: Türkmenistan Din İşleri Başkan Yardımcısı
       13) Mustafa Hacı: Bulgaristan Müslümanları Başmüftüsü
       14) Osman Necat: Romanya Müslümanları Müftüsü
       15) İdris Demiroviç: Karadağ İslam Meşihat Başkanı
       16) Mahmut Kamaşidze: Batum Müftüsü
       17) Prof. Mevlüt Dudiş: Sancak Gazi İsabey Medresesi Müdürü
       18) Hamdija Yusufspahiç: Belgrad Müftüsü
       19) Recep Boja: Kosova Meşihat Başkanı
       20) İbrahim Şerif: Batı Trakya Gümülcine Müftüsü
       21) Sedat Karadayı: Batı Trakya Vaaz ve İrşat Kurulu Başkanı
       22) Muammer Zukorliç: Sancak İslam Birliği Başkanı
       23) Şefig A. Pişihaçev: Kabardey - Balkarya Müftüsü
       24) İsmail Berdiyev: Karaçay - Çerkesya Müftüsü
       25) Albir Kırganov: Çuvaşistan Müftüsü
       26) Birtan Aşıkferki: Prizren Sinan Paşa İmam Hatibi
       27) Beher Bejko: Arnavutluk Dinler Komitesi Başkanı
       28) Hasan Adomas: Litvanya Müslüman Tatarları Cemiyeti Başkanı
       29) Behicüddin Şehabi: Makedonya İslam Birliği Kültür Müşaviri
       30) Yakup Selimovski: Makedonya Cumhuriyeti İslam Birliği
       31) Prof. Vasım Memedaliyev: Baku İlahiyat Fakültesi Dekanı
       32) İsmail Aleksandroviç: Belarus Müslümanları Müftüsü
       33) Sovyethan Pazal: Moğolistan İslam Cemiyeti Başkan Yardımcısı
       34) Cafer Pançayev: Saint - Petersburg Müftüsü
       35) Osman İshakov: Tataristan Müftüsü
       36) Jan Yahya Sobolowski: Polonya İslam Dini Yüksek Konseyi Başkanı
       37) Cemal İlktaç: KKTC Din İşleri Dairesi Başkan Vekili
       38) Kumail Morina: Kosova İslam Birliği Başkan Yardımcısı
       39) İbrahim Malanoviç: Slovenya Meşihat Başkanı
       40) Hacı Zakir Ziya: Voyvodina İslam Meşihatı Başkanı
       41) Selman Musaoğlu: Kafkas Müslümanları Din İdaresi Başkan Yardımcısı
       42) Dr. Mekki Hüseyin Hamadan: Irak
       43) Prof. Ramazan el- Buti: Suriye
       44) Hüccetülislam Mescet Ccemai: İran
       45) Durak Pusmaz: Üsküp Din Hizmetleri Müşaviri
       46) Prof. Hasan Kamil Yılmaz: Türkiye
       47) Prof. İlber Ortaylı: Türkiye
       48) Necati Tayyar Taş: İstanbul Müftüsü
       49) Mustafa Çalışkan: Köstence Din Hizmetleri Ataşesi

Hedef: Farklı dinler arasında hoşgörü

       RUŞEN ÇAKIR - SARAYBOSNA
       Diyanet İşleri Başkanlığı'nın atakları sürüyor. Uzun bir suskunluk döneminden sonra dinler arası diyalog, Avrupa Birliği'ne uyum gibi konularda uluslararası toplantılar düzenleyen; Vatikan'da Papa II. Jean - Paul'ü ziyaret eden; Fetva Yüksek Kurulu'na ilk kez bir kadın üye atamaya hazırlanan ve Kuran'ın günün gerekleri ve bilimsel gelişmeler ışığında yeni bir tefsirini hazırlatan Diyanet, şimdi de Avrasya'daki değişik Müslüman topluluklardan dinadamlarını Saraybosna'da bir araya getiriyor.
       Holiday Inn Oteli'nde dört gün sürecek olan toplantının adı "Dördüncü Avrasya İslam Şurası Teşkilatı Toplantısı." Söz konusu teşkilatta Orta Asya, Kafkasya, Balkanlar, Avrupa ve Ortadoğu'nun Müslüman ülkeleri ve toplulukları üst düzey dinadamları, ilahiyatçı ve uzmanlarca temsil ediliyor. Türkiye'nin girişimiyle kurulan Avrasya İslam Şurası'nın başkanlığını Yılmaz yürütüyor.
       İlk kez bir toplantısını Türkiye dışında gerçekleştirecek olan Şura'da ana tartışma konuları şunlar: 21. yüzyılda nasıl bir din eğitimi ve dini yayıncılık; farklı dinlerin barış içinde bir arada yaşamasının yolları ve farklı dinler arasında diyalog ve hoşgörünün tesis edilmesi.
       Toplantıda İslam'da kadının yeri; İslam ve Kuran'ın çağın gereklerine göre yeniden yorumlanması ve Müslümanların azınlıkta olduğu ülkelerde hak ve özgürlüklerinin geliştirilmesi gibi konuların da ele alınması bekleniyor.
       Toplantının 50'yi aşkın katılımcısı arasında Azerbaycan - Kafkas Müslümanları Şeyhülislamı Allahşükür Paşazade, Rusya Federasyonu Müftüler Konseyi Başkanı ve Moskova Müftüsü Ravil Gaynüddin, İskeçe Müftüsü Mehmet Emin Aga, Rusya Federasyonu ve Avrupa Kısmı Müslümanları Ruhani Lideri Talat Tacettin gibi isimler dikkat çekiyor.
       Son dönemde Türk işadamlarının çalışma ruhsatını iptal eden ve Türk okullarının bir kısmını kapatan Özbekistan'dan kimsenin gelmeyecek olması toplantının siyasi boyutunu da gözler önüne seriyor. Ayrıca Rusya Federasyonu ile bir kısım Orta Asya cumhuriyetinin "radikal İslamcılığa karşı işbirliği" konusunda ortak inisiyatif geliştirmelerinin toplantıyı nasıl etkileyeceği de merakla bekleniyor.