Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

ABD’de faizler düşünce, hane halkının 2007 yılında 8.731 dolar olan yıllık faiz ödemesi 5.633 dolara gerilemiş. Böylece faizdeki gerileme hane halkının her yıl cebinden ortalama 3 bin doların daha az çıkmasına veya cebinde kalmasına imkan veriyormuş.
Dennis Cauchon’un, USA TODAY’de yayımlanan yazısında verdiği bilgilere göre, ABD’de hane halkının faiz ödemelerinin payı, 2007 yılında harcanabilir gelirin yüzde 9.1’i iken, şimdilerde yüzde 5.8’ine düşmüş.
Bilindiği gibi ABD’de hane halkının yaşamında kredi ve dolayısıyla faiz önem taşıyor. Hemen her ailenin ev kredisi, kredi kartı, otomobil kredisi ve alış veriş borcu var.
Harcayan kazançlı/biriktiren zararda
Hane halkının ortalama aylık faiz ödemesi 2007 yılında 728 dolar iken, şimdilerde 469 dolara gerilemiş. Enflasyon da dikkate alındığında faiz indiriminin hane halkına sağladığı yıllık imkan 3.100 dolara ulaşıyormuş.
Konut kredisi faizlerindeki gerileme yüzde 30, taşıt kredileri ve kredi kartı borçlarındaki faiz gerilemesi yüzde 50 dolayına ulaşmış.
Dennis Cauchon’un yazısında deniliyor ki, faiz indiriminden sadece halk değil, devlet de kazançlı. Kamu borçları 2007’den bu yana ikiye katlandı ama artan bu borç rakamına karşılık faiz yükü geriledi.
Borçlular memnun ama tasarruf sahiplerinin durumu kötü. Borçlu kazanıyor, tasarruf sahibi kaybediyor. Tasarruf sahipleri enflasyonun altında faize katlanmaya mecbur durumda.

ABD’de hane halkının ucuz faizden yıllık kazancı 3 bin dolar

Haberin Devamı

Harcayan da biriktiren de zararda
Bu yazıyı okuyunca, “Acaba bizde faiz oranlarındaki gerileme hane halkının faiz yükünü azalttı mı?” sorusu aklıma geldi.
Bizde kriz döneminde kredi faizlerinde ciddi gerileme görülmedi. Tersine kredi kartı faizleri, konut kredisi, taşıt kredisi faizleri yükseldi. Buna karşılık mevduat faizleri geriledi.
Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu’nda yayınlanan rakamlara göre bizde hane halkının borçlarının harcanabilir gelire oranı yüzde 51.7 dolayında. Hane halkının faiz ödemelerinin harcanabilir gelire oranları ise yüzde 4.8 oranında. (Hatırlatma. Yukarıda işaret edildiği gibi ABD’de bu oran şimdilerde yüzde 5.8 imiş. Demek ki, bizim hane halkımızın faiz yükü de azımsanacak ölçüde değil.)
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması bulgularına göre, bizde hane halkının 2008 yılında yüzde 57.7’si faiz yükünden yakınıyordu. Bu oran 2009’da yüzde 59.4’e, 2010’da yüzde 61.4’e yükseldi.
Demek ki, Türkiye’deki tablo, ABD’deki tablodan farklı. Kriz sonrası dünyadaki ucuz faiz fırtınasından bizim hane halkımız yararlanamamış durumda.