Tatil köyü değil cezaevi

Adalet Bakanlığı'nın altı kentte yapımını başlattığı dublex villalardan oluşan F tipi cezaevleri, bir yılda tamamlanacak.


Ercüment İşleyen

Adalet Bakanlığı, "cezaevleri ayıbından" kurtulmak için atağa kalktı. Toplam 14 trilyon liralık yatırımla altı ayrı kentte dublex villalardan oluşan F tipi cezaevi inşaatına başlandı.
Tatil köyünü andıran yeni cezaevlerinde mahkumların kalacağı dubleks dairelerin alt katında mutfak, salon, tuvalet, banyo ve duş, üst katında ise yatak odaları bulunuyor. Her dairede kendine ait özel havalandırma bölümü de yer alıyor.
Cezaevlerinin kötü koşulları nedeniyle Türkiye'nin Batı'da insan hakları notunun düşmesi üzerine Adalet Bakanlığı geçen yıl özelleştirme kapsamında bir kamu kuruluşu olan TÜSTAŞ aracılığıyla cezaevleri islah programını uygulamaya soktu.
İnternet aracılığıyla dünyadaki cezaevleriyle ilgili tüm yayınlar tarandı, yurt dışına giden heyetler gelişmiş Batı ülkelerinin cezaevi sistemlerini inceledi. Uluslararası İnsan Hakları kuruluşlarıyla da görüşmeler yapan TÜSTAŞ, "F Tipi Cezaevleri" yapılmasına karar verdi. Projelerin tamamlanmasından sonra Ankara, Bolu, Edirne, İzmir, Kocaeli, Tekirdağ'da bir yıl içinde anahtar teslimi yapılacak altı yeni cezaevinin inşaatı başladı. Aralık 1999'da sekiz yeni F tipi cezaevi inşaatına da start verilecek. Mevcut 40 E tipi cezaevi de revize edilecek.
F tipi cezaevleri, her biri bağımsız dublex dairelerden oluşuyor. Koğuş sisteminin bulunmadığı F tipi cezaevlerinde, tek ve üç kişilik evler inşa ediliyor. Cezaevlerinde, yasal değişiklik halinde iyi hali görülen mahkumların eşleriyle kalabilecekleri ayrı evler de inşa ediliyor.

Firar etmek imkansız

F tipi cezaevleri, mahkumlara sağladığı konforun yanısıra yüksek güvenlik sistemleriyle de öne çıkıyor. Cezaevleri adeta beton bir kafesin içine yerleştiriliyor. Tabanı ve çevresi 1.5 metre kalınlığında beton engellerle sarılan cezaevi, tünel kazarak firar etmeyi tümüyle olanaksız hale getiriyor.
F tipi cezaevlerinin güvenlik sisteminin ana damarını ise ısıya duyarlı termal güvenlik telleri oluşturuyor. Cezaevlerini saran termal teller, yaklaşan her türlü canlıyı saptayıp alarm veriyor.
Cezaevlerinin üçüncü güvenlik sistemini ise kameralar oluşturuyor. Dairelerde yatak odalarının bulunduğu üst katlar dışındaki tüm bölümler kameralarla izleniyor. Böylece mahkumların attıkları her adım takip edilebiliyor.
Tümü kent merkezlerinin dışına inşa edilen cezaevlerinin çevresinde 300 metrelik bir yapılaşma yasağı da bulunuyor.
Cezaevlerinin yapımında hiç tuğla kullanılmıyor ve tüm yapılar blok betonlardan, çerçeve ve kapılar ise çelikten yapılıyor. Bugüne kadar cezaevlerinde yaşanan isyan eylemlerinde ranza demirlerinin kullanılması gözönünde bulundurularak, yataklar da beton yuvalar içine yerleştirilecek.

Bir yılda tamamlanacak

TÜSTAŞ AŞ Genel Müdürü Hikmet Taşyürek, ihalelerin genel klasik yöntemlerle yapılması halinde 24 trilyon liraya malolacağını belirterek, uyguladıkları yöntemle Adalet Bakanlığı'nın 10.5 trilyon lira kar ettiğini ve inşaatların bir yıl içinde tamamlanmasının garanti altına alındığını vurguluyor. F tipi cezaevlerinin benzerlerinin sadece gelişmiş Avrupa ülkeleri ve ABD'deki bazı eyaletlerde bulunduğuna dikkat çeken Taşyürek, "Dünya Bankası kredisi normlarında yapılan cezaevleri, Türkiye'nin Batı'da cezaevi koşulları nedeniyle bugüne kadar karşılaştığı eleştirileri de bitirecek" diyor.