Yön İşgalin yarattığı trajedi insanlık tarihine geçecek boyutlarda. 4 yıl boyunca Irak'ta kaç sivilin, ne şekilde öldüğünü, öldürüldüğünü bilen yok. Tahmini rakamlar 70 binden başlayıp 1 milyona kadar uzanıyor. Irak halkının gözyaşı 4 yıl boyunca hiç dinmedi.Olayın insani yönü içler acısı...Irak'ta ne istikrar ne huzur ne güvenlik ne demokrasi ne de özgürlük var.Nasıl sonuçlanacağı bilinmeyen bir kaos yaşanıyor. ABD'nin İngiltere ile birlikte Irak'ı işgalinin üzerinden 4 yıl geçti. ABD'nin işgal gerekçesi olarak dünyaya duyurduğu "kitle imha silahlarını yok etmek ve Irak'a özgürlük ve demokrasi getirmek" söyleminin boş olduğu çoktan anlaşıldı. ABD, Irak'ta düzen kuramamış olmakla birlikte şu iki amacına ulaşmış görünüyor:1- Petrolü kontrol etmek,2- Irak'ı İsrail için tehdit olmaktan çıkarmak,Bedeli çok ağır olan bu iki amaca yaklaşmış olsa da ABD'nin karşılaştığı sorunlar ABD'nin çok da rahat olmadığını gösteriyor. ABD'nin amaçları ABD'nin işgal sonrasında Irak'ta karşılaştığı sorunlar, konunun uzmanlarından Dr. Nihat Ali Özcan'a göre 4 başlık altında toplanabilir:1- Vietnam tipi bir direniş,2- Cezayir tipi bir iç savaş,3- Yaygın bir güvenlik sorunu,4- Modern zamanın tüm araçlarını kullanan küresel terör ve terör tehdidi.ABD, Irak'ta destekçisi ve işbirlikçisi konumundaki Kürt bölgesi dışında, ülkenin her yanında Vietnam tipi ciddi bir direnişle karşı karşıya. Bu direnişi kırabilmiş değil.Ülke, Cezayir örneği bir iç savaş süreci yaşıyor. Her gün onlarca, bazen yüzlerce sivilin öldüğü bir ortamda Irak'ta ve bölgede ABD karşıtlığı giderek güçleniyor.Ülkenin hiçbir yeri güvenli değil. Görece güvenli sayılan Kuzey Irak'ta da giderek bu sorun baş gösteriyor. Kerkük'ün akıbetine bağlı olarak güvenlik sorununun bu bölgede de giderek büyümesi olası.ABD, El Kaide bağlantılı terör olaylarının önüne geçemiyor ve küresel boyutta bir terör tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor. ABD'nin Irak sorunu ABD'nin Irak'ta sürdürülebilir bir düzen kuramadığı açık. Askeri açıdan bakıldığında ABD iç kamuoyunun baskısı da giderek yaygınlaşıyor.ABD Irak'ta askeri olarak kalsa da çekilse de sağlıklı bir çıkış bulamıyor.Kürt yönetimi kısa vadede kazançlı görünse de ABD askerinin çekilmesi halinde geleceklerinden emin olamıyorlar. Bu nedenle ABD askerinin kalmasını istiyorlar.ABD yönetimi, iç kamuoyunun "çekil" baskısı altında kalsa da çekilemiyor, aksine, asker sayısını artırmaya yöneliyor.ABD işgali sürdükçe, direnişin de süreceği, güvenli bir ortamın oluşmayacağı da anlaşılıyor.ABD açısından iki yönlü bir çıkmaz yaşanıyor. İki yönlü çıkmaz Bugünkü koşullarda Irak'ın parçalanmadan merkezi bir yönetim altında birleştirilmesi çok zor görünüyor. Bölgesel Kürt Yönetimi, önce konfederal bir yapı, sonrasında ise bağımsızlığa ulaşmayı hedefliyor. ABD'nin fiilen askeri desteği ve koruması olmadan ayakta kalmanın mümkün olmadığını Kürt yönetimi de biliyor.Buna karşılık ABD ve İngiltere'nin geliştirebildiği kalıcı bir formül yok.Sadece Irak değil komşuları olarak Türkiye, İran ve Suriye de gelişmelerden tedirgin durumda.ABD'nin Irak'ı işgaliyle ortaya çıkan sorunların kısa vadede çözüme bağlanması mümkün değil.Bölgedeki istikrarsızlığın çok uzun süre devam edeceği ve yeni sorunlar doğuracağı söylenebilir. fbila@milliyet.com.tr Irak'ın durumu