‘Türk milleti adına’ demek Anayasa emri

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, Ankara’daki otobüs fiyatlarının indirilmesine yönelik yargı kararını eleştirirken söylediği, “Kararı verirken ‘millet adına’ diyor ama hesap vereceği bir merci yok. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir yaklaşım yoktur” sözleri, yargı kararlarında bu ifadenin neden kullanıldığı tartışması yarattı. Anayasa’da yer alan ve mahkemelerin uzun yıllardır kararlarında yer verdiği bu ifadenin kullanımının, 2005’te Ak Parti tarafından yasalaştırılan Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) zorunlu tutulduğu ortaya çıktı.

Erdoğan, geçen hafta, Ankara ve İzmit’te yaptığı konuşmalarda, yargı kararlarını eleştirirken, kararlarda yer verilen ‘Türk milleti adına’ ifadesine vurgu yaptı. Erdoğan, Ankara’da yaptığı konuşmada, “Kararı verirken ‘millet adına’ diyor ama hesap vereceği bir merci yok. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir yaklaşım yoktur” dedi. Önceki gün de Kocaeli’nde konuşan Erdoğan bu kez “Yargı kararı alırken en sonunda ’millet adına’ der. Hangi millet adına” ifadelerini kullandı. Erdoğan böylece, bir yandan da parlamentonun HSYK’ya ve Anayasa Mahkemesi’ne üye seçmesine yönelik anayasa değişikliği paketi konusunda mesaj verdi.
Erdoğan’ın bu eleştirileri, bazı köşe yazarları tarafından da yinelendi. Kararlarında ‘Türk milleti adına’ ifadesini kullanan yargının, millet adına karar vermediği, milletin taleplerine ters kararlara imza attığı gibi yorumlar yapıldı.
Daha önce bu ifadenin kararlarda kullanımını eleştiren Yargıtay Onursal Başkanı Sami Selçuk da, jüri sistemine dayanmayan Türkiye’nin sisteminde, mahkemelerin verdikleri kararlarda bu ifadenin kullanımının yanlış olduğunu kaydetmişti.
Tartışmaların odağındaki “Türk milleti adına” ifadesi, anayasada geçiyor. Anayasanın “yargı yetkisi” başlıklı 9. maddesinde “Yargı yetkisi, Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır” düzenlemesi yer alıyor.
Ak Parti’nin iktidarda olduğu 2005’te yürürlüğe giren yeni CMK’nın 232. maddesinde ise ceza davalarına bakan mahkemeler bu ifadeyi kullanması konusunda zorunlu tutuluyor. Maddede, “Hükmün başına, ‘Türk milleti adına’ verildiği yazılır” ifadesi yer alıyor.

İşte o maddeler
ANAYASA MADDE 9: Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.
CMK MADDE 232/1: Hükmün başına, “Türk Milleti adına” verildiği yazılır.

Erdoğan’a, İsveç Başbakanı’ndan ‘üzgünüm’ telefonu
İsveç Başbakanı Fredrick Reinfeldt dün akşam Başbakan Erdoğan’ı telefonla arayarak Ermeni tasarısı ile ilgili üzüntülerini iletti. Kararın iç politika hesaplarından kaynaklanan bir girişim olduğunu belirten Reinfeldt, “Bu kararın hiçbir yaptırım gücü yok.İlişkilerimize gölge düşürmemesi için gerekenleri yapmaya hükümet olarak hazırız” dedi. Erdoğan ise İsveç hükümetinden kararı telafi edici adımlar atmasını beklediklerini söyledi.