Devlet soyutlayabildiği ölçüde çağdaşlaşır.
Çağdaş devlet bu nedenle kişilere değil, kurallara dayanır.
Bu nedenle kişilere göre değil, kurallara göre çalışır.
Soyutlama bilimsellik demektir.
Soyutlama genellik, genellik eşitlik getirir.
Devlet, soyutluk ve genellik gerektirir.
* * *
ŞİMDİ tartışılıyor:
Öcalan'ı asalım mı, asmayalım mı?
Tartışma soyut değil somut, genel değil özeldir.
Hukuku yapan siyaset ve onu uygulayan devlet böyle tartışmamalı.
* * *
TÜRKİYE ölüm cezasını Öcalan'a endekslemekle hata etmiştir ve etmektedir.
Öcalan, İtalya'nın elindeyken konu gündeme gelmişti.
Batı'dan yükselen ses "sizde ölüm cezası var iade edilemez" şeklindeydi.
Türkiye bu sese karşılık, "biz zaten ölüm cezasını yıllardır uygulamıyoruz" dedi ve "ölüm cezasını kaldırmak için" harekete geçti.
Eğer Batı "ölüm cezasını kaldırın, Apo'yu alın" deseydi, Ankara bunu yapmaya hazırdı.
Öcalan bu süreçte yakalanmamış olsaydı, Türkiye belki de ölüm cezasını kaldırmış olacaktı.
Öcalan ölüm cezası kaldırıldıktan sonra iade edilmiş veya yakalanmış olabilirdi.
O zaman Türkiye, bugün bu tartışmaları yapmayacaktı, yapamayacaktı...
Ölüm cezası, "Apo'yu verirseniz yok, vermezseniz var" diyecek kadar "şahsi bir mesele" değildir.
Apo için kaldırılıp konulacak kadar "özel bir mesele" değildir.
* * *
SİYASET bu meseleyi "Apo kapıya dayanınca" değil, çok daha önce bir karara bağlamalıydı. Yapmadı.
Şimdi bu meseleyi soyutlamalı. Soyutlamalı ki genelleştirebilsin.
Bunun ilk koşulu "Öcalan'a verilen ölüm cezası"nı değil, "ölüm cezası"nı düşünüp, tartışmak.
Bireyin insan öldürmek, vahşet yaratmak, özetle can almak hukuksuzluğu karşısında, "hukuk can almaz" denebilir mi?
Ölüm cezası olmayan bir hukuk, canilere de "sonunda ölüm yok ya" dedirtmez mi?
Ölüm cezası kalkarsa ateşin yaktığı yerde ot biter mi?
Siyaset bunları tartışmalı...
Siyaset ölümün felsefesine ve hukukuna birlikte kafa yormalı.
Ölüm bir ceza mıdır?
Yoksa cezanın ortadan kalkması mıdır?
Mahkumiyet mahrumiyet olduğuna göre...
Ölen insan yaşamdan mahrumiyet cezası hisseder mi?
Ölümden beteri var mıdır?
"Ağırlaştırılmış müebbet" ölümden beter midir?
Ölüm cezası neyi çözer, neyi çözmez?
* * *
TÜRKİYE bütün bunları düşünüp, tartışıp "ölüm cezası" hakkında genel bir karara varmalıdır.
Yoksa...
Ne terörün bitmesi Öcalan'ın yaşamasına bağlıdır, ne de Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesi...
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
