Dilara Koçak

Uyku saatinizi erteleyip yatağa geç girdiğiniz günler bu aralar çok sık oluyor mu? Düzenli uyumak gün içinde kendinizi daha iyi ve zinde hissetmenize yardımcı oluyor. Elbette tek faydası bu değil, gece geç uyuduğunuzda tüm metabolizmanız bu durumdan etkileniyor. Öyle ki sirkadiyen ritim yani biyolojik saatiniz düzensiz olduğunda bazı hastalıklara davetiye çıkarıyor olabilirsiniz. Ben de bu yazımda uyku-uyanıklık döngüsü ile ilgili yapılan güncel araştırmalardan bahsetmek istiyorum.

İnsülin direnci riskini artırıyor

Experimental Physiology dergisinde geçtiğimiz günlerde yayınlanan araştırma, uyku uyanıklık döngülerinin metabolik farklılıklara neden olduğunu ve vücudunuzun enerji kaynakları tercihini değiştirdiğini belirtiyor. Araştırmacılar, gece geç saate kadar ayakta olanların, enerji için yağ kullanma yeteneklerinin azaldığını, bu durumun vücutta yağ artışına sebep olabileceğini ve tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabileceğini belirtiyor. Güne erken başlayanların ise fiziksel olarak daha aktif oldukları ve gün

Ruh ve beden sağlığı tam olarak bir bütün. Sonbaharda yakınmalar arttı. Yemek seçimleriniz depresyon, anksiyete ve stresi tedavi edemez veya iyileştiremez; ancak çeşitliliğin olduğu, yeterli ve dengeli bir beslenme planı ruh sağlığınızı desteklemeye yardımcı olabilir.

Yarın 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü... Günlük yaşam temponuzda ruh sağlığınız ne durumda hiç düşündünüz mü? Çoğu kişi bedensel bakımdan sağlıklı olmasını önemserken ruh sağlığını göz ardı edebiliyor. Oysa Dünya Sağlık Örgütü sağlık tanımını, bedenen, ruhen ve zihnen tam bir iyilik hali olarak belirtiyor. Ruh ve beden sağlığı tam olarak bir bütün de diyebiliriz. Sonbaharı yarılamışken “ruh halim oldukça değişken, psikolojim iyi değil” gibi şikayetleri çok sık duymaya başladığımı belirtmek istiyorum. Yemek seçimleriniz depresyon, anksiyete ve stresi tedavi edemez veya iyileştiremezken, çeşitliliğin olduğu, çoğunlukla minimum düzeyde işlenmiş ürün içeren bir yeterli ve dengeli bir beslenme planı, ruh sağlığınızı desteklemeye

1 Ekim Dünya Kahve Günü’ydü. Dünyada neredeyse her yıl yaklaşık 7 milyon ton kahve tüketildiğini biliyor musunuz? Türkiye ‘çay ülkesi’ olarak biliniyor olsa da kahve tüketimimi konusunda da son derece iddialı. 2011 yılında yıllık kahve tüketimi kişi başına 350 gramken, 2021 yılı verilerinde kişi başına 1.1 kilograma yükseldiği biliniyor. Yani Türk halkı olarak kahveyi en az çay kadar sevdiğimiz ve tükettiğimiz bir gerçek. Ancak her şeyde olduğu fazla tüketimine dikkat! Yetişkinler için önerilen, tüketilebilecek kafein miktarının günlük 300-400 mg. olduğunu belirtiliyor. Bunu da yaklaşık 3-4 fincan kahveye eşdeğer olarak düşünebilirsiniz. Bu durum, kişiden kişiye göre de değişebilir, çünkü her bireyin kafein tolerasyonu farklı. Sizi rahatsız etmeyen miktarların, bir başkası için sorun yaratabileceğini unutmayın. Peki kahve ile ilgili yapılan güncel çalışmalar ne söylüyor?

‘Zamanı olur mu?’ demeyin

Bazıları kahveyi sabah daha enerjik hissetmek için tercih ederken,

Dünyamız alarm veriyor, yardıma ihtiyacım var diyor. Bu çağrıya herkesin kulak vermesi gerekiyor. Gıda kaybı ve israfı konusunda halkı bilinçlendirmek de o yüzden büyük önem taşıyor. Daha iyi üretim, daha iyi beslenme, daha iyi bir çevre ve daha iyi bir yaşam mümkün.

Gıda israfını önlemek için neler yapıyorsunuz? Her yıl 29 Eylül Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü olarak değerlendiriliyor. Bu önemli günün amacı gıda kaybını ve israfını azaltmanın önemini vurgulamak ve hem kamu hem de özel sektörü harekete geçirmek. Proje destekçisi olduğum Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) , gıda kaybı ve israfı ile bunların etkileri hakkında farkındalığı artırmak ve davranış değişikliği yaratabilmek amacıyla özel sektör, sivil toplum ve akademiyle iş birliği içinde çalışmalarına devam ediyor. 16 Ekim Dünya Gıda günü öncesinde, gıda israfını bir kez daha değerlendirmek istedim. Gıda kaybı ve israfını önlemek konusunda halkı bilinçlendirmek de çok kıymetli;

Dünya üzerinde neredeyse her yaşta kanser vakalarının arttığını biliyor musunuz? Peki bu artışın sebebi neler ve beslenme ile nasıl bir ilişkisi var hadi bugün biraz bu konuda konuşalım. Kanser oluşumunun birçok sebebi var. Genetik faktörler kadar yetersiz ve dengesiz beslenme de kanser oluşumunda oldukça etkili. Öyle ki araştırmalar, beslenmenin birçok kanser türü üzerinde yüzde 10 ile yüzde 70 arasında etkisi olduğunu bildiriyor. Genetik faktörleri değişmek çok mümkün olmasa da beslenme ve bazı yaşam tarzı alışkanlıkları ile kanserden korunmanız mümkün.

Yaşla artar mı?

Sizce yaşla birlikte kanser riski artıyor olabilir mi? Genel olarak böyle bir algı var ancak yapılan çalışmalar bunun doğru olmadığı yönünde. Nature Reviews Clinical Oncology dergisinde yayınlanan bir araştırmanın sonuçları , özellikle 50 yaş altındaki bireylerde göğüs, kolon, yemek borusu, böbrek, karaciğer ve pankreas kanserleri de dahil olmak üzere erken başlangıçlı kanserlerin dünya çapında çarpıcı bir şekilde arttığını belirtiyor.

Bir sıcak, bir soğuk ilerleyen günlerde, mevsim değişikliğinin yaşandığı hava koşulları âdeta soğuk algınlığı ve gribe davetiye çıkarıyor. Mevsim geçişinde nasıl beslenmeli, bağışıklığı güçlendirmek için neler yapmalıyız?

Eylül ayının son haftasına merhaba derken, okullara ve şehre dönüşün tamamlanması bağışıklık konusunu yeniden gündeme taşıyor. Bu sene grip salgınının artacağına ilişkin söylentiler, gündelik konuşmalar arasında yer alıyor. Gün içinde potansiyel olarak birçok yararlı/zararlı bileşene maruz kaldığımızı göz önünde bulundurmak gerek.

Rafine şeker

Şeker denilince aklınıza ne geliyor? Bağışıklık yolculuğunda veda etmenizi istediğim elbette taze/kuru meyveler, bal/pekmezden aldığımız şeker değil! Beyaz ekmek, şekerlemeler, pasta ve börekler, gazlı içecekler gibi rafine şeker içeren besinlerden kesinlikle uzak durmanız gerekiyor. Nature Communications dergisinde yayımlanan, Swansea Üniversitesi’nin yaptığı yeni bir çalışma, yüksek fruktoz içeren bir diyetin bağışıklık sistemine zarar verebileceğini

Eylül ayının neredeyse sonuna yaklaşırken tezgahlardaki balık çeşitliliği mutluluk veriyor, sofraları renklendiriyor. Balık tüketiminin omega 3 yağ asitleri ile sağlığınıza pek çok fayda sağladığını pek çok kez anlattım.. Yapılan çalışmalar yeterli omega 3 alımının cilt sağlığından depresyona, kalp hastalıklarından bazı kanser tiplerine ve yaşa bağlı unutkanlık gibi birçok rahatsızlığa koruyucu etkisi olduğunu gösteriyor. New England Journal of Medicine dergisinde yayınlanan, 38 çalışmanın meta-analizinde, sonuçlar omega-3 yağ asitlerinin kardiyovaksüler sağlığı iyileştirdiği yönünde. Kandaki daha yüksek omega-3 asit seviyelerinin yaşam beklentisini neredeyse beş yıl artıracağını belirten çalışmalar da var.

European Respiratory Journal’da yayınlanan bir diğer araştırmada ise, çocukluk döneminde daha yüksek omega-3 yağ asitleri tüketiminin, daha sonraki dönemde astım geliştirme riskini azaltabileceği belirtiliyor. Tüm bu sağlık faydalarından yararlanmak adına haftada iki kez balık tüketimine özen göstermeniz gerektiğini hatırlatmak

Artık akıllı cihazlar fiziksel aktivite yapmanızı teşvik ediyor, sağlığınıza risk oluşturacak bir durumda sizi uyarıyor, kısacası sizi sağlıklı yaşama teşvik ediyor

Günlük hayatımızın merkezindeki akıllı telefonlar, tabletler, cihazlar her yerde bize eşlik ediyor. Okulda, işte, evde hemen her yerde teknolojiyi kullanıyoruz. Teknoloji ile iç içe bir beslenme uzmanı olarak ben de hem sağlık alanındaki gelişmeleri hem de sosyal medya tarafında iletişim odaklı her gelişmeyi yakından takip etmeye çalışıyorum. Sağlık alanında teknolojinin günlük kullanımının giderek artması da sevindirici haber. Son yıllarda çok büyük teknolojik gelişmeler yaşandı; ilerleyen dönemlerde de bu gelişmelerin artacağını düşünüyorum. Öyle ki artık akıllı cihazlar fiziksel aktivite yapmanızı teşvik ediyor, sağlığınıza risk oluşturacak bir durumda sizi uyarıyor, kısacası sizi sağlıklı yaşama teşvik ediyor.

Apple CEO’su Tim Cook’tan merakla beklenilen yeni seriyi dinledik.

Apple Türkiye’nin daveti üzerine geçen hafta San Francisco’da Apple kampüste düzenlenen etkinliğe katıldım.