Kök hücrede bir başarı öyküsü

Bir taraftan bilim adamları diğer taraftan hasta ve çevresi çok zor durumda kalmıştır. Bu bakımdan tıptaki gelişmelere ilişkin haberlerin bilimsel kanıtlarıyla sunulması hem tıp adamlarının hem de basın mensuplarının temel ilkesi olmalı. Tıptaki gelişmelere ilişkin haberlerin çok dikkatli verilmesi gerektiği deneyimlerle ortaya çıkmış bir gerçektir. "Mucize" türünden sunuşlarla, bir hastada bir denemeyle elde edilen sonuçların "buluş" diye duyurulması, birçok hasta ve hasta sahibinin sonu hüsranla biten umut yolculuğuna çıkmasına neden olmuş, sonuçta maddi ve manevi çöküşler yaşanmıştır. Kök hücre çalışmalarının tıpta bir çığır açacağı bilim adamlarınca paylaşılan bir genel yargı. Nitekim, bu alandaki çalışmalar dünyanın değişik yerlerinde umut verici sonuçlar ortaya koydu. Bu başarı öykülerinden biri de Türk bilim adamlarına ait. Türk insanına gurur veren bu çalışma, dünyaca kabul gören Journal Of Vascular Surgery dergisinde Ekim 2006'da yayımlandı. Bu sayıda en iyi makale seçildiği için, eşdeğerdeki bir diğer dergi olan European Journal Of Vascular and Endovascular Surgery dergisinde de yayımlanmasına karar verildi. Bu yayınlar, tıp dünyasında bilimsel geçerlilik ve kabul anlamında önemli bir ölçü sayılıyor.Ankara Tıp Fakültesi öğretim elemanlarından oluşan bir ekibin 2002'den bu yana sürdükleri kök hücre çalışması Buerger hastalığının tedavisinde başarılı oldu. Gurur veren çalışma... Bu hastalık, çoğunlukla sigaraya bağlı olarak diz altından itibaren bacak, ayak veya parmaklarda damar tıkanıklığı olarak tanımlanıyor. Tıkanıklığa bağlı olarak parmak, ayak veya diz altından itibaren bacakta çıkan yaralar nedeniyle, hastaların parmakları, ayakları veya diz altından bacakları kesiliyordu. Tek çözüm olarak bu görülüyordu.Ankara Tıp Fakültesi doktorları, 2002'de başlattıkları kök hücre çalışmasıyla, parmak, ayak, bacak kesilmesini kaçınılmaz son olmaktan çıkardılar. Kök hücre tedavisiyle 28 Buerger hastasını iyileştirdiler. Parmak, ayak veya bacakları kesilme noktasına gelmiş hastaların bu organlarını kurtardılar.İşte bu başarı öyküsü bilimsel yöntem olarak Journal Of Vascular Surgery dergisinde yer aldı. Bunun anlamı, Türk doktorlarının geliştirdiği tedavi yönteminin uygulanabilir olduğu. Doktorlar arasında, "Ankara Tıp Yöntemi" veya "Ankara Yöntemi" olarak isimlendirilen çalışmanın öyküsü özetle şöyle: Buerger hastalığı Buerger hastalığı nedeniyle Ankara Tıp Fakültesi'ne başvuran 52 hastada yapılan incelemede 32'sinin tedavi edilemez aşamada oldukları saptandı. Bu hastalardan 28'i kök hücre tedavisini kabul ederken 4'ü reddetti. 28 hasta tedavi ve takipleriyle birlikte 1.5 yıl sonunda kök hücre tedavisiyle iyileştirildi.Ankara Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Ümit Özyurda, Uzman Doktor Serkan Durdu, Doç. Dr. Ahmet Rüçhan Akar, Doç. Dr. Mutlu Arat, Doç. Dr. Tanzer Sancak ve Prof. Doktor Neyyir Tuncay Eren'den oluşan ekibin birçok ana bilim dalından meslektaşlarının da katkılarıyla yürüttüğü kök hücre tedavisi sonunda, hastalardaki yaralar iyileşti, yürüme süreleri ve hayat kaliteleri yükseldi. Alınan sonuç yayına değer bulundu. Artık Buerger hastaları için kök hücre tedavisinin bir yol olduğu söylenebilir.Sadece Buerger hastalarını tedaviye yönelik seri çalışma olduğu için de bu özelliği dünyada bir ilki oluşturuyor.Aynı ekip, kök hücre yöntemiyle tedaviyi şimdi kalp hastaları üzerinde uyguluyorlar. 25 kalp hastası kök hücre programında tedaviye başlamış durumda. Umarız kalp hastalarında alınacak sonuç da Buerger hastalarındaki sonuç gibi başarılı olur.Tıpta ticari değil bilimsel haberlerin artması dileğiyle bilim adamlarımızı kutlarız. fbila@milliyet.com.tr 28 hasta