Cem Kılıç

- Çalışma hayatına yeni giren kadınların yüzde 86-88’i anne olduktan sonra da çalışmaya devam etmek istiyor.
- Çalışan kadınların yüzde 36,4’ü iş ve aile yaşamı arasında çatışma yaşıyor.
- Çalışan kadınların yüzde 21’i ev işleri ve çocuk bakımı tüm zamanlarını aldığı için işten ayrılıyor.
- Anne olduktan sonra işten ayrılanların gerekçeleri: yüzde 32’si çocuğa bakacak kimse olmadığı için, yüzde 10,5’i çocuk bakım masrafları yüksek olduğu için.
- Çalışma hayatından ayrılan kadınların yüzde 32,2’si esnek çalışma, çocuk bakımı desteği, izinlerin artması, ev işlerinde yardımcı olunması durumlarında çalışmaya devam edebileceğini ifade ediyor.
- Yoğun çalışma hayatı nedeniyle evlenmekte/anne olmakta geciken kadın oranı yüzde 19,7, ailesi ile yeteri kadar ilgilenemeyen kadın oranı yüzde 28,4 (Toplam: yüzde 48,1).

İşsizlik sigortası uygulanmaya başladığı günden bu yana verdikleri ve vermedikleriyle sürekli tartışılıyor. Hayata geçirildiğinde “çalışanların rüyası gerçek oldu” şeklinde yorumlanan işsizlik sigortasının, işsizler lehine çok da olumlu sonuçlar doğurduğunu söylemek güç. İşsizlik sigortasından yararlanmak, katı kriterler nedeniyle zor.

Üst sınır var
İşsizlik sigortasına, çalışanların prime esas kazançları üzerinden yüzde 1 oranında prim ödeniyor. Dolayısıyla ücreti yüksek olan çalışandan yüksek, ücreti düşük olan çalışandan düşük prim alınıyor. Ancak konu işsizlik sigortasından yararlanmaya geldiğinde, işsizlik parası yüksek ücret alan çalışanın aldığı son ücret üzerinden hesaplanmıyor. Çünkü işsizlik parasında üst limit var. Ücreti ne kadar yüksek olursa olsun işsiz kalan kişi işsizlik sigortasından en fazla 747.43 TL para alabiliyor. Dolayısıyla ücreti 2 bin 500 TL olan kişi de, aynı işsizlik parasını alıyor, 5 bin TL olan da...

Ödenek sınırı değişmeli

SORU: 1999 yılının 11. ayında sigorta girişim var. Bugüne kadar 3800 gün primim birikti. Şu an çalıştığım atölyeden kıdemim alıp, ayrılmak istiyorum, işveren tazminatımı verir mi?
Ahmet Ünlü

CEVAP: 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü koşullarının sağlanması durumunda kıdem tazminatı alabilir yazısıyla işverene başvurduğunuzda kıdem tazminatına hak kazanılıyor. Ancak burada çok önemli bir tarih var. 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanların 15 yıl sigorta ve 3600 günle kıdem tazminatı alarak işinden ayrılma hakkı bulunmuyor. Şu an için kıdem tazminatını alamazsınız. Ancak; emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Bu durumda siz de iki şekilde kıdem tazminatı alıp işten ayrılabilirsiniz:
7000 güne tamlayacağınız tarihte veya gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, Kasım 2024 tarihinde 25 yıllık sigorta sürenizi tamamlayarak.

25 yıl önceden Bağ-Kur başlamaz

SORU: Annem kendi mahallemizde 25 yıldır bazen sigorta bazen de emlak işleri yaptı. Kendi adına vergi kaydı var, yani esnaf. Ancak bugüne kadar sosyal güvenlik adına hiçbir şey yapmadı. Ne sigorta ne de Bağ

Türkiye’de 250’den az kişi istihdam eden ve yıllık bilançosu 40 milyon TL’yi aşmayan şirketler küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) olarak adlandırılıyor. İstihdam yaratan, ekonomiye hayat veren ve genellikle hizmet sektöründe yer alan KOBİ’ler aynı zamanda girişimciliği de özendiren yapılanmalar. Yani sadece istihdam yaratmakla kalmıyorlar, aynı zamanda girişimci de üretiyorlar.
Bu açıdan bakıldığında KOBİ’lere ve girişimciliğe destek verilmesi hem işsizlere iş yaratmak, hem de işsizleri girişimci haline getirmek açısından çok önemli.
Dünyada da istihdamın önemli bölümü KOBİ’lerde gerçekleşiyor. OECD’nin geçen hafta yayımladığı “Bilim, Teknoloji ve Endüstri” raporuna göre, yeni şirketler ve KOBİ’ler istihdam yaratılmasına büyük etken oldukları gibi, finansal olarak desteklenmeleri durumunda, istihdam artışının kalıcı hale gelmesi açısından da kritik öneme sahipler. Bunun yanı sıra, KOBİ’lerin ödeme güçlükleri yaşamaları halinde, özellikle çalışanların ve şirketin belirli ölçüde korunmasına yönelik düzenlemelerin genişletilmesi istihdam artışını kolaylaştırıyor.

Büyük gücünüz var
OECD Raporuna göre dünyada yeni şirketler (kuruluş tarihi 5 yıldan eski olmayan) son

Ekim ayını kurban bayramı ve iki gün sonra kutlayacağımız Cumhuriyet Bayramı nedeniyle tatillerle dolu geçirdik. Bayram tatilinin hafta sonuyla birleşince 9 güne uzaması, ‘acaba çok mu tatil yapıyoruz’ sorusunu akıllara getirdi, diğer ülkelerle mukayeseler yapılmaya başlandı.
Evet resmi tatil gün sayısı yüksek olan ülkelerden birisiyiz. Ancak bu durum AB ülkelerinde de hemen hemen aynı. Türkiye’de, hafta sonu tatil günü olan pazar günü dışarıda bırakılırsa resmi tatil günü sayısı 13.5 gün. AB ülkelerinde resmi tatil günleri en çok olan ülkeler ise 11 günle Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve İtalya, 12 gün ile Slovenya, İspanya ve Avusturya, 13 gün ile Malta ve en yüksek süre olan 14 gün ile Slovakya. Yani bu ülkelerle aramızda çok da büyük farklılıklar yok.

Yasa ‘haftada 45 saat’ diyor
Tatil konusunu ele alırken, asıl üzerinde durmamız gereken konu “ne kadar çalıştığımız?” olmalı. Çalışma süreleri açısından bakıldığında Türkiye’nin durumu pek parlak değil. Ülkemizde yasal olarak çalışma süresi bir hafta için 45 saat olarak belirlenmiş durumda.
Oysaki EUROSTAT verilerine baktığımızda, Türkiye’de çalışanların bir hafta içerisinde yaklaşık 47 saatlik bir çalışma yaptıkları

SORU: 1987 yılının son ayı yani Aralık ayında memuriyete girdim ancak daha sonra daha yüksek ücretli bir iş bulduğum için sigortalı olarak çalışmaya başladım. Acaba devlette çalıştığım yaklaşık 6 ay sigortadan emekli koşullarımı etkiler mi? Sigorta başlangıcım devlette işe başladığım tarih olur mu? Cenk Ütücü

CEVAP: Sigorta başlangıç tarihi, uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) ilk defa prim ödenen gündür. Memuriyete başladığınız tarihte devlet tarafından adınıza uzun vadeli sigorta kollarına prim ödendiğinden, o tarih 4-a yani sigorta (SSK) için de başlangıç kabul edilir. Buna göre hesaplarsak; SSK koşullarıyla, 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartına tabi olursunuz. Ancak belirtmekte yarar var, bu üç koşulu birlikte yerine getirdiğiniz tarihte emekli olabilirsiniz.

Eşi doğum yapan erkeğe izin yok
SORU: Bir taşımacılık firmasında 6 yıldır sigortalı olarak çalışıyorum. Eşim önümüzdeki ay doğum yapacak, kendisi sigortalı değil, ev hanımı. Ben eşim doğum yaptığında izin kullanabilecek miyim? İşyerinin insan kaynaklarına bildirmeli miyim?
Ahmet Taylan

Kanada Rotman İşletme Okulu’na bağlı Martin Refah Enstitüsü 2004’ten bu yana ilginç ve bir o kadar önemli bir soruya yanıt arıyor: “Ülkelerin yaratıcılığı ölçülebilir mi?”
Yaratıcılık büyük ölçüde soyut bir kavram olduğundan başlangıçta araştırmaya kuşkuyla yaklaşabilir. Ancak elde edilen sonuçlara bakıldığında, ülkelerin sahip oldukları yaratıcılık skorlarının gelişmişlik seviyesi ile paralel gittiği görülüyor.
Türkiye’nin de içerisinde olduğu 82 ülke arasında yaratıcılığı ölçmeyi amaçlayan endeksin “ekonomik gelişmenin 3T’si” olarak adlandırılan üç temel unsuru var: “Yetenek (talent)”, “teknoloji (technology)” ve “tolerans (tolerance)”.
Yetenek listesinin zirvesinde İskandinav ülkeleri var. Finlandiya ve İsveç ilk iki sırada, Danimarka dördüncü ve Norveç altıncı. Toplam yaratıcılık skorlarına bakıldığında da, söz konusu ülkeler ilk on içerisinde. Yaratıcılık skorunun en düşük olduğu ülkeler ise Güney Asya’dan. Vietnam, Pakistan, Endonezya ve Kamboçya listenin sonunda yer alıyor. Bu ülkelerde genel olarak insan gücü kaynağı fazla eğitimli değil ve yaratıcı işkollarında çalışanların sayısı da oldukça az.

Gelelim Türkiye’ye...
Yetenek eksikliği ülkemiz açısından

Özel hastaneler sigortalıdan artık 2 kata kadar ilave ücret talep edebiliyor. SGK, kendi internet sayfasına koyduğu özel bir yazılımla, sigortalıların kaç TL ilave ücret vereceğinden, hekimlerin özgeçmişlerine kadar önemli bilgiler sunuyor

2008 yılında yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu önemli yenilikler getirdi. Bunların en önemlisi, herkesin sağlık sigortası kapsamına alınması ve artık sigortalıların da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşma imzalayan özel hastanelere gidebilmesiydi.
Özel hastane kapısı sigortalılara açıldı ancak işin aslına bakarsak sadece aralandığını söyleyebiliriz. Kanuna göre, vakıf üniversiteleri ve özel hastaneler, sigortalılardan fark ücreti alabiliyor.
İlave ücreti belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu’nda. Bakanlar Kurulu bu yetkisiyle sigortalılardan alınacak fark ücretin tavanını belirliyor.

Tavan yüzde 200’e çıktı
2008 yılında, Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanarak ilk olarak ilave ücret oranını yüzde 30’a çıkardı. Zaman içinde bu oran, yine Bakanlar Kurulu kararlarıyla yüzde 70’e ve ardından yüzde 90’a çıktı. Ancak fark ücreti konusundaki tırmanış hız kesmedi ve 2013 yaz aylarının başında çıkarılan