Bu binalar yıkılır

İlginç bir haber vardı. Depremde bazı binaları az hasar gören bir ilçemizde yeni yapılan okul binası yerle bir olmuş.
Olay, çelişkilerini içinde taşıyor.
Yepyeni bir bina, okul olduğu için çok dikkatli yapılmış olması lazım, kamu görevlilerinin denetimi de bu yapılarda daha çok var sayılıyor, ama sonuç; en çürük bina yeni okul binası.
Neden böyle? İhale sisteminde bir yanlışlık mı var?
* * *
17 Ağustos depreminde artık herkes öğrendi:
Deprem değil, çürük yapılar öldürüyor.
Çürük tabirini pek çok eksiği gediği, şartlara uygunsuzluğu, yasalara aykırılığı ifade eden bir sembol kelime olarak kabul edin.
İşte depremdeki acı bilançonun sorumluluğu da haklı olarak çürük inşaatları yapan müteahhitlere yıkıldı, fatura onlara kesildi.
Şimdi haberlere bakıyoruz. Marmara'da, adıyla inşa ettiği kent depremde yerle bir olan ve pek çok vatandaşımızın ölümüne yol açan bir müteahhit firma, bugünlerde deprem konutu ihalesi alabiliyor.
Yani depremde sağlamlık notunun sıfır olduğu anlaşılan o şirket şimdi deprem bölgesinde kalıcı konutlar inşa edecek.
Çünkü ihaleyi o kazanmış.
Deprem konutlarının yapımının depremde binaları yerle bir olmuş şirketlere verilmesi ihmal mi sayılmalı, ihale mevzuatının cilvesi mi, ben bilemiyorum.
* * *
BAKIN, ihale sistemimizdeki sakatlığı gösteren şu örneklere:
Kayseri Valiliği ilköğretim okulu onarım ve ek bina yapımı ihalesi açmış. İnşaatın keşif bedeli 292.642.140.468 lira, 44 teklif verilmiş, ihaleyi; yüzde 43 oranında indirim yapan, yani aşağı yukarı keşif bedelinin yarısına bu inşaatı yaparım, diyen müteahhit firma kazanmış.
Ya keşif bedeli yanlış, ya 43 firma fiyat vermesini bilmiyor ya da bu okul yapılır ama bir süre sonra yıkılır.
Benim basit mantığım bunu söylüyor.
* * *
ÖRNEK çok.
Sakarya'da içme suyu inşaatını yapacak firma ihaleyi yüzde 46 indirim yaparak kazanıyor.
Akyazı içme suyu inşaatı ihalesi yüzde 51 indirimle kazanılıyor.
Gaziantep'te depo inşaatı ihalesi yüzde 38.5 indirimle kazanılıyor.
Kayseri'de bir başka okul inşaatı ihalesi yüzde 43.5 indirimle kazanılıyor.
Pendik kadın doğum hastanesi tamamlama inşaatı yüzde 21.5 kırılarak kazanılıyor.
Başka örnekler de var:
Bunlar keşif bedellerinden yüzde 34, yüzde 38, yüzde 51, yüzde 54 indirim yapılarak kazanılan inşaat ihaleleri...
Bin liralık inşaat beş yüz liraya nasıl mümkün olur?
Keşif bedelini meydana getiren malzemeyi kullanacaksınız, bu aşırı fiyat kırmalar mümkün mü?
Yani, inşaatı yaptıracak olan, bu ihale sistemiyle daha baştan "çürük" yapıya sahip olmayı kabul ediyor demektir.
Öyleyse "nasıl oluyor da bazı binalar bir depremde hemen yıkılıyor" diye hayret etmemeliyiz.
Başka kriterleri dikkate almayan, tercihte yalnızca fiyatı temel kabul eden bu ihale sistemi değiştirilmeli.



Yazara E-Posta: dheper@milliyet.com.tr