Yüz binlerce evde dün yas vardı. ÖSS'yi kazanan 953 bin adaydan 700 bini açıkta kaldı. Üniversiteyi kazananlardan ilk 5 tercihine yerleşip gerçekten mutlu olanların sayısı ise 30 bini geçmez. Zaten sınav sonuçları da, kazandı gibi gözükenlerin, sonraki yıllarda şanslarını yeniden denediklerini açıkça ortaya koyuyor.
Dikkat çeken en çarpıcı sonuç ise 5 bin 692 lise birincisinden bin 581'inin açıkta kalması. Yani hiçbir yeri kazanamamaları. Sadece bu veri bile sınav sisteminin sil baştan yeniden ele alınması için yeter de artar. Ama sıkı durun. Her biri vay be dedirtecek daha pek çok veri var. İşte bazıları:
* Liseyi bu yıl bitiren adayların kazanma oranı yüzde 21'de kalırken, bu oran önceki yıllarda yerleşemeyenlerde yüzde 36'ya, daha önce üniversiteye yerleşmiş olanlarda yüzde 33'e, bir yükseköğretim kurumunu bitirmiş olanlarda ise yüzde 35'e çıktı. Anlayacağınız yeni mezunların yüzde 79'u açıkta kalırken bu işten en karlı çıkan sektör dershaneler oluyor...
* Meslek liseleri için üniversiteye girmenin hayal olduğu bir kez daha belgelendi. Devlet fen liselerinden mezun olanların yüzde 74'ünün, özel fen liselerinden mezun olanların yüzde 67'sinin, anadolu liselerinden mezun olanların yüzde 57'sinin üniversiteli olduğu bir ortamda, endüstri meslek liselerinden mezun olanların sadece ve sadece yüzde 2.2'si 4 yıllık fakülteleri kazanabildi. Kazanma oranı diğer bazı liselerde ise şöyle: Süper liseler yüzde 48, kolejler yüzde 47, öğretmen liseleri yüzde 46, Açık Lise yüzde 9.7, klasik liseler yüzde 10.7...
* 700 bin öğrenci açıkta kalırken, 20 bine yakın kontenjanın boş kalması da bir başka ilginç nokta oldu. Vakıf ve KKTC üniversiteleri gibi devlet üniversiteleri de kontenjanlarını dolduramadı. Boş kalan yerlere ekim ayı başında ek kontenjanla öğrenci alınacak.
* Açıköğretim programlarına 4 yıllık fakültelerden daha fazla öğrenci yerleştirildi!
* Şampiyon öğrencilerin tercihi ODTÜ, Boğaziçi, Bilkent ve Sabancı oldu.
* Kızlar erkeklere göre daha başarılı oldu. Erkeklerin yüzde 28.7'si üniversiteli olurken, aynı oran kızlarda yüzde 32.8'e çıktı.
* Genel başarı sıralamasında dershane dopingli iller İzmir, İstanbul ve Ankara ilk 5'e girerken, Yalova, Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu ikinci bir deprem şoku da üniversite sınavında yaşadı. Depremzede illerde başarı oranı önceki yıllara göre yarı yarıya düştü. Mardin, Hakkari, Şırnak ise şaşırtmadı. Her yıl olduğu gibi yine son sıraları paylaştılar.
Özetin özeti: Üniversite giriş sisteminin her açıdan tartışılma zamanı geldi de geçiyor. Lise birincileri hiçbir yeri kazanamıyor, kazandım diye sevinenler ertesi yıl öğrenim gördüğü üniversiteyi bırakıp bir başkasına geçiyor. Son sınıf öğrencileri ise dershane sektörünü beslercesine sapır sapır dökülüyor. Ankara ise olup bitenleri her zamanki gibi sadece izlemekle yetiniyor. Oysa ortaya çıkan her sonuç, köklü bir eğitim reformu gerektirecek önemde!..
Yazara E-Posta: aguclu@milliyet.com.tr