BİLENin adı yok

Gene "5. yıl yaklaşıyor. Yoksa krizin eşiği mi?" "kuşkuları" dile getirilmekte.. Bu olasılık var mı?Adının açıklanmaması gereken BİR BİLENe göre "yok".Şu açıklamayı yaptı:"Eskiden sabit kur vardı. Kriz bir günde patlıyordu. Dalgalı kur sistemi ise ekonomiye, kurlara esneklik getirdi. Büyük kriz yaşanması çok zor.Çok uzak olasılık. Ama - asla olmaz - diye bir şey söylenemez."Ne zaman olabilir?"Çok büyük bir siyasi kriz yaşanırsa...Hükümet, artık IMF ile anlaşılan programları uygulamayacağını açıklar ya da fiilen uygulamazsa, IMF devreden çekilirse, Türkiye ekonomisine güven çöker. Öyle bir psikoloji oluşur ki döviz fiyatları uçar. Tutulamaz. Bildiğimiz, yaşadığımız kriz, belki daha da ağır tekrarlanır." Türkiye tarihinde ihtilaller için 10, ekonomik krizler için 5 - 6 yıllık süreçler vardır. İhtilaller için 10ar yıllık takvim tarihe gömüldü. Ancak ekonomik kriz takvimi için kaygılar sürüyor. Dalgalar da durulmazsa BİR BİLENin hesabı şöyle:"Kriz olmasaydı şimdi dolar 1 milyon 300 bindi. Savaş karamsarlığı günlerinde de en fazla 1 milyon 750 bine çıktı.O halde Merkez Bankası müdahale etse de, etmese de en uçlara savrulma halinde bile dolar 1 milyon 300 binden aşağı inmez... 1 milyon 750 - 1 milyon 800 binden yukarı çıkmaz.Bu aralıkta dalgalanmayı da ekonomi taşıyabilir.Yeni bir kriz olasılığı görünmüyor.Dalgalar durulur." Fakat dalgalı kura rağmen, döviz fiyatları, TL karşısında sürekli düşüyor. Merkez Bankası alımları da uzun süre dikiş tutturamıyor. Bu hareket dalgalı kurla bile önlenemiyorsa, tersi de olamaz mı? Dövizin kanatlanması da bir olasılık değil mi? Arjantin kabusu BİR BİLENin görüşü şöyle:"Dolarla ihracat şu sıralarda zararına yapılmakta.Ancak hareketlilik sürüyor.Euro ile ihracatta ise hala küçük oranda karlılık var.Ancak ihracatın üçte ikisi euro ile olduğu için ekonomi kaldırabiliyor.Yaz ayları herhalde, Merkez Bankasının zaman zaman müdahaleleri ile böyle geçer.Cari işlemler açığı nedeniyle ağustos - eylülden itibaren döviz yükseliş sürecine girer.Yabancılar çok iyi organizedir.Erken ve iyi haber alırlar.Birkaç günde çekilirler.Hatta birkaç saatte.İlk belirti yüzde 10 - 15 değer yükselişi olabilir, fakat çok fazla yükselme beklenmesin."Yabancı para hala var mı?BİR BİLEN "var" diyor. "600 milyon dolar dolaylarında yabancı kökenli sıcak para var. Bunların bir kısmı, Türklerin dışarıdaki paraları da olabilir. Bu para, TLde duruyor. Dövize dönüşüp dışarıya çıktığında, döviz fiyatlarını hayli yukarılara çekebilir.O nedenle, sıcak para girişlerinde vergi alınmalıdır.Yabancı sermaye, reel faiz için değil, yatırım için gelmeli."Bu 600 milyon dolar sıcak paranın dışarıya dönüşü ekonomide büyük kanama yapar mı?"Rahatsız eder ama aşılır. Her banka açık pozisyonda değil.Dalgalı kur sistemi de esneklik yarattı.Türkiye iç borcunu çevirebilecek, dış borcunu ödeyebilecek kaynakları sağlayacak durumda."Peki hükümetin Merkez Bankasına "faiz düşür, döviz al" telkinleri?.. Dünkü Merkez Bankası alımları?..BİR BİLEN "bu iki düğmenin çevrilmesinin tek başına etkili olmadığı" görüşünde."Faizle oynayınca sorun çözülmez.İşte Arjantin örneği...Hangi yüksek oranda faiz verirse versin kağıt satamadı. Alıcısı çıkmadı. Çünkü güveni yitirmişti. Borcunu çeviremedi. Çöktü.Bizde, son günlerde faiz, herkes beklediği için birkaç puan düştü. Birkaç puan daha gene bu beklenti nedeniyle düşer. Ama o kadar...Buna karşılık, iki ay üst üste TÜFE ve TEFE düşüş yaparsa işte o zaman faiz ciddi oranlarda inişe geçer."...........BİR BİLEN karamsar değil.BİR BİLEN siyasetin BİR BİLENİ değil.Bildiğini kanıtlamış biri. g.civaoglu@milliyet.com.tr Ama dolar 1 milyon 300 bin olduğunda, ihracat ipe çekilmez mi?